1- E-ticaret nedir?
Kabaca mağazanızda bulunan yada anlaşma yolu ile tedarik ettiğiniz ürünleri internet üzerinden müşterilere para karşılığında ulaştırmaya denir.
2- E-ticaret Hakkında Rakamsal Veriler
Dünyada e-ticaretin perakende sektörüne göre oranı %8,6'dır. Türkiye'de bu oran biraz daha düşük %3,6 gibi bir orandır. Buda yaklaşık 17.6 milyar Türk lirası gibi bir rakama tekabül etmektedir. Türkiye'de her 3 kişiden 1'i internet üzerinden alışveriş yapmaktadır. Her 4 kişiden 1'i de ürünü iade etmektedir! İade nedenleri satıcı firmadan kaynaklı sorunlar baştan geliyor. Ancak iade konusu baştan başa anlatmam gereken bir durum olduğu için özet geçiyorum.
3- Nasıl Başlanır?
Aslında bu soruya cevap verebilmem için öncelikle çalışacağınız şekli ve ürün gamınızı tanımam lazım.
- Yerel bir mağazanız var mı?
- Mağazanız yok ve tedarikçilerle mi çalışıyorsunuz?
- Mağazanız ve tedarikçiniz yok ve internetten satış mı yapmak istiyorsunuz?
Varsa faaliyet alanınız ne olursa olsun öncelikle kendinize bir e-ticaret sitesi kurmanız gerekmektedir. E-ticaret sitesi kurmayı şu şekilde düşünün; "Mağazanızın mülkünü satın almak". Şuanda var olan mağazanızda kiracısınız. Konumuna göre değişiklik gösterse de ortalama 1000 TL. kira ödüyorsunuz. Bunun her ay size kalması gibi düşünün. E-ticaret sitesi açmak yerine 3. parti sitelerde satış yapacaksanız kiracısınız demektir. Yani n11, gg, hb, sahibinden gibi ne kadar firma varsa bunlar sizden kira alırlar, komisyon alırlar vs. Ancak kendi sitenizi kurar ve kendi siteniz üzerine çalışırsanız emin olun sürekli kâra girersiniz. Ha yok ben site kurmadan 3. parti sitelerden satış yapacağım derseniz de sanal mağazalarla çalışmak ile alakalı bir yazı yazacağım orada detayları aktarırım.
Eğer mağazanız ve malınız yok ve xml üzerinden çalışıyorsanız yine size ilk tavsiyem e-ticaret sitenizi kurun. 3. parti sitelerle çalışmak
Büyük riskli bir iş. Asla bir e-ticaret yapacağım diyerek ürün almayın da satmayın da. Alacağınız ürünlerin elinizde patlama ihtimali yüksek. Anlaşma yapacağınız tedarikçinize de çok güvenmeniz lazım.
Neden E-ticaret Sitem Olmalı?
E-ticaret sitesi sizin dükkanınızdan bir farkı yok. Herşeyiyle sizin olan bir mağaza. İster açarsınız ister kapatırsınız, ister reklam yaparsınız ister rengini değiştirirsiniz. Güne özel tasarım yapabilirsiniz yada herkesin bayramını kutlayabilirsiniz vs. aklıma gelmeyecek binlerce neden site açmanıza sebeptir. Bunları 3.parti sitelerde yapamazsınız. O şirketin kuralları neyse o güzergahta gidersiniz. Mesela hepsiburada ile çalışan bir mağazasınız. Öyle güzel satış yapıyorsunuz ki bal dök yala. Aradan 5 ay geçiyor ve ödemenizi aksatıyor ve aranızda sorun çıkıyor. Anında dükkanınızı durdururlar. 5 aylık emek, çaba, para boşa gitti. Bu yüzden önceliğiniz her zaman kendi internet siteniz olsun.
3.Parti Siteler Nedir ve Avantajları Nelerdir?
