Yıllık izin, çalıştığı iş yerinde 1 (bir) yılını doldurmuş çalışanların kullanmaya hak kazandığı ücretli izin hakkıdır. Çalışan işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de dahil olmak üzere 1 (bir) yıl veya daha fazla sürede çalışıyorsa yıllık izin hakkı kullanmaya hak kazanmış demektir. Yıllık izin hakkı başkasına devredilemez veya vazgeçilmezdir.
Çalışanın yıllık izin kullandığına dair ispat yükümlülüğü işverene aittir. Bu bakımdan yıllık izin kullanacak çalışandan, izin kullanacağı sürelerin belirtilmiş şekilde yıllık izin talep formunun alınması ve saklanması önemlidir. Aynı zamanda yıllık izin defteri tutulmalı ve tüm kayıtlar işlenerek takibi yapılmalıdır.
Esasında çalışanların bir yıl içinde hem fiziksel hem de zihinsel olarak yıpranmışlıklarını göz önünde bulundurarak yıllık izinlerini kullanmaları çok önemlidir. Fakat tamamı veya bir kısmı kullanılmaması halinde bir sonraki yıla devreder. Çalışan yıllık izin ücretini yalnızca işten ayrılırken alabilir. Yani sene içinde ücretli izinlerinin kullandırılması gerekmektedir.
İş Kanununda belirtildiği üzere yıllık iznin bir bölümü 10 (on) günden az olmayacak şekilde kullandırılmalıdır. Ayrıca ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri yıllık izinlerden sayılmadığı için izin hakkından düşüm yapılamaz. İzin kullanırken rapor alınması durumunda ise yine rapor önceliklidir ve rapor süresi bitene kadar yıllık izin hakkından düşüm yapılamaz. Burada karışıklığa sebep olan konu ise cumartesi çalışma günü olmayan yani haftanın 5 günü çalışan işyerlerinde, cumartesi gününün yıllık izinden düşülmesi meselesidir. Cumartesi günü fiilen çalışılmamasına rağmen, iş sözleşmelerinde cumartesi gününün hafta tatili olduğu belirtilmiyorsa bu günler de yıllık izine dahil edilebilecektir.
Yıllık İzin Süreleri Nelerdir?
- 1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil) çalışanlar için 14 gün,
- 5 yıldan 15 yıla kadar çalışanlar için 20 gün,
- 15 yıl dahil ve fazla çalışanlar için 26 günden az olamaz.
- 18 yaşında olan ve daha küçük çalışanlar ile 50 yaşında olan ve daha büyük çalışanlar için 20 günden az olamaz.
- 10.11.2010 tarihinde işe giren bir çalışan 10.11.2016 tarihinde 5 yıllık hizmet süresi dolduğu için 20 gün yıllık izin haketmiştir.
- Çalışanın işten ayrılması durumunda kullanmadığı yıllık izin ücreti ise aşağıdaki şekilde hesaplanır.
Çalışanın net maaşı 9.000 TL ve kalan yıllık izin hakkı 10 gün ise:
Günlük net ücreti: 9000TL / 30 gün = 300TL
300TL * 10 gün = 3000TL maaşına ilaveten net izin ücreti alır.
