Bu makalemizde birbirine göre değişen select kutuları ve her değişim olayında uygun koşula göre kayıtların ilgili selecte doldurulması işlenecektir.

Makalemizi "İl, İlçe ve Mahalle" seçimlerine göre yapacağımızı belirtmekte fayda var. Ayrıca veritabanı kullanmadan direkt olarak bir JSON dosyasından ilgili kayıtları kullanacağız.

Öncelik olarak sehirler.json adlı dosyamızı oluşturup birkaç tane şehir girelim.
sehirler.json
[
{"sehir_ID":"1","sehir_adi":"Adana"},
{"sehir_ID":"2","sehir_adi":"Adıyaman"},
{"sehir_ID":"3","sehir_adi":"Afyon"},
{"sehir_ID":"4","sehir_adi":"Ağrı"}
]


Bu şehirlere karşılık uygun ilçeler oluşturalım.
ilceler.json
[
{"ilce_ID": "1", "sehir_ID":"1","ilce_adi":"Yüreğir"},
{"ilce_ID": "2", "sehir_ID":"1","ilce_adi":"Seyhan"},
{"ilce_ID": "3", "sehir_ID":"1","ilce_adi":"Ceyhan"},
{"ilce_ID": "4", "sehir_ID":"1","ilce_adi":"Çukurova"},
{"ilce_ID": "5", "sehir_ID":"1","ilce_adi":"Sarıçam"},
{"ilce_ID": "6", "sehir_ID":"1","ilce_adi":"Kozan"},
{"ilce_ID": "7", "sehir_ID":"1","ilce_adi":"Feke"},
{"ilce_ID": "8", "sehir_ID":"2","ilce_adi":"Besni"},
{"ilce_ID": "9", "sehir_ID":"2","ilce_adi":"Çelikhan"},
{"ilce_ID": "10", "sehir_ID":"2","ilce_adi":"Gerger"},
{"ilce_ID": "11", "sehir_ID":"2","ilce_adi":"Gölbaşı"},
{"ilce_ID": "12", "sehir_ID":"2","ilce_adi":"Kâhta"},
{"ilce_ID": "13", "sehir_ID":"2","ilce_adi":"Samsat"},
{"ilce_ID": "14", "sehir_ID":"2","ilce_adi":"Sincik"},
{"ilce_ID": "15", "sehir_ID":"3","ilce_adi":"Başmakçı"},
{"ilce_ID": "16", "sehir_ID":"3","ilce_adi":"Bayat"},
{"ilce_ID": "17", "sehir_ID":"3","ilce_adi":"Bolvadin"},
{"ilce_ID": "18", "sehir_ID":"3","ilce_adi":"Çay"},
{"ilce_ID": "19", "sehir_ID":"3","ilce_adi":"Çobanlar"},
{"ilce_ID": "20", "sehir_ID":"3","ilce_adi":"Dazkırı"},
{"ilce_ID": "21", "sehir_ID":"4","ilce_adi":"Diyadin"},
{"ilce_ID": "22", "sehir_ID":"4","ilce_adi":"Doğubayazıt"},
{"ilce_ID": "23", "sehir_ID":"4","ilce_adi":"Eleşkirt"},
{"ilce_ID": "24", "sehir_ID":"4","ilce_adi":"Hamur"},
{"ilce_ID": "25", "sehir_ID":"4","ilce_adi":"Patnos"},
{"ilce_ID": "26", "sehir_ID":"4","ilce_adi":"Taşlıçay"},
{"ilce_ID": "27", "sehir_ID":"4","ilce_adi":"Tutak"}
]


