Birçok kişinin ilk başlarda dikkatini çekmeyen ama son günlerde gündemden düşmeyen bir konu var. Adı Phorm. İnternette dolaşırken ilgilendiği katagorilerdeki içerik ve reklamları karşısına getirerek kullanıcının internet deneyimlerini kişiselleştirmeyi sağlayan bir sistem.
***** tarafından kullanıcılarına yönelik bir hizmet olarak sunuldu. Phorm dünya genelinde birçok ülkede internet üzerinden kişiselleştirilmiş reklam göstermeyi sağlayan bir şirket. Eski adı 121Media. İlk kurulduğu yıllarda casus yazılımlar vasıtasıyla haksız yere milyonlarca dolar reklam geliri elde ettiği için başta Amerika olmak üzere birçok ülkede faaliyetleri duruldu. Halen Avrupa’da da bir çok ülkede faaliyet gerçekleştiremiyor. Ayrıntılı bilgi için Wikipedia sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Son kurbanı olarak Türk ******* ve *****’i seçen Phorm yaptığı anlaşma gereği ***** kullanıcılarına ilgilendikleri kategorilere göre reklam sağlamaya başladı, hemde sesszi sedasız. Bu sistemi Nisan 2012′den bu yana internet omurgasına entegre etmeye çalışıyor. Bunun için PT Reklam ile Gezinti.com adında bir portal kuruldu. Basit ve ucuz bir arayüze sahip olan protal belli kaynaklardan haberler toplayarak sitede yayınlıyor.
Fakat ***** kullanıcılarından son günlerde gelen şikayetler gezinti.com’a isteklerinin dışında yönlendirildikleri yönünde oluyor. Sayfayı kapatmak istediklerinde şu mesaj ile karşılaşıyorlar;
Bu sayfayı terk ederseniz, kullanıcı sözleşmesini kabul etmiş sayılacaksınız
Burada kullanıcıya kabul etmeme hakkı verilmiyor. Birçok kullanıcı bu uyarıya dikkat etmiyor ve sayfayı kapattığı anda adına bir profil oluşturuluyor ve bilgileri toplanmaya başlıyor. Yani FİŞLENİYOR. Sistem rastgele seçilmiş 24 haneli bir numara ile bilgisayarınızda bir çerez oluşturuluyor. Verilerin tamamen ANONİM olarak toplandığı, kişisel bilgilerin kayıt edilmediği belirtiyor. Fakat hangi bilgilerin toplandığıda belirtilmiyor !
Gezinti.com’un kullanıcı sözleşmesini kabul ettiyseniz bundan sonra işleyiş başlıyor ve internette attığınız her adım öncelikle farkınızda olmadan http://a.oix.net adresinin veri tabanına toplanıyor.
Sitenin kaynak kodlarına baktığınızda zaten herşey ortada..
Son günlerde sosyal medya’da, forumlarda ve sözlüklerde bu konu üzerine tartışmalar yoğunlaşmaya başladı. Sebebi *****’in konu ile ilgili kullanıcılara sistem hakkında önceden bilgilendirme yapmaması ve sisteme zorunlu dahil edilmeye çalışılmasıydı. Güvenli İnternet’te yapıldığı gibi sisteme geçiş hakkının kullanıcılara bırakılması gerekirdi. Bunun üzerine ***** geçte olsa bir basın açıklaması yapmak zorunda kaldı.
Konu ile ilgili olarak şu sözlere yer verdi;
Gezinti hizmeti ile kullanıcının analiz edilen verilerini kullanıcının kimliği ile ilişkilendirilebilecek bilgilerden (internet hattı bilgisi, ad-soyad, adres bilgisi vb) bağımsız hale getirilerek, anonimleştirilir (isimsizleştirilir). Kullanıcıya kişiselleştirilmiş içerik ve reklam hizmeti sağlanır. Hizmet, en yüksek gizlilik, güvenlik ve performans standartlarını sağlamak üzerine kuruludur.
Fakat bu açıklama yinede birçok kullanıcıyı tatmin etmemişe benziyor. Her ne olursa olsun kişisel verilerimiz ve iletişim gizliliğimiz ihlal ediliyor. Zaten Phorm şirketi dünyanın birçok ülkesinde faaliyetlerine son verilme sebebiden bundan dolayıdır.
***** bu reklam modelini kullanmak istemeyenler için bir çözüm önerisi sunuyor. Bunun için gezinti.com’un sağ üst tarafında bulunan Hesabım bölümünden”Bu tarayıcı için Gezinti” ve “İnternet hattı için Gezinti” hizmetini kapalı konumuna getirmeniz yeterli olacaktır. Fakat bunun gerçekten işe yaradığı bilinmiyor. Sonuçta karşımızda eskiden bu konuda vukuatı olan bir Phorm şirketi ile karşı karşıyayız. Belki bilgilerimiz yine gizli olarak kayıt edilmeye devam edilebilir.
Bu sistem şimdilik sadece ***** kullanıcıları için uygulanıyor. Diğer servis sağlayıcıları bu sisteme dahil olmadıklarını açıklıyor.
Eğer sizde bu sisteme dahil olmak istemiyorsanız ve hangi sitenin phorm sistemini kullandığını görmek istiyorsanız dephormation sitesnin yapmış olduğu eklenti ile korunabilirsiniz.
Son olarak konu ile ilgili internette başlatılan EMPHORMASYON isimli imza kampanyası ile bu sistemin sonlandırılması için destek toplanıyor.
Kaynak
