Windows'u sıfırdan yüklerken tüm ayarlarınızı kaybedersiniz. Ama onları korumanın yolu da var!

PC'niz kararsız davranmaya başladıya ve çökmeler arttıysa, genellikle Windows'u yeniden yüklemek çözüm olabilir.

Ancak Windows'u yüklerken Yükselt seçeneğini kullanmanıza izin verilmiyorsa ve Özel seçeneğini kullanmak zorunda kalıyorsanız, bir sorun var demektir. Çünkü Özel yükleme, Windows'u baştan yüklemek anlamına gelir ve tüm program ayarlarınızı kaybedersiniz.

Bu ise can sıkıcı bir durum ortaya çıkarır. Uygulama dosyalarınız sabit diskte depolanmaya devam edecek, ancak onları çalıştırdığınızda bazılarının veya çoğunun çalışmadığını göreceksinizdir. Aralarında çalıştırabildiğiniz uygulamalar olsa bile, tüm ayarlarını baştan yapmak zorunda olabilirsiniz.

Örneğin birkaç e-posta hesabınız varsa, e-posta istemcinizi eski haline getirebilmek için tüm sunucu ayarlarını ve fazlasını tekrar ayarlamanız gerekecektir.

Hazırlıklar

Kolay bir yöntem de var. Eski ayarlarınızın çoğu, eski Windows'un kayıt defterinde depolanmış olacaktır. Eğer bunun bir yedeğine sahipseniz, kolaylıkla geri yükleyebilirsiniz.

Bu yöntemin başarısı ise uygulamadan uygulamaya değişiyor. Yöntem, muhtemelen karmaşık yüklemelere sahip programlarda işe yaramayacaktır. Dahası, bu tür bir yöntemi, antivirüs ve güvenlik yazılımları gibi düşük seviyede çalışan yazılımlarda denememelisiniz.

Bazı tür programlar ise elle tekrar yükleme yapmanıza gerek kalmadan, orijinal ayarlarıyla düzgün bir şekilde çalışacaktır.

Hazırlıklar

Saklamak istediğimiz ayarlar, genellikle kayıt defterinin HKEY_CURRENT_USER bölümünde bulunuyor. Bu anahtar, Users klasörünüzdeki NTUSER.DAT adında gizli bir dosyada kaydedilmektedir. Dolayısıyla yeni bir Windows yüklemesi yaparken öncekiyle aynı isimde bir profil oluşturacaksanız, Özel yükleme yapmadan önce bir yedekleme yapmayı düşünebilirsiniz.

Bunun en kolay yolu, Kayıt defterini kullanmaktır. Regedit komutunu çalıştırın. HKEY_CURRENT_USER'a gelin ve Dosya menüsünden Ver'i seçin. "Kayıt türü" bölümünden "Kayıt defteri yığın dosyaları"nı seçin ve dosyanızı CurrentUser.DAT olarak adlandırarak yeni bir klasöre kaydedin (Örneğin C:\RegistryYedek gibi).


Yaptığınız işlemin düzgün bir şekilde yerine getirildiğini onaylamak için, sol tarafta HKEY_LOCAL_MACHINE'e tıklayın ve Dosya > Yığını yükle'ye tıklayın. Şimdi az önce oluşturduğunuz dosyayı seçin.

Kayıt defteri size alınan veriler için bir anahtar adı soracaktır. CurrentUserBackup yazın ve Tamam'a tıklayın.

Şimdi yeni HKEY_LOCAL_MACHINE\CurrentUserBackup anahtarını görebilirsiniz. Bu anahtarın içerisine gözattığınızda, kayıt defterinin HKEY_CURRENT_USER bölümünün tamamının bir kopyasını içerdiğini göreceksiniz. Bir eksik yok gibi görünüyorsa, CurrentUserBackup anahtarını seçin ve Dosya menüsünden "Yığını kaldır"a tıklayın. Bu kayıt defterinizi normal haline geri döndürecektir.

Windows'unuz açılmayacak kadar hasar gördüyse, Kayıt defterini başlatamayacak ve yedek oluşturamayacaksınızdır. Ancak yine de şansızını denemek istiyorsanız, komut satırından yedek oluşturmanız mümkündür.

Örneğin Windows 7'de Windows DVD'sinden önyükleme yapmayı ardından Onar seçeneğini seçerek komut satırını açmayı deneyebilirsiniz. Komut satırını açtığınızda aşağıdaki komutları girin:

C:
CD "Users\Zeynel"
XCOPY NTUSER.DAT \ /H

(C: harfini PC'nizdeki uygun sürücü harfiyle, "Zeynel"i de kendi kullanıcı hesabı adınızla değiştirin.) Kopyalamanın başarılı olduğu mesajını alırsanız, ayarlarınız NTUSER.DAT adlı dosyada depolanmış olacaktır (C:\NTUSER.DAT gibi).

