Bir programın neden kilitlendiğini bulmanın, kilitlenen programı "çözmenin" sırları makalemizde!

[COLOR=Red]Programların neden kilitlendiğini bulun!

[/COLOR]
Uygulamaların geçersiz işlem yürütmesi ve kapanması can sıkıcı olabilir. Windows'un kilitlenmesi ise artık daha az rastlansa da zaman zaman gerçekleşebiliyor ve sonuçları canımızı çok sıkabiliyor. Ancak tüm bu hatalar, beraberinde bir hata mesajını getiriyor.

Hata mesajındaki metni bir arama motorunda aratarak genellikle faydalı ipuçlarına erişmeniz mümkün. Bu sayede hatanın çözümüne ulaşabiliyor ve tekrar gerçekleşmesine engel olabiliyorsunuz.

Bir program kilitlendiğinde ve yanıt vermediğinde ise tüm yapabileceğiniz tekrar açılmasını umarak beklemek. Ancak umudunuzu kaybettiğinizde görev yöneticisini açarak programı kapatıyor, belki de değerli verilerinizi kaydedemeden terkediyorsunuz.

Peki hiçbir hata mesajı, uyarı veya ipucuna rastlamıyorsanız ne yapmalısınız? Bu konuda size yardım edebilecek bazı araçlar var.

[COLOR=Red]1. Kaynak İzleyicisi[/COLOR]

Windows 7'deki bu az bilinen tanı işlevi, bir programın neden kilitlendiğini bulmanıza yardımcı olabilir. Aracın kullanımı oldukça kolay.

Bir program kilitlendiğinde Başlat menüsünü açın ve RESMON yazın. Resmon.exe'ye tıklayarak Windows 7 Kaynak İzleyicisi'ni çalıştırın.

CPU sekmesine tıklayın ve donan işlemi bulana dek aşağı doğru kaydırın. İşlem gereçkten kilitlenmişse kırmızı olarak vurgulanmış görünüyor. Eğer hiçbir şey görmüyorsanız, program meşgul olabilir. Programa geçiş yapıp birkaç dakika daha bekleyin.

Vurgulu işlemi bulduktan sonra sağ tıklayın ve "Bekleme zincirini incele"ye tıklayın. "Normal olarak çalışıyor" iletisini alıyorsanız, kilitlenmeyi kurtarmak için Kaynak İzleyicisi'nin yapabileceği bir şey yoktur. Ancak başka bir işlemi beklediğini söylüyorsa, bir umut var. Bu durumda Kaynak İzleyicisi, daha fazla detay görüntüleyecektir.
[COLOR=Red]
Beklemeye neden olan işlemi kapatın
[/COLOR]

Programın beklemesine neden olan işlemi bu iletişim kutusu içerisinden sonlandırın. Öncesinde tüm programlardaki kayıt etmediğiniz verileri kaydetmeniz, tedbir açısından iyi bir hareket olacaktır.

Burada şunun için dikkatli olmalısınız: Windows'un çalışması için gereken bir işlemi kapatırsanız, sistemin kilitlenmesine neden olabilirsiniz. Bunun yanında bir işlem, kendi kopyasını bekliyorsa (örneğin Firefox.exe, Firefox.exe'yi bekliyorsa) bu işlemi sonlandırmanız, her ikisinin de sonlanmasına neden olabilir.

Resource Monitor işinize yaramadıysa deneyebileceğiniz başka alternatifler de var.

[COLOR=Red]2. WhatIsHang
[/COLOR]
Küçük ve taşınabilir bir araç olan WhatIsHang, bir programın neden kilitlenmiş olabileceğine dair önemli ipuçları sunabiliyor.

Kaynak İzleyicisi'ne göre daha kapsamlı olan araç, hem daha fazla bilgi sağlıyor, hem de Windows 2000'den sonraki tüm Windows'larda çalışıyor. Ancak araç, sadece 32-bit uygulamalardaki kilitlenmeleri algılayabiliyor.

Bir uygulamanın kilitlendiğini farkettiğinizde araç onu vurgulu bir şekilde gösterecektir. File > Get Hang Information'ı seçerek yardımcı olacak bilgiler edinebilirsiniz.

Eğer şanslıysanız burada sorunu çözecek bir takım nasihatlerle karşılaşacaksınız. Örneğin WhatIsHang, uygulamanızın bir ağa bağlanmaya çalıştığını ancak ağdaki dosyaya bir nedenle ulaşılamadığını söyleyebilir.

WhatIsHang, aynı zamanda bir programın son etkinliklerini de listelemektedir. Buradaki verileri inceleyerek sorunlu programınızın ne yapmaya çalıştığını bulabilirsiniz.

WhatIsHang zaman zaman size yardımcı olabilir, ancak genellikle sorunlar daha derinde yatmaktadır. İşte bu konuda size yardımcı olabilecek çok daha güçlü bir seçenek var. Sonraki sayfamızda.
[COLOR=Red]
3. Process Hacker
[/COLOR]

Process Hacker, çalışan işlemler hakkında bilmeniz gereken her şeyi söyleyebilecek kapsamlı bir araç. Kilitlenmiş gibi görünen işlemleri de ortaya çıkarmakta birebir.

Öncelikle kilitlenen uygulamanızın ismine Process Hacker listesinde çift tıklayın ve Handles sekmesine geçin. Burada programın açtığı tüm dosyaları, kayıt defteri anahtarlarını ve Windows nesnelerini göreceksiniz. Bu bilgiler ışığında kilitlenen programın ne yapmaya çalıştığı konusunda bilgi edinebilirsiniz.

Modules sekmesine geçtiğinizde ise programınızın hangi DLL ve diğer destek dosyalarını kullandığını göreceksiniz. Ancak bu bilgiler genellikle tercübeli Windows kullanıcıları için bile fazla şey ifade etmez. Description sütununda bazı işe yarar bilgiler bulmanız mümkün.

Örneğin bir program bir hafta önce kilitlenmeye başladıysa ve bunun "Microsoft Office 2010 Component" adında bir şey yüklediğini görüyorsanız, Office'i de bir hafta önce yüklediyesiniz, doğru yönde ilerliyorsunuz demektir. Bu DLL dosyasının adını Google'da aratarak bilgi edinmeye çalışın.

Thread sekmesinde ise işlem parçacıklarını görebilirsiniz. Bunlar, kodları çalıştırmakla sorumlu Windows nesneleridir. Bunların her birine sağ tıklayarak Analyze > Wait'i seçin. Bu sayede işlem parçacığının ne için beklediğini öğrenebilirsiniz.

Tüm bunlar da sorunu çözmenize yardımcı olmadıysa, daha genel sorun çözme tekniklerine başvurabilirsiniz: Gereksiz uygulamaları kaldırın, UpdateStar gibi bir yazılımla tüm uygulamalarınızın güncel olduğundan emin olun, Device Doctor ile sürücülerinizi güncelleyin ve CCleaner ile gereksiz öğelerden kurtulun.

Chip