Yükseköğretim Kurulu (YÖK) 29 Ağustos 2012 günlü toplantısında,
- “Ülkemize sığınan Suriye vatandaşları ile Suriye’de öğrenim görmekte iken ön lisans, lisan ve yüksek lisans eğitimlerine ara vermek zorunda kalan Türk vatandaşı öğrencilerin”, 2012-2013 eğitim öğretim yılına özgü olmak üzere, Çukurova, Gaziantep, Harran, Kilis 7 Aralık, Hatay Mustafa Kemal, Mersin, Osmaniye Korkut Ata üniversitelerinde “özel öğrenci” olarak ders alabilmelerine,
- Öğrencilerin durumlarını belirten belgeleri olmaları halinde bu belgelerin incelenerek, belgelerinin olmaması halinde ise “beyanları” dikkate alınarak özel öğrenci olarak ders almalarının sağlanmasına, karar vermiştir. Bu karar, YÖK Başkanlığı’nca ilgili üniversitelerin rektörlüklerine 3 Eylül 2012 günlü yazıyla duyurulmuş ve gereğinin yapılması istenmiştir.
Kanımızca YÖK, yine hukuksal dayanağı olmayan bir karara imza atmıştır.
Yabancı öğrenciler, Türkiye’de, “2922 sayılı Türkiye’de Öğrenim Gören Yabancı Uyruklu Öğrencilere İlişkin Yasa” ve aynı adlı Yönetmelik uyarınca eğitim öğretim görebilmektedirler. Yasa ve Yönetmeliğin;
2. maddelerinde, “Türk Hükümetince çeşitli anlaşmalar çerçevesinde yabancı hükümetler emrine verilen burslardan yararlanmak suretiyle veya kendi imkanlarıyla her derece ve dalda öğrenim yapmak üzere Türkiye'ye gelen yabancı uyruklu öğrencilerin” Türkiye’de öğrenim göreceklerinden söz edilmektedir.
Ve yine bu Yasa ve Yönetmelikte; Türkiye’de öğrenim görecek yabancı uyruklu öğrencilerin, lisans seviyesinde öğrenim görmek için "Yabancı Uyruklu Öğrenci Sınavı (YÖS)"na, ayrıca kendi ülkelerinde Türk makamlarınca açılacak sınavlara katılmakla yükümlü kılınmışlardır.
Türkiye’de öğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilerin bağlı olacağı kurallar da bu Yasa ve Yönetmelikte gösterilmiştir.
2547 sayılı Yükseköğretim Yasası’nın, 45. maddesinde (f bendi); yabancı uyruklu öğrencilerin yükseköğretim kurumlarına kabul usul ve esaslarının YÖK tarafından belirleneceği kurala bağlanmıştır. “Usul ve esasları” belirleme yetkisinin YÖK’e verilmesi, YÖK Genel Kurulu’na “isterse hiçbir kural koymama” yetkisi vermez, eskilerin deyişiyle “lâyüsel” kılmaz. Mutlaka kararda bir usul ve esas olmalıdır. Özellikle konuya ilişkin özel yasa niteliğinde olan 2922 sayılı Yasa’nın koşulları YÖK’ü hukuken bağlar.
Esasen yukarıda açıklanan kurallar, “özel öğrenci” statüsüyle ilgili bir düzenleme de içermemektedir. “Özel öğrenci” statüsüne YÖK “Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği”nde rastlanılmaktadır. Yönetmeliğin 4. maddesinde,
“Bir yükseköğretim kurumu mezunu veya öğrencisi olup, belirli bir konuda bilgisini artırmak isteyenler, ilgili enstitü, anabilim dalı başkanlığının onayı ile lisansüstü derslere özel öğrenci olarak kabul edilebilir. Özel öğrenci statüsünde ders alanlar öğrencilik haklarından yararlanamaz. Özel öğrenci kabul koşulları ve bu konudaki diğer hükümler ilgili senato tarafından kabul edilen yönetmelikle belirlenir”
Denilmektedir. Görüldüğü gibi bu maddedeki özel öğrenci statüsü kapsamına yabancı uyruklular alınmamıştır. Öyle olsa bile, bu konuda karar verecek merci, her üniversitenin senatosudur. Nitekim, örnek olarak belirtmek gerekirse, Anadolu Üniversitesi, Akdeniz Üniversitesi, ODTÜ gibi üniversitelerde, yönergelerle özel öğrenci statüsünün kapsamı, usul ve esasları belirlenmiştir. Bu yönergelerde ilk aranan şey öğrenim ya da bitirme belgesidir. Hatta kimi üniversitelerde, özel öğrenci statüsünden yararlanabilmek için “Genel Akademik Not Ortalaması’nın 4’lük sistemde 3,0 ve daha üstü olması” bile aranmaktadır.
Yukarıda açıklanan yazılı kurallar, ülkemize sığınan Suriye uyruklu öğrencilere özel öğrenci statüsü verilmesine elvermemektedir.
Hele, belgesi yoksa kişinin beyanına bağlı olarak işlem yapılmasını kabul etmek, bırakınız hukuksallığı, düz mantığın bile kabul edemeyeceği bir yaklaşımdır. Ülkesinde öğrenci olmayan bir kişiye, özel öğrenci statüsünde de olsa üniversitede ders alma olanağı sağlanmasını hangi akıl ve mantık kabul edebilir?
Bu durum, Suriye konusunda, TBMM izni olmadan yabancı (muhalif) silahlı güçlerin Türkiye’de bulundurulması hukuksuzluğunu çağrıştırmaktadır.
Bülent Serim
Odatv.com
