"Soğan ve deri ayakkabı gibi keskin kokulu besinleri epilepsi nöbeti geçiren birine koklatırsanız, nöbet hemen sona erer, faydası olur." Epilepsi nöbetleri ile hiçbir alakası bulunmamaktadır.
Epilepsi; beyinde aşırı, ani ve anormal elektrik deşarjına bağlı olarak ortaya çıkan bir durumdur. Bu olay, tüm vücuda anormal emirlerin gönderilmesine ve nöbetler şeklinde kontrol edilemeyen kasılmaların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Nöbetin nedeni, beklenmeyen elektriksel uyarılardır.
Epilepsi, dünyanın her tarafında erkek kadın farketmeksizin yaklaşık 100 kişide bir oranında görülebilen kronik bir hastalıktır. Hastalığın şekilleri ve nedenleri çok fazladır. Epilepsi nöbetini davet eden bazı durumlar olabilir. Örnek: Aşırı yorgunluk, uzun süreli açlık, uykusuzluk, kullanılan ilaçların doktor izni dışında değiştirilmesi veya bırakılması, hormonal değişiklikler vb. Eğilepsi nöbeti genellikle madde bağımlılarının geçirdiği madde yoksunluk krizi ile karıştırılabilir. Yukarıda bahsettiğimiz gibi epilepsi nöbetleri değişik şekillerde olabilir. Bütün vücutta kasılma gibi büyük nöbetler veya sadece kolda yüzde, bacakta kasılma gibi küçük nöbetlerde olabilir. Bunların dışında anlamsız konuşmalar, davranışlar ile ortaya çıkabilir.
Epilepsi Nöbetinin Belirtileri Nelerdir?
- Hastada aniden oluşan ve ön haberci denilen normalde olmayan kokuları almaya başlar. Yüz ve gözde istem dışı hareketler ve baş dönmesi gibi ön belirtiler oluşur.
- Hasta bazı durumlarda ses çıkararak ani bir şekilde bilincini kaybeder ve yere yığılır.
- Başını yere çarpıp yaralayabilir, aşırı kontrolsüz hareketler gözlenir.
- Yoğun ve genel adale kasılmaları görülür. Bu aşamada tüm vücutta olduğu gibi çene de kasılır. Hasta; dişlerini kırabilir, dilini ısırabilir.
- Çoğumuzun filmlerden bildiği üzere ağzından köpüklü salya gelir, yaklaşık 15-20 saniye kadar solunumu durabilir.
- Gözler yukarı kayar. Dokularda ve yüzde morarma gözlenir.
- Nöbet sonrası hasta gevşeyerek soluk almaya başlar, ancak bilinç hemen yerine gelmez.
- Bilincin netleşmesi 15- 25 dk. kadar sürebilir. Hasta yorgundur ve uyuma ihtiyacı hisseder.
Epilepsi Nöbetinde İlk Yardım
- Olayla ilgili güvenlik önlemleri alınır. Kendinizin ve hastanın güvenliğini alarak ilk yardıma başlayın. Örnek: Trafikte yolun ortasında epilepsi krizi geçiren bir kişiye müdahale etmeden önce trafiği kesin.
- Sıkan giysileri varsa gevşetilir.
- Kendisini yaralamamasına dikkat edin. Yaralanmaya sebep olacak araç gereçler etraftan kaldırılır.
- Başını çarpmasını engellemek ve yaralanmayı önlemek için başın altına yumuşak bir malzeme konulur. Ağzı açıksa dişlerin arasına yumuşak bir cisim konabilir.
- Nöbet esnasındaki kasılmaların kendiliğinden geçmesi beklenir.
- Nöbet sonrası solunum yolunun açıklığı sağlanır. Solunum aralıklarla kontrol edilir.
- Kusma varsa mide içeriğinin solunum yoluna kaçıp tıkanma oluşturmaması için başı yana çevrilir.
- Geçirilen nöbetin sürecini tamamlaması beklenir. Nöbet esnasında kilitlenmiş çene açılmaya çalışılmaz, hastanın elleri ve kolları bağlanmaz, herhangi bir madde koklatılmaz ve ağızdan yiyecek içecek verilmez.
- Tıbbi yardım (112) istenir.
Detaylı Videolu Anlatım:
Epilepsi nöbetinde ilk yardım