İlçeler de oluştuğuna göre bu ilçelere ait biraz mahalle ekleyelim.
mahalleler.json
[
{"mahalle_ID": "1", "sehir_ID":"1", "ilce_ID": "2", "mahalle_adi":"2000 Evler Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "2", "sehir_ID":"1", "ilce_ID": "2", "mahalle_adi":"Ahmet Remzi Yüreğir Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "3", "sehir_ID":"1", "ilce_ID": "2", "mahalle_adi":"Akkapı Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "4", "sehir_ID":"1", "ilce_ID": "2", "mahalle_adi":"Alidede Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "5", "sehir_ID":"1", "ilce_ID": "2", "mahalle_adi":"Bahçelievler Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "6", "sehir_ID":"1", "ilce_ID": "6", "mahalle_adi":"Gökgöz Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "7", "sehir_ID":"1", "ilce_ID": "6", "mahalle_adi":"Görbeyaz Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "8", "sehir_ID":"1", "ilce_ID": "6", "mahalle_adi":"Güneri Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "9", "sehir_ID":"1", "ilce_ID": "6", "mahalle_adi":"Hacıbeyli Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "10", "sehir_ID":"1", "ilce_ID": "6", "mahalle_adi":"Hacımirzalı Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "11", "sehir_ID":"1", "ilce_ID": "6", "mahalle_adi":"Hacıuşağı Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "12", "sehir_ID":"1", "ilce_ID": "6", "mahalle_adi":"Hamam Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "13", "sehir_ID":"2", "ilce_ID": "11", "mahalle_adi":"Kurugeçit Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "14", "sehir_ID":"2", "ilce_ID": "11", "mahalle_adi":"Yenikent Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "15", "sehir_ID":"2", "ilce_ID": "11", "mahalle_adi":"Asfalt Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "16", "sehir_ID":"2", "ilce_ID": "11", "mahalle_adi":"Yeni Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "17", "sehir_ID":"2", "ilce_ID": "11", "mahalle_adi":"Kalemkas Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "18", "sehir_ID":"1", "ilce_ID": "1", "mahalle_adi":"19 Mayıs Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "19", "sehir_ID":"1", "ilce_ID": "1", "mahalle_adi":"Çamlıbel Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "20", "sehir_ID":"1", "ilce_ID": "1", "mahalle_adi":"Dadaloğlu Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "21", "sehir_ID":"1", "ilce_ID": "1", "mahalle_adi":"Dervişler Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "22", "sehir_ID":"1", "ilce_ID": "3", "mahalle_adi":"Kelemeti Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "23", "sehir_ID":"1", "ilce_ID": "3", "mahalle_adi":"Kösreli Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "24", "sehir_ID":"2", "ilce_ID": "8", "mahalle_adi":"Tetirli Mahallesi"},
{"mahalle_ID": "25", "sehir_ID":"2", "ilce_ID": "8", "mahalle_adi":"Yukarı Sarhan Mahallesi"}
]


Yeterince veri oluştuğuna göre bunlara göre HTML betiklerimizi hazırlayalım.
HTML Betikleri



Şehir:




İlçe:




Mahalle:






Oluşturduğumuz bu HTML betiklerinin nasıl göründüğüne bakalım.



Oluşan çıktı sonucunda select elementlerinin değerinin değişiminde (change) uygulanacak JavaScript (jQuery) betiklerini hazırlayalım.

JavaScript (jQuery) Betikleri
let objSehirler = $('#select-sehirler');
objSehirler.empty();
objSehirler.append('');
objSehirler.prop('selectedIndex', 0);

const sehirlerjsonurl = '/sehirler.json';
$.getJSON(sehirlerjsonurl, function (data) {
$.each(data, function (a, b) {
objSehirler.append($('').attr('value', b.sehir_ID).text(b.sehir_adi));
});
});

let objIlceler = $('#select-ilceler');
objIlceler.empty();
objIlceler.append('');
objIlceler.prop('selectedIndex', 0);
$(document).ready(function(){
$("#select-sehirler").on("change", function(){
let strSehir_ID = $(this).val();
fnIlceler_Doldur(strSehir_ID);
fnMahalleler_Doldur(null);
});
});
fnIlceler_Doldur = (parSehir_ID) => {
objIlceler.empty();
objIlceler.append('');
const ilcelerjsonurl = '/ilceler.json';
$.getJSON(ilcelerjsonurl, function (data) {
$.each(data, function (a, b) {
let strSehir_ID = b.sehir_ID;
if (parSehir_ID === strSehir_ID)
objIlceler.append($('').attr('value', b.ilce_ID).text(b.ilce_adi));
});
});
}
let objMahalleler = $('#select-mahalleler');
objMahalleler.empty();
objMahalleler.append('');
objMahalleler.prop('selectedIndex', 0);
$(document).ready(function(){
$("#select-ilceler").on("change", function(){
let strIlce_ID = $(this).val();
fnMahalleler_Doldur(strIlce_ID);
});
});
fnMahalleler_Doldur = (parIlce_ID) => {
objMahalleler.empty();
objMahalleler.append('');
const mahallelerjsonurl = '/mahalleler.json';
$.getJSON(mahallelerjsonurl, function (data) {
$.each(data, function (a, b) {
let strIlce_ID = b.ilce_ID;
if (parIlce_ID === strIlce_ID)
objMahalleler.append($('').attr('value', b.mahalle_ID).text(b.mahalle_adi));
});
});
}


Çalışmanız esnasında JSON dosyaları çağırılırken Access to XMLHttpRequest at from origin 'null' has been blocked by CORS policy hatası karşınıza çıkabilir. O nedenle çalışmayı bir sunucuda denemeniz daha sağlıklı sonuçlar elde etmenizi sağlar.


Yine de kendi bilgisayarınızda test etmek istiyorsanız bilgisayarınıza Visual Studio Code yükleyin. Ardından eklentiler kısmından Live Server eklentisini kurunuz. Daha sonra çalışma dosyalarınızı Visual Studio Code uygulamasıyla "Open Folder" diyerek bir proje olarak açın. Sonrasında ise html dosyamıza sağ tıklayıp "Open with Live Server" diyerek onu lokal olarak çalıştırabilirsiniz.





Bol uygulamalı günler.

Kaynak:
https://www.ontedi.com/javascript/javascript-ile-il-ilce-mahalle-ornegi-ve-json-kullanimi