Metin
Webmaster forumlarında her gün yeni başlıklar açılıyor, yeni çözümler üretilmeye ve beyin fırtınaları yapılmaya çalışılıyor. İnsanlar, mutlak olarak doğruların birebir açıklanmadığını düşündüğü konularda deneyimlerini paylaşıyorlar ve yaşanan sıkıntılara sebepler açıklıyorlar. Web sitelerin internet dünyasındaki varlıkları -ticaret temelli ise- fazlasıyla önemlidir. Kazanç kapısı olarak kullanılan web sitelere yapılan çalışmalardan biri olan arama motoru optimizasyonu operasyonu ise, yapılabilecek marka bilinirliği ve insanlara ulaşma yöntemlerinden viralize edilmiş olan reklam çeşitlerini saymadığımızda bütçe açısından en uygun olanıdır. Ticari modele ve yayın yapılan alana göre farklı çalışmalar gerektiren bu operasyon, Türkiye şartlarında çok farklı şekilde standartlara sahip gibi görünmektedir. İşin bu kadar zor ve çözümlenemez gözükmesinin ana sebebi ise bilgi ve yöntem kirliliğidir. Belirli anahtar kelimelere, tabiri caizse abanarak kısa sürede çalışma yapılmasını SEO'nun tanımı gibi gösteren kimi makaleler ise, bu işe yeni başlamış olan arkadaşları yanlış şekilde yönlendirmektedir. Hacmin ne kadar büyük olduğunun hiçbir önemi yoktur. Aynı şekilde çalışılan pazarın ne kadar rekabetli olduğununda. Ticaretin sanal veya söz gelimi reel olarak ayrılması ise, kimi kavram karmaşalarını doğurmaktadır. Başlıkta da belirttiğim konu temel olmak üzere, bu yazımda SEO namına çalışmalar yapmak isteyen veya bir şeyler edinmeye çalışan arkadaşları farklı örneklerle yönlendirmek istiyorum.
İnternet ortamında bulunmayı seviyorsunuz ve buradan belirli bir kazanç elde etmek istiyorsunuz. Bunun sokakta yürümekten zevk alarak bir dükkan açmayı düşünmekten hiçbir farkı yoktur. Yani paranın statüsünü değiştirmeyen bir durum olan internet gerçekliğinde gerçekleştirilen projeler, elle tutulur şekilde ürün satan veya hizmet veren firmaların bu aleme taşınmış sözde sanal örnekleridir. Operasyon veya iş modelinde büyük küçük ayrımı yapılmaksızın, bir elmayı internetten satmak ile çarşı pazarda elden sunmanın arasında sadece pazarlama ve ödeme farklılıkları bulunmaktadır. Yani oluşturduğunuz e-ticaret sitesi üzerinde yürütülen operasyonlarda alacağınız dönemsel kararlar, sokakta yapılandan farksızdır. Hacimlerin geniş olması sadece bu işin pazarda yapılan halinin daha büyük oranda gerçekleştirilmesine sebep olmaktadır. Bunu anlamak için ekonomi veya herhangi bir yönetim dalında uzman almaya gerek yoktur. İnternet ne kadar hızlı bir entegrasyona sahip olsa da, pazar içerisinde olan alıcı - satıcı sayısını değiştirmemektedir. İnternette yürütülen operasyonlar, sokakta yapılana göre daha çok müşteri oluşturmaz, daha çok müşteriye hitap eder. Yani verilen hizmeti birçok kişiye daha kısa sürede duyurabildiği için daha büyük bir potansiyele ulaşır. Kavram karmaşasına sebep olan durumlardan birisi ise budur.
Sokakta ihtiyaç duyulmayan bir ürünün, internette hazır müşterisi bulunmaz!
Yaptığınız internet projeleri eğer sanal alemin nimetleri üzerineyse, bu alt başlığı fazla irdemeleye gerek yok. Ama yaptığınız iş, sokakta yapılanın internete taşınmış haliyse takip etmenizi öneriyorum. Elle tutamadığınız ürünler ve hizmetler için değerlendirilemeyen bir alt başlık olduğu için itiraz eden kişiler olacaktır. Ama bu durumu biraz da örneklerle ifade etmek istiyorum.
Ahmet bey bir ayakkabıcıdır. Cadde üzerindeki dükkanında, Çin üzerinden düşük bir bütçeyle aldığı ayakkabıları uygun fiyatlarda satarak, büyük mağazalara göre o semt için daha çok tercih edilmektedir. İnternet üzerinden bu işi yapabileceğini duyar ve e-ticaret paketlerini araştırır. Kendine uygun olanını bulur ve sitesini açar. Buraya kadar her şey yolunda, ama ya sonrası?
