ICANN ve yeni gTLD sahipleri hakkında

Merhaba arkadaşlar,

Bu konuyu biraz düşünceleri almak, biraz sitem, biraz sevinç , biraz kafa karışıklığı ile açıyorum.

Bildiğiniz gibi icann sürekli olarak güncel listeler paylaşarak yeni kullanıma aldığı gTLD‘lerini duyurmayı çok seviyor. Bu listeleri bende seviyor ve takip ediyordum elinden geldiğince. Son zamanlarda (bir kaç yıl) icann‘in bağımsız bir kuruluş olup internet’in daha iyi bir yer haline gelmesi için çalışmaktan ziyade uluslararası şirketlere (çok sevdiği bağışçılarına) çalıştığını düşünmeye başladım ufaktan. Sitem ettiğim nokta umuma açılan yüzlerce gTLD değil, gücü elinde tutan şirketlere açılan yüzlerce gTLD. Sanki artık paylaşılan listeler yeni gTLD listeleri değilde icann‘a en çok bağış yapan şirketlerin listeleri gibi. icann bu gTLD uzantıları bol keseden çıkartıp dağıtıyor, gelişi güzelce şirketlerin kontrolüne veriyor. Şuan belki çok sıkıntı yok alan memnun satan memnun ama zaman geçtikçe alan adı davaları artıyor, belki çoğumuzun ruhu bile duymadan milyarlık şirketler mahkemelerde bir birleriyle cebelleşiyor. Peki gelecekte ne olacak? Neredeyse umuma açık olan kadar, şirketlere ayrılmış gTLD uzantıları var.

Konumuza bir örnek olarak .search alan adı uzantısını alalım. Bu uzantının yönetimi Google şirketine devredilmiş durumda. Neden? Belki bu uzantı için ilk başvuran şirket Google şirketiydi. Belki “search” denildiğinde akla ilk gelen Google oluyor, fakat tek arama motoru bu değil. Bing var, Yandex var, Duckduck var neden .search uzantısı Google‘a devrediliyor? Yarın başka bir şirket çıksa mesela search.com sitesini bünyesinde bulunduran interactive inc. firması dese ki arkadaş search uzantısını ben istiyorum dese ne olacak? Büyük ihtimal bu iş mahkemede sonuçlanacak. Biliyor muydunuz Türkiye’de bile “search” marka adı ile dört tane marka tescil kaydı bulunmakta. Bu kayıt sahiplerinden biri çıksa icann’a dese ki “Bu marka Türkiye’de benim tescilli markam, dolayısı ile .search uzantısının yönetimini bana verin!” ne olacak durum?

Yukarıda verdiğim örnek yüzlercesinden bir tanesiydi bu ve bunun gibi markaları temsil eden yüzlerce alan adı uzantısı oluşturulmuş ve şirketlerini yönetimine bırakılmış durumda. Aşağıda ilginizi çekeceğini düşündüğüm yönetimi şirketlere devredilmiş bazı alan adı uzantılarını listelemek istiyorum.

.map – Google Inc.

.app – Google Inc.

.ads – Google Inc.

.phone – DISH DBS Corporation

.mobile – DISH DBS Corporation

.games – Donuts Inc.

.store – Dotstore Inc.

Yukarıda verdiğim örnekleri sizde görüyorsunuz, sizce bu uzantılar tek bir şirkete tahsis edilebilecek alanlar mı?

Ben şahsen bu durumu pek hoş karşılamıyorum, tamam mesela bakın Volvo en büyük motorlu araç üreticisi gitmiş .volvo uzantısını almış, amenna. Bunu normal karşılarım fakat öyle uzantılar var ki aklım almıyor.

Sanıyorum ki gelecek yıllarda bolca alan adı uzantısı ve alan adı davaları hakkında sık sık haberler okuyacağız. Bir ara şirketler .com alanlar için bir biriyle düşman olurdu example.com’u ben alacağım, sen alacaksın hesabı vardı. Şimdi bu tür mücadeleler ulusal şirketlerin işi, eğer uluslar arası bir şirketin varsa .com la .net le ne uğraşıyorsun. Git icann’a bir kaç milyon dolar bağış yap sana istediğin gTLD‘yi üretsinler.

