Fotoğraf sanatçıları, ilgi duydukları bu harika uğraş üzerinde oldukça detay bilgiler edinerek işlerinde uzmanlaşmaya çalışmaktadırlar. Bu açıdan düşünüldüğünde, bazı teknik kavramların açıklanmasının gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Fotoğrafçılık dünyasında önemle üzerlerinde durulan kavramlardan ikisi, kompozisyon ve diyafram kavramlarıdır.

Diyafram

Kabaca tarif etmek gerekirse, fotoğraf filminin ışığa tutulduğu açıklığın çapına, diyafram denmektedir. Lens diyaframının değiştirilmesi, fotoğrafta ciddi değişikliklere ve derinliklere yol açabilmektedir. Fotoğraf makinelerinde ise f-stop şeklinde tanımlı durumdadır.

Modellerine göre değişen fotoğraf makinelerindeki genel duruşlar, f2, f2.8, f4, f5.6, f8, f11, f16, ve f22 şeklinde bilinmektedir. Bu dizilişte, numara küçüldükçe çap artmaktadır. Örneğin F2, daha geniş olduğu için f4’e nazaran daha fazla ışık almaktadır.

Duruşlar arasında matematiksel bir iki katlılık durumu söz konusudur. Örneğin fotoğraf makinesi f8 istiyorsa, siz manuel şekilde f11 ayarlamışsanız, aslında filmi yarı yarıya az ışığa tutmuş olursunuz. Eğer aynı koşullarda f5.6’ya manuel şekilde ayarlarsanız, filmi iki kat ışığa tutmuş olursunuz. 2’nin katları şeklinde ışık durumu değişmektedir.

Bu anlamda belirtilmesi gereken bir başka husus ise alan derinliğidir. Çap arttıkça alan derinliği veya odaktaki uzaklık azalmaktadır. Örnek olarak, eğer f8 ile 4 metre odak uzaklıktaki mesafede iseniz, f4 ile 2 metre uzaklık söz konusu olacaktır.

Fotoğraf makineleri üzerinde diyafram değeri “f” ile ifade edilmektedir. Makine üzerindeki “A” harfi ise, “diyafram öncelikli çekim modu” durumunu göstermektedir.

Kompozisyon

İyi bir fotoğraf sanatçısı olabilmek için, kompozisyon bilgisi ve uygulamalarının yüksek olması gerekmektedir. İyi bir fotoğraf algısı yaratabilmek, bu kavramı ne kadar anladığınız ve uyguladığınız ile de doğru orantılıdır.

Fotoğraf sanatçıları, kompozisyon konusunda bol bol pratik yapmanın önemli olduğunu bilmekte ve buna göre tavsiyelerde bulunmaktadırlar. Bu konuda pek çok kitap da bulunabildiği gibi, eğitimlerde de kompozisyon kavramı üzerinde sıklıkla durulmaktadır. Kompozisyon ile ilgili olarak bir takım alt başlıkların da bilinmesi gerekmektedir. Altın oran, diyagonal etkiler ve üçte bir kuralı gibi bir takım alt kavramlar, sağlam kompozisyon pratikleri için bilinmesi gereken başlıklardır.

Fotoğraf sanatı ile uğraşmaya başlarken, teorik bilgilerin bilinerek pratiğe aktarılması, zaman içinde bilinçli bir fotoğraf sanatçısının evrelerini tamamlamasına neden olacaktır. Buradan hareketle, başarılı bir fotoğraf sanatçısının tüm kompozisyon kavramlarını enine boyuna öğrenmesi, sürekli olarak kompozisyonlar oluşturup bu bilgileri pratiğe dökmesi ve en nihayetinde başarılı çalışmalarını elde etmesi oldukça önemlidir.

Kaynak: Kompozisyon Ve Diyafram İle İlgili Bilgiler