SSH uzakta bulunan bir sunucu ile güvenli iletişimi sağlayanbir bağlantı protokoldür diyebiliriz. TELNET ya da RLOGİN gibi sunucu sistemlerinde genel olarak tercih edilen komut istemci yöntemidir. SSH açık haliyle “Secure Shell (Güvenli Kabuk)” anlamına gelir. TELNET ve RLOGİN kullanıcı şifreleri ve tüm iletişim açık yani şifrelenmeden gerçekleştirilirken, SSH bu sunucu arasındaki iletişimi kriptografik kodlama sistemiyle bilgileri anlaşılmaz bir hâle dönüştürülerek şifreler. Yani ağ üzerindeki güvenilir olmayan iki sistemin şifrelenerek, güvenli bir iletişim kurmalarınızı sağlar. SSH uygulamasını kullanabilmeniz için küçük boyutlu bir DOS yazılımı bulunmaktadır. Bu uygulama sayesinde her nerede olursanız olun uzak sunucunun güvenliğini ve bakım ayarlarını komutlar ile yönetmenize imkan sağlar. SHH bu anlamda bize çok kolaylık sağlayan bir uygulamadır.
SSH kullanabilmek için programlara ihtiyacımız vardır. Kullanıcılar genellikle bu işlem için “Putty” adlı programı kullanmaktadır. Putty yazılımını buradan indirebilirsiniz. Şimdi size putty programı ile linux sunuculara bağlanmayı açıklayacağım. Öncelikle yukarda vermiş olduğum bağlantıdan programı indirmelisiniz. Daha sonra indirdiğiniz programı açıyoruz ve karşımıza putty configuration bölümü karşımıza gelecek.
Resimde bulunan Host Name (or IP adress) yazan bölüme bağlanmak istediğiniz sunucunun ip adresini veya host adını yazmalısınız. Port olarak 22 default olarak kalacaktır. Daha sonra Open butonuna basarak bağlanma işleminizi gerçekleştirebilirsiniz. İşleminizi gerçekleştirdikten sonra karşınıza putty’nin komut penceresi gelecektir. Burada kullanıcı adı ve parolanızı girerek bağlantı işlemimizi gerçekleştirmiş oluyoruz. Daha sonra Linux komutları ile sunucunuzu yönetebilirsiniz.
Aşağıda bazı Linux komutlarını açıkladım umarım işinize yarar.
ls Dizinde bulunan dosya veya klasörleri listeler.
ls -l Bütün dosyaları boyut ve tarihini göstererek listeler.
ls -a Gizli dosyalar ve dizinlerle beraber listeler.
cp Dizin veya dosya kopyalama olanağı sağlar.
useradd Linux sistemine kullanıcı ekler
userdel Sistemde bulunana kullanıcıyı siler.
usermod Sistemde bulunan kullanıcının özelliklerini değiştirir.
last Hesabınıza yapılan en son bağlantıyı gösterir.
pico Belirtilen dosyayı text editör ile düzenlemenizi sağlar.
mv Bir dosyayı başka bir dizine taşımanızı sağlar ya da dosya adını değiştirir.
mkdir Yeni bir dizin oluşturmanızı sağlar.
rmdir Belirtilen dizini silmenizi sağlar.
rm Dosya silmenizi sağlar.
rm -rf Dizin silmenizi sağlar.
cd Belirtilen dizine geçmenizi sağlar.
cd .. Bir üst dizine geçmenizi sağlar.
cd ~ En üst dizine çıkmanızı sağlar.
Unzip Zip ile sıkıştırılmış dosyaları açmanızı sağlar.
lynx Belirtilen siteyi görüntüler.
df Harddisk istatistiklerini gösterir.
quota Disk kullanımınızı gösterir.
ps -x Sizin çalıştırdığınız işlemleri gösterir.
ps -a Sunucuda çalıştırılan tüm işlemleri gösterir.
ps -ux Çalıştırılan işlemlerin CPU/RAM kullanımıyla gösterir.
killall Belirtilen program türündeki tüm işlemleri durdurur.
reboot Sunucuya restart atar
service mysql restart Mysql restart atar
top Sistem cpu kullanımını gösterir.
Kaynak: http://www.hostingdomain.web.tr