3.parti siteler açık arttırma yapan yada size ürünlerinizi satabilmeniz için platform sunan sitelerdir. Bunlar Türkiye'de N11, Gittigidiyor, Hepsiburada, Sahibinden, Sanal Pazar'dır (en büyükleri bunlardır, bunun dışında bir çok arkadaşımız bunun gibi hizmet vermeye çalışan siteleri mevcuttur)
Avantajları; 3.parti sitelerin en büyük avantajı markanızın reklamını büyük platformlarda yapıyor olmanızdır. Ayrıca bu tip mağazalar kendi sitelerinin reklam bütçeleri oldukça yüksek olduğu için ayırt etmeden her ürünün reklamını yaparlar ve bu reklamların içerisinde sizin ürünlerinizde bulunur. Hızlıca satış yapabileceğiniz platformlardır. Buradaki siparişlerinizi günlük yada anlık yaparsınız kendi sitenize nazaran. Ancak bu sitelerin 1. önceliği para kazanmak, 2. önceliği müşteri memnuniyeti, 3. önceliği sizin ürünleri sorunuz ve eksiksiz teslim etmeniz. Dikkatinizi çektiyse sizden bahsetmedim. Çünkü büyük platformlar tedarikçileri çok önemsemeyebiliyorlar. O şirketlerin ellerinde birçok tedarikçi olduğu için biri gider öteki gelir mantığı mevcuttur.
Yol Haritam Ne Olmalı?
1- Öncelikle kendi sitenizi oluşturun ( kiralayın, satın alın yada ücretsiz yazılımlar kullanın )
2- Ürünlerinizi ekleyin yada muhasebe programınızdan eşleştirin ( benim tavsiyem muhasebe programınıza entegre olmalı. Ürün satıldığında otomatik cari kartını ve faturasını kessin sistem )
3- Ürün görsellerini ekleyin ( yapabiliyorsanız ürünlerin fotoğraflarını kendiniz çekin ve düzenleyin )
4- Ürünlerin açıklamalarını girin. ( E-ticaret sitenizde ürünlerin açıklamalarını mutlaka dükkanınıza gelen bir müşteriye anlatır gibi anlatın. Kibar olun ve TDK'nun kurallarına uyun.)
5- 3.parti sitelerden mağazalarınızı açın. Yapabiliyorsanız e-ticaret sitenizle 3.parti siteleri eşleştirin. Sipariş geldiğinde otomatik olarak sitenize ve muhasebe programınıza düşsün. Sitenize yeni ürün eklediğinizde otomatik olarak 3.parti sitelere gitsin. Canlı stok kontrolü dönsün.
6- Sitenizi belirli kelimelerde arama motorlarında ilk 5 e sokmaya çalışın ( ancak arama motoru optimizasyonu çalışmanızı biliyorsanız kendiniz yapın, bilmiyorsanız gerçek ŞİRKETLERLE çalışın ki sitenizi çöp yapmasınlar. Şöyle düşünün; hiç sizin işinizden anlamayan birisini mağazanıza müdür yaptınız diyelim, bu müdürde mağazanızın her yerini kafasına göre değiştiriyor, kaldırıyor yada ürün koyuyor. Sizce ne kadar mantıklı?
3.Parti Sitelerin Komisyon ve Giderleri
Her şirketin kendi kural ve çalışma prensipleri var. Bu yüzden hepsini farklı farklı ele alıyorum.
a. Hepsiburada
Şirket bilindiği üzere e-ticaretin neredeyse devi pozisyonunda. Bu şirketle çalışmak biraz zor olsada ciddi bir müşteri potansiyeli bulunmaktadır. Bu şirketin her kategorisinin komisyon oranı farklıdır. Başlangıçta minimum %15 - %25 arasında kategoriye göre değişiklik gösteren komisyon oranları olsa bile kategori yöneticileriyle pazarlık yaparak komisyonları indirttirebilirsiniz. Yine kategoriye göre değişiklik gösteren vade oranları var. 10 gün ila 28 gün arasında. Yeni başlayanlar için bu 28 gün sabittir ancak onuda yöneticilerden rica ederseniz kısa bir vadeye çekebiliyorlar.
