Fettullahçı Terör Örgütü’nün (FETÖ) 15 Temmuz’da kalkıştığı darbe girişimi Türkiye’ye en zor gecelerinden birini yaşattı. Yıllarca sessiz ve derinden örgütlendiği birçok kurumdaki varlığı da 15 Temmuz’dan sonra başlatılan operasyonlarla deşifre edildi. FETÖ’nün örgütlenmeyi en çok önemsediği ve görünür olduğu alanların başında iş dünyası geliyordu. Oluşturdukları kapalı ekosistem kendi kendini besleyen ve ülke ekonomisini yönlendiren bir büyüklüğe ulaşmıştı. Bu yüzden bugün yürütülen operasyonlarda da örgütsel ilişkiler, daha çok para transferleri ve mali ilişkiler incelenerek ortaya çıkarılıyor.
Haftalardır örgütü finanse etmekle suçlanan onlarca iş adamı gözaltına alındı ve önemli bir bölümü tutuklandı. Özel okullar, medya kurumlan, mobilyadan tekstile, altın üretiminden gıdaya, inşaattan otomotive kadar birçok sektörden şirketler, kamuya yerleştirdikleri kişilerin maaşlarından aldıkları paylar, işadamlarından ve esnaflardan “himmet” adı altında toplanan paralar… Peki FETÖ’nün etki alanında dönen paranın gerçekteki büyüklüğü ne kadardı?
Bu sorunun cevabını net bir şekilde ortaya çıkarmak şu an için oldukça zor. Bu yüzden bugüne kadar medyada daha çok tahminlere dayanan ve kimi mecralarda 150 milyar dolara ulaşan rakamlar telaffuz edildi. Ancak alt kırılımlarma ulaşılamayan rakamların gerçekliği tartışmaya açık. FORBES, yayımladığı bütün liste ve analizlerde olduğu gibi FETÖ’nün hükmettiği ekonomik etki alanını saptarken de tahminler yerine açıklanabilir verileri kullandı.Buna göre örgütün yönettiği ekonomik büyüklük 22,5 milyar lirayı buluyor. Bu rakamın 6,6 milyar lirası örgütün eğitim, bankacılık ve medya sektörlerindeki doğrudan ticari faaliyetlerinden ve kamuya yerleştirdiği kişilerin maaşlarından aldıkları paylardan oluşuyor. Bu rakama iş adamlarından toplanan paralar dahil edilmedi. Ancak geçmişte örgütün içinde yer alan birçok isim düzenlenen toplantılarla iş adamlarından milyonlarca dolar para toplandığını söylüyor. Dolayısıyla FETÖ’nün doğrudan yönettiği ekonominin hacmi bu rakamın çok daha üstünde olabilir.
FETÖ’nün finansman ayağını oluşturan ve örgütün yakın çevresinde yer alan şirketlerin yarattığı yıllık hacimse 12,3 milyar lirayı buluyor.Bu kategoride el konularak kayyum atanan şirketler yer alıyor. Hissedarları tutuklanan ancak henüz kayyum atanmayan şirketlerin büyüklüğü ise 3,5 milyar lira. FETÖ operasyonlarında göz altına alınıp serbest bırakılan patronların şirketleri ise bu rakama dahil değil.
Analizde yer alan şirketler daha çok ulusal bazda faaliyet gösteren ve finansallarına ulaşılabilecek şirketler. Diğer yandan Anadolu’nun neredeyse her ilinde bir çok iş adamı FETÖ operasyonları dahilinde göz altına alındı ve önemli bir kısmı da tutuklandı. Yine onlarca yerel şirkete kayyum ataması yapılarak yönetimlerine el konuldu. Ölçek biraz daha küçültüldüğünde binlerce esnaf ve kişinin de örgütün kurduğu ekonomik çarka katkıda bulunduğu ortada. Ancak şimdilik buz dağının görünmeyen kısmını oluşturan bu tarafla ilgili mali bilgiler sadece Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) ve savcılıklarda bulunuyor. Soruşturmalar sonuçlandıkça FETÖ’nün hükmettiği parasal büyüklük de netleşecek
Bank Asya
Doğrudan FETÖ’ye ait olan Bank Asya, 2013’te 2 milyar liraya yakın kar payı geliri elde etmişti.
Aydınlı Grup
Hazır giyim, tekstil, perakende ve gayrimenkul sektörlerinde faaliyet gösteren 761 milyon lira cirolu Aydınlı Grup’un sahibi Ömer Faruk Kavurmacı tutuklandı.
Kavuklar Holding
İzmir’in en büyük gruplarından olan Kavuklar Holding akaryakıt dağıtımı, otomotiv ve gayrimenkul sektörlerinde bir hayli güçlü. 750 milyon lira cirolu şirketin sahibi Abdullah Kavuk 25 Ağustos’tan beri tutuklu.
Boydak Holding
Türkiye’nin en büyük 10 holdingi arasında yer alan Boydakların yıllık cirosu 6,9 milyar liraya ulaşıyor. Kayyum atanarak el konulan grup şirketleri mobilya, kablo, enerji sektörlerinde faaliyet gösteriyor.
Kolej Gelirleri
FETÖ’nün ilk faaliyet alanlarından birisi de özel eğitim sektörüydü.Kapatılan okullarda 130 bin öğrenci eğitim görüyordu. Ortalama eğitim ücretlerinin 15 bin lira olduğu düşünüldüğünde örgütün özel kolejlerden yılda 2 milyar lira kazandığı ortaya çıkıyor.
Naksan Holding
Gaziantep’in Sanko’dan sonraki en büyük holdingi olan Naksan Holding de kayyum atanan şirketler arasında. Enerji, tekstil, teknoloji ve lojistik sektörlerinde faaliyet gösteren grubun cirosu 1,3 milyar lira düzeyinde
Faruk Güllüoğlu
Faruk Güllüoğlu Baklavalarının sahibi Faruk Güllü tutuklanırken kardeşi Nejat Güllü serbest bırakıldı.
Uğur Soğutma (Mondial Motor)
Türkiye’nin en büyük soğutucu markalarından Uğur Derin Dondurucu’nun sahipleri Mehmet,
Ali ve Ünal Takmaklı tutuklandı. Nazilli’de faaliyet gösteren şirketin cirosu 600 milyon lira
Forbes – http://emlakkulisi.com/fetonun-ekonomik-gucu-225-milyar-tl/496448
http://nazillinews.com/emlak-kulisi-acikladi-fetonun-ekonomik-gucu-225-milyar-tl
