Linux tabanlı işletim sistemleri biz farkında olmasak da tüm dünyayı bir insanın vücudunu çepeçevre saran damarlar gibi sarmış durumda. Dünyanın en güçlü bilgisayarı onu kullanarak 50 petabyte’lık veri üretiyor. ABD’de Hava Trafiği Kontrolü mekanizması, Linux ile 8 bin uçağın güvenliğini sağlıyor. Otonom araçlar Linux’u kullanarak yolunu, insanlar ise Tsunami gibi felaket tahminlerini buluyor. Tabii bir de Linux’un daha ilginç (sizin de deneyebileceğiniz) kullanım alanları var:
01 - Radyo Kanalı Oluşturmak
Radyo kanallarının arka planında işlerin nasıl olup bittiğini merak etmiş miydiniz? Tabii ki sihir! Biraz da Linux… Yüzyılı aşkın süredir insanlarla iletişimde önemli bir yere sahip olan radyolar bugün, eski analog sistemler yerine dijital sistemleri kullanıyor. Kendi radyo kanalınızı kurmak istediğinizde ise milyonları havaya savurmamak ve tasarruf için ücretsiz yazılımlara yönelmek gerekiyor.
Kendi radyosunu kurmak isteyenlere yardımcı olan Linux temelli bir proje var: The Open Source Radio. Kapsamlı bir Wiki’si ve GitHub reposuna sahip olan bu proje, kendi radyo istasyonunu kurmak isteyen meraklı insanlara yol gösteriyor. Kaynaklar üzerinde radyo istasyonunun nasıl kurulabileceği, örnek radyo kurulumları, hangi işletim sistemlerinin kullanılabileceği gibi yığınla bilgi var. Hem radyonuzu hazırladıktan sonra GNU Radio üzerinden yayınızı da tanıtabilirsiniz.
02 - Dokunmatik ve Dijital Otomobil Kadranı Tasarlamak
Yeni otomobillerin çoğu tüketicilerine artık dokunmatik ekranlı bir dijital kadranla birlikte ulaşıyor. Ne kadar hızlı gittiğiniz ve aracınız hakkındaki temel detayları sunan bu ekranlar, uyarı sistemi ve Bluetooth gibi gündelik hayatı kolaylaştıran teknolojilere de sahip. Aslında bu sistemlerin çoğunda Linux tabanından faydalanılıyor. Dahası bu tip bir dijital kadranı biraz teknoloji meraklısı olan herkes kendi başına inşa edebiliyor.
Yukarıda basit bir örneğini görebileceğiniz üzere; bir arkadaş Raspberry Pi3’ü kullanarak kendi dijital kadranını ve multimedya sistemini geliştiriyor. Linux ve Qt Toolkit ile meydana getirilen projeye ecnebilerin ilgisi de hayli büyük.
03 - Güneş Sisteminizi Analiz ve Kontrol Etmek
Uzun vadede tasarruf yapmak isteyen birçok kişi güneş panelleriyle tasarruf etme yoluna başvuruyor. Linux, kullanıcılarına bu aşamada da basit ancak etkili çözümlerle yardımcı oluyor.
Güneş sisteminizi taktınız ama ne kadar enerji geri dönüşümü elde edilebiliyor, yaptığınız yatırımın size kısa ve uzun vadede geri dönüşü ne olacak? Gibi soruların yanıtına System Advisor Model’in açık kaynaklı aracı ve Linux bir işletim sistemiyle ulaşabilirsiniz. Tabii, bu aracın Windows ve Mac için de işlevsel birer sürümleri bulunuyor.
04 - Bahçenizi Sulamak
Teknoloji ve Linux’un kullanım alanı konusunda işi araşa taşıyanlar da yok değil. Hemen aşağıdaki videoda örnek kullanımının gösterildiği bu kiti dilerseniz kendiniz inşa edebilir, Linux’u kullanarak bahçenizde tam otomatik bir sulama sistemine sahip olabilirsiniz.