Bu şirkette müşteri memnuniyeti hat safadadır. Müşterileri kafanıza göre arayamazsınız. Müşterilerine asla kendi sitenizden bahsedemezsiniz. Eğer sattığınız ürünü göndermezseniz sizden müşteri memnuniyet bedeli keserler belli bir oran. Eğer ürünü başkasından tedarik ederlerse de tedarik ettikleri bedeli sizden tahsil ederler. Kargo bedava çalışırsanız kargo faturası keserler ve bu sizin anlaşacağınız kargo bedelinden daha yüksektir ki bu da kargodan ciddi bir kazanç sağladıklarını ortaya çıkartır :)
b. N11
Bu şirket herşeyin bedelini sizden keser :). Komisyonları değişiklik gösterir %8 ila %20 arasındadır. Vade tarihi 10 ila 30 gün arasındadır. Bunlarda kategoriye göre değişiklik gösterir. Her ne kadar kimseye biz komisyonda indirim yapmayız deselerde aslında yapıyorlar size garantisini veriyorum :) Ama sizden belli bir ciro beklerler. Kargo bedeli aynı hepsiburada gibi yüksektir. Müşterilerden ciddi kargo parası kazanırlar. N11 ayrıca sizden yaptığı reklam bedelinide keser. Ayrıca her müşteriye attığı bilgilendirme sms bedelini de keser. Ürünlerinizi ayırt etmeden reklama çıkar ancak hakedişinizden bu bedel tahsil edilir. Müşteri memnuniyet çek bedeli de kesme hakkı var tabi. Buranında ciddi bir müşteri potansiyeli mevcuttur. Burada ürünlerinizin aramalarda yada kategoride ön planda çıkmasını istiyorsanız ya para vereceksiniz yada mağaza puanı ve
ürün yorumlarınızı en yüksek seviyede tutmalısınız. Aksi takdirce 1. sayfada ürünlerinizin çıkması neredeyse artık hayal gibi birşey :)
c. Gittigidiyor
Bu şirket mağaza parası alır. Ürün büyüklüğünüze göre bir bedel alır. Bu 50 - 2000 tl arasındadır. Ben 2000 tl her ay ödüyorum mesela :) Ayrıca fix %10 komisyon alır. Gittigidiyor ürünlerinizi reklama çıkmaz eğer reklama çıkmasını isterseniz opsiyonel olarak bu size ücreti karşılığında sunulur. Aslında en açık ve net şekilde çalışan şirkettir. O kesildi bu kesildi masraf cart curt bedelleri kesmez. Komisyonunu alır kenara çekilir :)
d. Sahibinden
Bu şirket kategoriye göre komisyon oranı değişiklik gösteriyor. Ayrıca aylık paket bedelleri mevcuttur ancak fiyatı düşüktür ( emlak ve vasıta kategorileri hariç ). Ben mega paket aldım 80 tl civarında bi rakam ödedim bu ay. Buranın müşteri potansiyeli diğerleri gibi değil. Bizim ciddi bir ürün çeşidim olmasına rağmen (12.538 adet ürün) aylık yaptığımız satış buradan 5 adet mi neydi :) o yüzden bu ay (21.06.2017 ) oradaki mağazayı kapatma kararı aldım.
e. Sanal Pazar
Burayla çalışmadım ancak o şirketi öncesinden tanırım. Eski Metro bilişim a.ş 'dir yani eski gold bilgisayar. Bundan 3 4 yıl önce battılar. Duyduğuma göre kimsenin ödemesini yapmamışlar felan ancak benimde bilgim yok. Ama battıklarına eminim. Şimdi ödeme yapıyolar mı yapmıyolar mı bilmiyorum ancak merakda etmiyorum.
f. EpttAvm
Bu devlet adı altında çalışan özel bir şirketin yürüttüğü bir pazardır. Komisyon oranları çok düşük %5 gibi birşey. Müşteri portföyü genelde çok uç noktalarda bulunan askerler memurlar vs. Ancak bu şirketin yönetimi çok kötü. Torpille herşeyi yaptırabilirsiniz nerdeyse. Kampanyaları ve banner alanlarını kafalarına göre düzenliyorlar. Ben bi aradım epey bi tartıştık bu adam kayırmalarından dolayı sonra bi dönem benim bütün ürünleri ön plana aldılar sonra yönetim komple değişti. Siyasetin döndüğü biryer.
Yazının daha detaylarına diğer yazılarımda tek tek gireceğim. Okuduğunuz için teşekkür ederim. İyi çalışmalar.