Çalışanlar Şikayet Başvurularını Nereye Yapmalı ?

Başta sigortasız çalıştırılma, ücret ve fazla mesai alacakları olmak üzere çalışanların çalışmaya devam ederken veya işten çıktıktan ya da çıkarıldıktan sonra şikayette bulunmaları gereken konular olabilmekte, ancak birçok çalışan nereye şikayette bulunacağını bilmemektedir.

Şikayetler genel olarak iki gruba ayrılmaktadır. Biri sosyal güvenlikle (SGK ile) ilgili olan, diğeri ise iş mevzuatıyla ilgili olan şikayetler.

Sosyal Güvenlikle (Sigortayla) İlgili Şikayetler

Sigortasız çalıştırılma, düşük kazanç veya eksik gün üzerinden sigortalı gösterilme, iş kazasına uğrama, meslek hastalığına yakalanma ile ilgili şikayet başvurularının işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne / Sosyal Güvenlik Merkezine yapılması gerekmektedir. Aynı şekilde genel sağlık sigortası (GSS) ile ilgili başvuruların da bu müdürlüklere yapılması gerekmektedir.

İş Mevzuatıyla İlgili Şikayetler

Ücret, fazla mesai, kıdem ve ihbar tazminatı gibi işçilik alacakları, yıllık ücretli izin, hafta sonu tatili gibi konulardaki şikayetlerin yapılacağı yer iş sözleşmesinin devam edip etmemesine göre değişmektedir. Eğer iş sözleşmesi devam ediyorsa yani işçi çalışmaya devam ediyorsa şikayetin Bakanlık İş Teftiş Kurulu ilgili Grup Başkanlığına yapılması gerekir. (Bkz. İş Teftiş Kurulu Grup Başkanlıkları ve Bağlı İller) Eğer iş sözleşmesi sona ermiş yani işçi işten çıkmış veya çıkarılmışsa bu durumda şikayetin Çalışma ve İş Kurumu (İŞKUR) müdürlüklerine yapılması gerekir. Artık Bölge Çalışma Müdürlüklerinin görevlerini de İŞKUR müdürlükleri yerine getirmektedir.

ALO 170’e Başvuru

Müdürlüklere şikayet başvurusunda bulunmak yerine doğrudan ALO 170 hattı aranarak da şikayette bulunulabilir. ALO 170 yapılan şikayeti ilgili müdürlük veya müdürlüklere iletir.

İş Mahkemesinde Dava Açma

Özellikle işten ayrılanlar için sigortasız çalıştığını, sigortasının düşük ücretten yattığını; ücret, fazla mesai ve tazminat alacaklarının ödenmediğini şikayet aşamasında ispat etmek genelde mümkün olmamaktadır. Çünkü çalışanlar bu konulardaki iddialarını belgeleyememektedir. Bu nedenle İş Mahkemesinde dava açma mecburiyeti doğmaktadır. Mahkeme aşamasında belgeleyemeseler bile çalışanlar şahit göstererek iddialarını kanıtlayabilmektedir. Ancak burada
Zaman Aşımı Önemlidir

Ücret alacaklarında zaman aşımı süresi 5 yıl, kıdem ve ihbar tazminatında 10 yıldır. Dolayısıyla bu süreler geçmeden dava açılması gerekmektedir. Aynı şekilde sigortasız çalıştırılıp işten ayrılanların hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak beş yıl içerisinde dava açmaları gerekmektedir.

Kaynak: Sosyal Güvenlik