Şuradan ulaşabileceğiniz projenin detaylarına göre, bu proje için tek board’lık bir bilgisayar (Arduino donanımı veya Raspberry Pi gibi) ve ellerinizden başka pek bir şeye ihtiyacınız yok. Bununla evinize gelen misafirlerinize nasıl hava atabileceğinizi bir düşünün! Ayrıca bu sistemi siz evde yokken bahçenizi sulama işini otomatikleştirmek için de kullanabilirsiniz.
05- Uçuş Eğlence Sistemi Kurmak (Özel Jet Gerektirir!)
Linux Insider’ın da doğruladığı bilgiye göre birçok popüler havacılık şirketi uçaklarında Linux tabanlı eğlence sistemlerini kullanıyor. Bundan daha güzeli: Linux parası olan ile olmayana eşit seviyede davranıp, kendi uçağınız için kendi eğlence sisteminizi kurma olanağı da tanıyor.
Bir gün kendinize güzel bir jet alır ama eğlence sistemi için milyon dolarları havaya uçurmaya(!) kıyamazsanız korkmayın; Linux yanınızda… “Jet’i aldım da eğlence sistemi mi kaldı?” Diyenlerdenseniz, sizin yerinize bu işi yapmış CoKinetic gibi şirketlere de göz atabilirsiniz.
06 - Otomatikleştirilmiş Drone’lar
Güncel teknolojinin modern oyuncakları ve hobi araçlarına dönüşen drone’ları Linux olmadan düşünebilir miydik? Kesinlikle hayır! Onların da çoğu Linux temelli yazılımlar yardımıyla geliştiriliyor ve hatta yeniden kodlanarak pilotunun istediği ölçüde şekillendirilebiliyor. Bazıları ise otomatik pilot gibi kapsamlı yazılımlarla göklere çıkabiliyor.
Drone ve Linux denildiğine akla ilk gelen isim, Linux üzerinde çalıştırabileceğiniz açık kaynaklı popüler yazılım ArduPilot oluyor. Açık kaynaklı ve geniş donanım desteğine sahip bu yazılım, size otonom drone’lar hazırlama şansı sunuyor. Linux’un kendi internet sitesinden de Drone’lar ile ilgili işinize yarayacak başka şeyler bulabilirsiniz.
07 - Deprem Gözlem Üssü Oluşturun
Deprem kuşağındaki konumumuz ve geçmişte yaşadığımız büyük felaketlerden dolayı depremler bizim için büyük birer korku kaynağı. Yine de konum olarak bizden beterinin olduğunu unutmamalıyız. Bu gibi coğrafyada yaşayan kişiler için deprem adeta gündelik hayatın bir rutini, Linux ise çözümüne dönüşüyor.
Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Ekibi’nin bu gibi durumlar için hazırladığı bir Linux temelli yazılım var: ShakeCast. ShakeCast ile deprem oluşacak bölgeye ilişkin olarak bildirimler dakikalar içinde alınabiliyor, ShakeMap yardımıyla ise levha hareketleri izlenebiliyor. Linux bir bilgisayarda çalıştırabileceğiniz bu yazılım, CentOS 6 gibi sunucu taraflı Linux işletim sistemleriyle ise tam uyumlu olarak çalışıyor.
08 - Evinizin İklimlendirmesini Kontrol Edin
Listemizin son; ama en az diğerleri kadar etkili bir başka uç örneği ise iklimlendirme kontrolü. Akıllı eviniz yok diye hayıflanmak yerine kendi akıllı evinizi oluşturmak istiyorsanız Linux’da çareler tükenmez. Aşağıdaki videoda örneğini gördüğümüz üzere akıllı termostatlar ve Linux yardımıyla evinizin ısı seviyesini kontrol edebileceğiniz envai çeşit projeler üretebilmek mümkün.
Bu arkadaşımız ısı kontrolü için bir Raspberry Pi’nin yanı sıra PHP ve Python dillerinden faydalanıyor. Listemizdeki diğer birçok projeden farklı olarak bu aleti hazırlamak için PHP ve Python’dan da anlamanız gerekecek.
Listeyi aslında daha uzaklara taşıyabilirdik ama yeterince uzun olduğu için en iyisi burada noktalamak. Sizin de dikkatinizi çeken bu tarz projeler varsa bizimle paylaşmayı unutmayın.
Ayrıca meraklıları için bkz:
