Arkadaşlar yerli sermaye olmadan, ihracat olmadan ne yaparsak yapalım dolar düşmez.
Ne yazık ki hazır olanı tüketen, olmayanı ithal eden bir toplumuz.
Bu şekilde olan toplumların ekonomisi, üretim seviyesi hadsafahada olan toplumların hareketlerinden etkilenmeye muhtaç.
Mesela doların yükselip düşmesi tamamen FED (ABD Merkez Bankası) tasarrufunda olan bir şey.
Doların 2 TL'nin altında olduğu zamanlarda ki FED'in hareketlerine bakarsak faiz düşük. Yani elinde Dolar olan kişilerin, elinde ki parayı bankaya yatırması için geçerli sebep yok. Haliyle dolar sahipleri bu parayı harcıyor, yatırım yapıyor. Yani FED doları ucuz ucuz piyasaya sürüyor.
Dolar sahipleri ne yaptı peki? Madem FED faizi düşük tutuyor, hadi gelişmekte olan dünya ülkelerine yatırım yapalım dediler. Hadi bu ülkelerin yüksek faiz verenlerine parayı yatıralım dediler.
Çok olan şey düz mantık gidelim her zaman değersizdir. Dolarda yıllarca bu mantığa uygun hareket etti.
Gel zaman git zaman FED baktı ki ekonomik balon oluşacak. (Yani dolar hak ettiği seviyede değil, bu arada FED'in bütçesi de çok yüksek meblağlara ulaştı.) Piyasadan doları çekiyorum dedi. (Bu hamle ile Arjantin de ekonomi çöktü hatırlatalım)
Ve bir hamle olarakta FED, faizleri yükseltti. E dolar sahipleri ne yaptı? Gelişmekte olan dünya ülkelerinin bankalarına yatırmış oldukları parayı çekerek, kendi bankalarına yatırdı. Somut örnek: Türkiye de ki dolar bir anda aşırı derece de azaldı.
Yine düz mantık, az olan şey değerlidir. (Bilimsel açıklayabilirim ama karışık olacak bu yüzden sade gidiyorum.) E Türkiye ve eş ülkelerde dolar kalmadı? Otomatik olarak dolar bir anda yükseldi.
Geçen hafta FED bir açıklama daha yapıp faizi yükselteceğini söyledi. Yani dolar yine artış gösterecek.
Bizim dolar bozdurmamız, standart sapmayı etkileyen bir hareket bu doğru. Ancak bu etkilenme tutarlı olmaz, olamaz. Yani bir nevi kendimizi kandırıyoruz. FED'in ufak bir faiz arttıtımına gitmesi, doları yine bir anda tavana kadar fırlatır.
Bizim yapmamız gereken şey yerli sermayeye önem verip yatırım yapmak. İhracatı arttıtmak. İhraat olmadığı sürece, ne yaparsak yapalım maalesef doların yükselmesinin önlemine alamayız..