Toplama (+) İşlemi
Matematikte standart olarak yapılan işlem ile aynı yapıdadır. Farklı sayı veya rakamları toplamak için kullanılır. Bu işlemi yapabilmek için değişken oluşturulabilir veya direkt olarak işleme geçilebilir.
var sayi1 = 5;
var sayi2 = 16;
document.write(sayi1 + sayi2);
Yukarıdaki örneği incelediğimizde sayi1 ve sayi2 adında iki farklı değişken oluşturduk. Daha sonra ekrana yazdırırken bu iki değerin toplanmasını istedik buna göre ekran çıktımız 21 olacaktır. Aynı örneği değişken oluşturmadan da yapabilmemiz mümkün
document.write(5 + 16);
Çıkartma (-) İşlemi
Matematikte standart olarak yapılan işlem ile aynı yapıdadır. Farklı sayı veya rakamları çıkartmak için kullanılır. Bu işlemi yapabilmek için değişken oluşturulabilir veya direkt olarak işleme geçilebilir.
var sayi1 = 6;
var sayi2 = 9;
document.write(sayi1 - sayi2);
Yukarıdaki örneğimize göre 6'dan 9 çıkarılmasını istedik yani ekran çıktımız -3 oldu.
Çarpma (*) İşlemi
Matematikte standart olarak yapılan işlem ile aynı yapıdadır. Farklı sayı veya rakamları çarpmak için kullanılır. Bu işlemi yapabilmek için değişken oluşturulabilir veya direkt olarak işleme geçilebilir.
var sayi1 = 8;
var sayi2 = 3;
document.write(sayi1 * sayi2);
Yukarıda bulunan örneğimize göre 8 * 3 işleminin yapılmasını istedik, yani ekran çıktımız 24 oldu.
Bölme (/) İşlemi
Matematikte standart olarak yapılan işlem ile aynı yapıdadır. Farklı sayı veya rakamları bölmek için kullanılır. Bu işlemi yapabilmek için değişken oluşturulabilir veya direkt olarak işleme geçilebilir.
var sayi1 = 9;
var sayi2 = 3;
document.write(sayi1 / sayi2);
Yukarıda ki örneğimizde 9 / 3 işlemini yaptık, buna göre ekran çıktımız 3 olarak geldi.
Mod Alma (%) İşlemi
Matematikte mod almak bir sayının başka bir sayıya bölümünden kalanını almak anlamına gelmektedir. Mod işlemi genel olarak sayıların tek mi çift mi olduğunu ayırt edebilmek için kullanılırlar, sayının ikiye bölümü sıfırsa sayı çifttir değilse tektir. Tabi farklı amaçlarla da kullanılabilmesi mümkün, aşağıda mod alma işlemi kullanımını göreceksiniz.
var sayi1 = 14;
var sayi2 = 7;
document.write(sayi1 % sayi2);
Yukarıdaki örneğimize göre 14 sayısının 7 rakamına bölümünden kalan sıfırdır, ben bu konuyu netleştirmek adına değerleri değiştiriyorum
var sayi1 = 54;
var sayi2 = 4;
document.write(sayi1 % sayi2);
Yukarıda görmüş olduğunuz gibi 54 sayısının 13'e bölüne bilmekte 13 * 4 = 52 yapmakta. 54 - 52 = 2 olduğuna göre bizim bu işlemdeki mod sonucumuz 2'dir.
Birer Arttırma (++) İşlemi
Bu işlem matematikte olmasa da Javascript dahil bir çok dilde sıkça kullanılmaktadır. Genel kullanım alanı döngüler içindir (ilerleyen derslerimizde göreceğiz) Belirlenen sayı veya rakamı bir kere arttırmak için kullanılır.
var sayi1 = 15;
sayi1++;
document.write(sayi1);
Yukarıdaki örneğe baktığımızda sayi1'in değeri 15 olarak belirlenmiş daha sonra bu değer bir arttırılmış. Yeni ekran çıktımız bize 16 olacak döndü. Bu işlemin maktematikteki karşılığı a = a +1 şeklindedir ancak biz bu işlemi uzatmamak adına ++ operatörünü kullandık, uzun yolu tercih etmek isteyenler şu yola başvurabilirler
var sayi1 = 15;
sayi1 = sayi1 + 1;
document.write(sayi1);
Yani sayi1 değişkenine tekrar kendi değerini atadık ve üzerine 1 ekledik ekran çıktımız bize yine 16 olarak döndü.