Geri yüklemesi oldukça kolay

Kullanıcı ayarlarını yedekledikten sonra, Windows'u çekinmeden "Özel" olarak yükleyebilirsiniz. Bu işlem sonucunda büyük ihtimalle sorunlarınız tarihe karışacaktır.

Yüklemeden sonra bir iki programınızı Windows Gezgininden çalıştırmayı deneyin ve neyin çalışıp neyin çalışmadığına gözatın. Bir süre sonra bir takım eksik ayarlar keşfedeceksiniz. Ancak bunları geri yükleme şansına sahipsiniz.

Regedit komutunu çalıştırın, sol tarafta HKEY_LOCAL_MACHINE'i seçili hale getirin. Dosya menüsünden Yığın yükle'yi seçin ve önceden oluşturduğunuz yedeği seçin.

Regedit yine sizden bir anahtar adı girmenizi isteyecektir. CurrentUserBackup yazın ve Tamam'a tıklayın.

Şimdi hangi ayarları geri yüklemek isteyebileceğinizi biraz düşünün. Örneğin Kayıt defterinin "Sık kullanılanlar" menüsünü kullanıyor muydunuz? Bunları HKEY_LOCAL_MACHINE\CurrentUserBackup\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Applets\Regedit anahtarında bulmanız mümkün.

Sol bölümden "Regedit" anahtarına sağ tıklayın ve Ver'e tıklayın. Dosyaya "Regedit ayarları" gibi anlamlı bir isim verin ve Kayıt türünü "Kayıt Dosyaları" olarak bırakın. Dosyayı masaüstünüze kaydedin.

Son yapmanız gerekenler

Şimdi masaüstünüzdeki bu dosyaya sağ tıklayın ve Düzenle'ye tıklayarak onu not defterinde görüntüleyin. Veriler, hemen hemen kullanıma hazırdır ancak hatalı bir yol içermektedir. Yani hepsinin "HKEY_LOCAL_MACHINE\CurrentUserBackup" ile başladığını göreceksiniz.

Bunu kolaylıkla düzeltebilirsiniz. Düzen menüsünden Değiştir'i seçin ve Aranacak alanına HKEY_LOCAL_MACHINE\CurrentUserBackup ve Yeni Değer alanına HKEY_CURRENT_USER yazın. Tümünü Değiştir'e tıklayarak tüm ayarları değiştirin. Dosya > Kaydet'i seçerek dosyayı kaydedin ve çıkın.

Neredeyse bitti. Şimdi masaüstünüzdeki bu .reg dosyasına çift tıklayın ve ekrana gelen uyarıya Evet cevabını verin. Artık önceki Kayıt Defteri sık kullanılanlarına erişebileceksiniz

Daha fazlası

Kayıt defterini geri yüklemek, tabi ki oldukça basit bir örnek. Ancak aynı yolu herhangi bir uygulama için de deneyebilirsiniz.

Bir programınız başlamıyorsa veya bazı ayarları eskisi gibi değilse, kayıt defterinde HKEY_LOCAL_MACHINE\CurrentUserBackup\Software anaharına gelin.

Bu sorunlu uygulamayla ilgili anahtarı bulmaya çalışın. Anahtarlar genellikle firma adını taşımaktadır. Bulduğunuzda bu anahtara sağ tıklayın ve masaüstüne kaydedin. Kaydettiğiniz dosyayı Not defterinde açın ve HKEY_LOCAL_MACHINE\CurrentUserBackup dizilerinin tümünü HKEY_CURRENT_USER ile değiştirin. Dosyayı kaydedin ve kapatın. Şimdi dosyaya çift tıklayarak ayarları yeni sisteminize yükleyin.

Bazen işlemler bundan biraz daha karışık olabilir. Örneğin önceki Outlook profillerinizi geri getirmek için HKEY_LOCAL_Machine\CurrentUserBackup\Software\Microsoft\Windows NT\CurrentVersion\Windows Messaging Subsystem\Profiles\Outlook anahtarını dışa vermeniz gerekiyor. Bunun dışında hesap parolalarınız da tekrar sorulacaktır, ancak geri kalan her ayar geri yüklenecektir.

Yine de çoğu durumda ayarları geri yüklemek yetmeyebilir ve uygulamanızı baştan yüklemeniz gerekebilir. Bununla beraber makalemizde size önerdiğimiz bu yöntem, çoğu uygulamada başarıyla çalışacaktır. Bu sayede "Özel" bir Windows yüklemesi yapsanız dahi Windows'unuzu düşündüğünüzden çabuk eski haline getirebilirsiniz.

Anlatım Zeynel A. Öztürk