Aziz Nesin, Türk aydının Türk köylüsünü tanımadığını anlatırken örnek olarak, filmlerde türk köylüsünün Amerikan tarzı yumruk yumruğa dövüştürüldüğü sahneleri hatırlatır. Oysa türk köylüsü, boğuşarak, sarılarak, kafasını ezerek ve hemen eline bir taş, bir sopa bularak kavga eder, der.
Ancak, Aziz Nesin’in de hesaba katmadığı, Türk köylüsünün dövüştüğü insanla bir daha aynı köyde, kasabada oturmayıp, hızla hasımlaşıp, köyünü, yurdunu terk etmesi. kurallara uygun boks gibi dövüşen Amerikan filmlerindeki kahramanlar kavgaya girdiği insanlarla yeniden aynı köyde, aynı barda, aynı sokakta yan yana yaşayabilir!

Kuralları yok ettiğinizde aynı şehirde yaşayamaz, birbirinizin yüzüne asla bakamazsınız. Dünya nüfusu üç-dört milyar görünse de, hepimizin doğup büyüdüğü küçücük evrenler baş edebileceğimiz ölçüdedir. Diyelim bir köy, bir dersane,bir aile, bir parti, bir dernek altında konuşur, tartışır,tanışırız. Görüş ve düşüncelerimizi, söz ve hareketlerimizle anlatabileceğimiz bir küçük dünya! Aramızda bir anlaşmazlık çıktığı zaman, hadi aranızda dövüşün, kim galip gelirse haklı odur, diyemeyiz.

Klandan modern toplumlara kadar,doğu, batı, aşiret, Roma, modern bir yığın hukuk kültürüne sahibiz. Ama tüm hukuk felsefelerinin amacı, haklıya haksızı belirtmekten çok önce, kavgayı önlemektir. İlkel klanın büyücüsü, reisi dövüşen tarafları barışa davet eder. Sorun çözülemeyecek kadar karmaşıksa, dövüşen tarafları birbirleriyle savaşamayacak uzaklıklara yerleştirir!

İnsanlığın bir yaşam biçimi olarak tüm gelenek ve değerlerini terk edip ortak bir hukuk kültürünü arzulayıp yüz binlerce antlaşmalara imza atmalarının sebebi, hukukun sorunlarını çözücü yanından çok, hukukun çatışmayı durdurucu bilgeliğine hepimizin güvenmiş olması.

Bir arazi davası, bir kan davası, bir hırsızlık, ya da uluslararası, sorun olarak Kıbrıs davası, elli yıl sürebilir, ya da mahkemeler yüzyıl bu sorunları çözümlemekte zorluklar çekebilir Ancak mahkemeler tarafsızlık ve meşruluğunu kavgayı durdurarak ilan eder.

Yani hukuk ihtilaflı kişi arasındaki sorunları, iki taraftan birinin lehine ya da aleyhine çözümlemeden önce ilk görevi, bu davayla hiçbir ilişkisi olmayan geniş kitlelerin sığlığını, düzenini , huzurunu korumak zorundadır. Bugün mahkemlerde birebir davalısı olmadığımız ve bu dosyalar aslında bizi çok ilgilendirir. Çünkü kim kazanırsa kazansın mahkeme ve hukuktan bizim istediğimiz toplumun geri kanaln diğer masum insanların huzurunu bozmadan, yani sorunu topluma , sokağa, silaha taşımadan çözebilmesidir.‏

Kaynak : Aziz nesin, Eski türk toplumu, Karşılaştırma ve .hukuk
http://goo.gl/2hYASU