Eminim sizlerinde bu konularda söyleyecek üç, beş kelamı vardır. Yorum alanından paylaşabilirsiniz fikirlerinizi.

Cihan Eken
Kaynak: https://cihaneken.com.tr/blog/icann-gtld-alan-adi-uzantilari-sahipleri/

Merhaba,

Bahsi geçen, örnek verilen alan adları bir firmaya ya da şahısa özel tahsis edilmek için üretilmiyor yanlış bilgilendirme olmasın.

Türkiye'de bunun örneğini çok yakından gördük. .ist ve .istanbul alan adı uzantıları genel satışa çıkarılmadan önce firma ve önemli kurum,kuruluşlar için tahsis edildi. Bu alan adı uzantısını önce firmalar, önemli devlet kurumları, kuruluşları kendileri için kayıt ettiler daha sonra ise halka arz edildi.

Bu yöntem aynı ICANN'nın çıkardığı yeni alan adları uzantıları için uygulanıyor. Önce kurumsal ve önemli firmalar kendi markalarını yeni çıkan uzantılar da kayıt ediyorlar daha sonra da genel kayıtlara açılıyor bu uzantılar.

ICANN'nın politikalarını okursanız bununla ilgili detaylı bilgilendirmeler var. Bkz: https://www.icann.org/policy#what_is_policy

Yapılan bu işlemler etik mi diye sorarsınız etik değil açıkcası ancak yapılabilecek bir şey var mı ? önemli olan bu. Türkiye'de bununla ilgili etki gösterebilecek, tepki ortaya koyabilecek bir kuruluş,organizasyon var mı ? yok. Ee o zaman ne yapmak gerek ?

Alan adlarının yönetiminin bir kuruma,firmaya verilmesinin sebebi ise şu, o alan adı uzantısının üretilmesi için başvuruyu kim yapmış ise onun yönetimine veriliyor. Google'da en çok başvuru yapan firmalar arasında :)

Machine Zaten ileride umuma açılan uzantılarla bir sorunum yok, konuda bahsi geçen tamamen devredilen uzantılar. Yani nasıl ki .tr uzantısı OTDÜ de aynen o şekil. Yönetimi tamamen verilmiş uzantılardan bahsediyorum.

mesala xxx.app alanı alabilmek için icann'a bağlı herhanhi bir firmadan değil, Google'ın bayilik verdiği bir firmadan alabiliyorsun. Kontrol Google Inc. de istese hiç satmaz mesela.

cihaneken "hiç satmaz" doğru değil. ICANN kurallarına aykırı bir durum. Mutlaka halka arz edilmelidir ve yine ICANN kuralına bağlı olarak verilmelidir. .tr alan adının yönetimi biz de ancak yine ICANN kurallarına uygun yayınlanıyor. ICANN kuralları tüm domain üreticileri, satıcıları ve kullanıcıları için geçerlidir. Yok ben inisiyatif kullanıyorum bu alan adını satmıyorum kimseye diyemez, ICANN ona pazarlaması ve yönetmesi için yetkili kılıyor -ki domain bayilik sözleşmesi var ICANN'nın okursanız orada net ifadeler var bununla ilgili.

google.domains giriş yapıp google üzerinden domain alınabiliyor. Kendi sattıklarıda var içerisinde Google bu işlerede girdi yani boşa kurmaya gerek yok.

Bu adamların derdi tekel olmak değil. Türkiyedeki gibi alayım benim olsun diğer tüm herkes ölsün mantığı ile bakan insanlar değil bunlar. Hiç satmaz gibi düşünceler çok saçma

Bahsi geçen alan adlarının hepsinin satışı şuanda yapılıyor zaten

Ben satmayacak, yada satmıyor demiyorum. Sadece neden yönetimi veriliyor, daha doğrusu neden satılıyor diyorum. örneğin .app uzantısını google 25 milyon dolar ödeyerek haklarını satın almış. Farzediyoruzki umuma açık satmayacak, adama ne diyeceksin ki? 25 milyon dolara satın aldığı uzantıyı isterse satmaz adam çünki satın alınmış.

Yani ben satış haklaarının verildiği gtld lerden bahsetmiyorum. Para karşılığı hakları satılan uzantılardan bahsediyırum.