Birer Azaltma (--) İşlemi
Yukarıda gördüğünüz birer arttırma işleminin tam tersidir, belirlenen sayı birer azaltmaya yarar.
var sayi1 = 20;
sayi1--;
document.write(sayi1);
Yukarıda ki kod yapısına göre bizim ekran çıktımız 20 - 1 yani 19 olarak dönecektir. Bir önceki örnekte yaptığımız gibi bu işlemde de uzun yol tercih edilebilir o zaman kodumu şu şekilde değiştirmem gerekir
var sayi1 = 20;
sayi1 = sayi1 - 1;
document.write(sayi1);
Ancak programlama dillerinde bu tip uzun yola alışmanız kod blogunuzu şişirecek ve gereğinden fazla kod yazmanızı dolayısıyla vakit kaybı yaşamanıza neden olacaktır.
Hesaplamalar Arasında İşlem Önceliği
Biliyorsunuz ki matematikte önce çarpma, bölme ve mod alma işlem önceliği vardır daha sonra toplama ve çıkartma işlemleri yapılır.
var sayi1 = 5;
var sayi2 = 7;
var sayi3 = 11;
document.write(sayi1 + sayi2 * sayi3);
Sayılarda işlem önceliği her zaman soldan sağa doğru ilerler, yukarıdaki kodumuza göz attığımızda sayi1 + sayi2 * sayi3 (5 + 7 * 11) işlemini görüyoruz. Normal şartlarda soldan sağa doğru hesapladığımızda bu işlemin 132 olması gerektiğini düşünebilirsiniz ancak burada işlem önceliği devreye giriyor. Önce 7 * 11 işlemi yapılacak daha sonra 5 eklenecek yani ekran çıktımız 82 olacak.
Ama ben önce toplama işleminin daha sonra çarpma işleminin yapılmasını istiyorum diyebilirsiniz, elbette buna hakkınız var. Matematik bize kendi işlem önceliğimizi oluşturabilmemiz için fırsat vermiş. İşlem önceliğinin yapılması için parantezleri kullanmanız yeterli olacaktır.
var sayi1 = 17;
var sayi2 = 55;
var sayi3 = 21;
document.write((sayi1 + sayi2) * sayi3);
Görmüş olduğunuz gibi yukarıda sayi1 ve sayi2 değişkenlerimi parantez içerisine alarak önce sayıların toplanmasını daha sonra çarpılmasını sağladım. Matematiksel olarak işlemimize göz atalım:
• 17 + 55 = 72
• 72 x 21 = 1512
Elimden geldiğince basit ve anlaşılır anlatmaya çalıştım umarım becerebilmişimdir, yeni eklenecek derslerde sizlere ekstra olarak pratiğinizi güçlendirebilmeniz adına örnek sorular oluşturacağız, cevaplarını siz bulacaksınız veya tam tersi olarak bu işlemin kodunu yazın şeklinde sorularda ekleyeceğim hepinize iyi çalışmalar...
Örnek Sorular
Üç Sayılı İşlemler
Aşağıda belirteceğim örnek soruların cevaplarını kendiniz bulmaya çalışın.
Örnek 1: Aşağıdaki kodun ekran çıktısı ne olacaktır?
var a = 14;
var b = 8;
document.write (a + b * 2);
Örnek 2: Aşağıdaki kodun ekran çıktısı ne olacaktır?
var i = 3;
var j = 1;
document.write (a / b * (2 + 4));
Örnek 3: Aşağıdaki kodun ekran çıktısı ne olacaktır?
var kok = 3;
var kare = 4;
document.write (kok * kare % 2 + 3);
Örnek 4: Aşağıdaki kodun ekran çıktısı ne olacaktır?
var ay = 15;
var gunes = 20;
var mars = 6;
var jupiter = 0;
mars--;
gunes++;
jupiter = gunes - ay * jupiter + (mars - mars);
document.write(jupiter);
Örnek 5: Aşağıdaki kodun ekran çıktısı ne olacaktır?
var araba = 5;
var otobus = 6;
var tir = 12;
var moto = 4;
moto--;
document.write(araba - tir % otobus -9);
Aşağıda belirteceğim örnek soruların Javascript kodunu yazmaya çalışın.
Örnek 1: 16 - 4 * (3 +5) işleminin kodunu yazın.
Örnek 2: 1 * 16 * (2 + 4) işleminin kodunu yazın.
Örnek 3: 8 % (7 + 14) / 2 işleminin kodunu yazın.
Örnek 4: 6 / 3 - 8 % 2 * 3 işleminin (değişken oluşturarak) kodunu yazın.
Örnek 5: 64 / 8 + 88 * (3 - 1) işleminin (değişken oluşturarak) kodunu yazın.
Kaynak
