Böyle ciddi projeler geliştirmek profesyonel bir ekip ve finans çalışması isteyen işler. Bu noktada genç arkadaşlar biraz heyecanlı davranıyorlar tabi. Normal karşılamak lazım. Belki 10 sene önce olsaydı, her şey daha kolay olabilirdi. Bırakın yeni fikirleri, mevcut sitelerin kopyaları bile iş yapıyordu. Düşünün birbirinin kopyası yüzlerce arkadaşlık sitesi ücretli üyelik satıp trilyonlar kazandı bu ülkede. Sonra hepsi bir bir kapandı. Çünkü artık Facebook var ve bedava... Sadece mail adresin ve cep telefonunun ile onmilyonlarca insana bağlanman mümkün. Facebook gibi onlarca global sosyal ağ var şimdi. Hepsi ücretsiz. Her şeyi senin için en ince ayrıntısına kadar düşünüyorlar. Senin siteyi rahat kullanabilmen için arkaplanda yüzlerce insan çalışıyor... Facebook, Twitter, Pinterest, Linkedin, Foursqare gibi siteler varken bunların benzerlerini yapmaya çalışmak suyun üzerinde yürümeye çalışmak gibi birşey.
Günümüz internetinde orjinal bir fikir de yetmiyor artık. Eskiden olsa yeterdi. Hemen duyulabilirdin. Şimdi milyarlarca site var. Kendini duyurmak için ciddi reklam ve PR çalışmaları yapman lazım. Profesyonel bir ekiple projeni yürütmen lazım. Yazılım mühendislerin, SEO ekibin, front-end, back-end developerların olması lazım. Bunların hepsi para... Hemde büyük paralar. Ülkeden bir Gittigidiyor markası çıktı. 15 sene öncesinde bile 7 kişilik bir ekiple, o zamanın parasıyla onmilyarlar harcıdılar.
Rusya'nın VK'sı var. Türkiye'nin neden olmasın. Olur. Bir şekilde olur; N11 gibi 30 milyon TL reklam bütçesi hazırlarsın olur. 35 kişilik tasarım ve geliştirme ekibin olursa olur. Ülkenin en iyi PR ajanslarıyla çalışıp her ay 250.000 liranın üzerinde ödeme yaparsan olur. Öyle 50$'lık scriptleri alıp kurmakla olmaz bu işler.
Bırakın Facebook'u, VK'yı. Armut.com gibi, Mekanist gibi daha küçük, butik bir proje için İstanbul'da alanında lider bir ajansla görüşmüştük. Aylarca üzerinde çalıştığımız ciddi bir projeyi masaya yatırdık. Bizden sadece başlangıç için 150.000 lira istediler. Bu paraları ödemeden internette bir marka olmak, büyük oynamak mümkün değil.
Özellikle altyapı işini çok kolay sanıyoruz. Bugün Türkiye'nin en çok ziyaret edilen internet sitelerinin her biri asgari 30 sunucu üzerinden çalışıyor. Çoğu yazılım konusunda yurtdışından destek alıyor çünkü ülkede hiçbir yazılımcının bilmediği programlama dilleri ile çalışıyorlar.
Bugün Facebook PHP kodunu C++'ya çevirerek çalışıyor. Daha hızlı çalışmak için MemCached, Haystack, BigPipe, Cassandra, Scribe, Hadoop, Hive, Thrift, Varnish teknolojilerini kullanıyorlar. Twitter "Real Time Web" dediği kendi sistemini geliştirdi. Her gün onmilyonlarca, yüzmilyonlarca ziyaretçiye ulaşıyorsan ASP.net ile PHP ile o yükü kaldıramazsın. Arkanda devasa bir IT ekibi olması lazım.
50$'a satılan script 100.000 ziyaretçisi depatlar. Sen o ziyaretçiyi kaldıracak yeni yazılımı mevcut veritabanına entegre etmeye çalışırken site unutulur gider.