İşte burada bütçesi el verdiği kadar PR ajanslarını veya marka bilinirliğini belirli operasyonlarla yönetebilecek olan SEO firmalarını araştırır. Komşu dükkanlardan duyduğu kadarıyla tanıdık olanlardan hizmetler alır ve istediği dönüşü sağlayamaz. Sitesine belirli miktarda ziyaretçi gelse de, bunlar müşteriye yani ödeme yapıp ürün alacak olan son kullanıcıya dönüşmemektedir. Sonrasında ise tüm SEO firmalarıyla iletişimi keser ve ciddi bir araştırma yapmaya başlar. Popüler olan webmaster forumlarına üye olup, SEO kategorilerini takip etmeye başlar. Devamında ise kendine kendine birkaç soru sorar.
"SEO çalışması yapan firmalar, bana müşteri kitlesi oluşturmak adına binlerce lira telifte bulunuyorlar. İstediğim kelimede 20-30 TL'lik paketlerle madem yükselebiliyorum, neden onlara binlerce TL para bayılayım ki?"
"Sosyal medya üzerinden insanlara kendimi duyurmam gerekiyorsa, neden SEO ve PR ajanslarının marka bilinirliği arttırma çalışmalarına para ödeyeyim ki? Twitter'dan ve Facebook'tan binlerce takipçi edinmek sadece sattığım bir ayakkabı parasıyken."
Sonrasında ise sitesine belirli backlink çalışmaları yaptırır ve beklemeye başlar. Sitesine o güne kadar gelmediği kadar fazla ziyaretçi gelmektedir. Heyecanlanır, hafta sonu olduğu için dükkanda değildir. Hafta içini bekleyip bunu ortağıyla paylaşmayı düşünür ve sürpriz yapmak ister. Pazartesi gelir ve dükkana koşa koşa gider, ortağına yaptığı çalışmaları gösterir ve bundan sonra binlerce kişiye nasıl ulaşacağını anlatır. Durumu daha iyi izah etmek için Google'ı açar ve hafta sonu ilk sayfada olduğu "kahverengi deri ucuz ayakkabı" sorgusunu aratır. Sonrasında ise derin bir düşünce kendisini sarar, ilk sayfada kendisini görememektedir. İkinci sayfaya geçer, durum yine aynı. Üç, dört, beş derken sinirlenir ve evine döner.
Ahmet bey durumun neden böyle olduğunu sormak için binlerce backlink sağlayan sözde SEO uzmanına mesaj atar. Karşılık alamaz, sonrasında ise şikayet kategorisine gidip yaşadıklarını anlatır. Bla bla bla..
Örneği hikayelendirmek ve devam ettirme fazlasıyla sıkıcı, çünkü bu gibi durumlara fazlasıyla şahit olmuşsunuzdur. Eee tamam da bunları neden anlattın diyeceksiniz, biliyorum. 
Gelelim Ahmet abimizin yaptığı temel yanlışlara;
- Sitesine ürün eklememiştir, çünkü ne e-ticaret paketi satın aldığı firma ne de backlink aldığı sözde SEO uzmanı, onu içerik girmesi konusunda bilgilendirmemiştir. Ana sayfaya adres ve telefonunu yazarak insanların ona ulaşabileceğini ve satışını bu şekilde telefondan gerçekleştireceğini düşünmektedir.
Daha açıklayıcı bir ifadeyle, çalışma var ama ürün yok! SEO bir pazarlama stratejisidir. Sağlayacağınız hizmet veya ürünü tam olarak yoluna koymamışken, bunu pazarlamaya çalışırsanız kimse size ulaşamaz, telefonlarınız çalmaz ve o milyon dolarlara sahip olamazsınız. Örnek fazlasıyla basit gelmiş olabilir, "ürün girmeyi aklına getirmeyen adam bu işi nasıl başarabilir ki" dediğinizi duyar gibiyim. Ama sözde ürün oluşturduğunu düşünüp sitesine binlerce özgün içerik giren arkadaşlar da Ahmet abimizden farksızdır. Yayın yaptığınız alan ne olursa olsun, müşterilere yönelik (ürün satmak yerine bilgi verme amaçlı bir site yönetiyorsanız, bunu okuyucularınız olarak değerlendirebilirsiniz -kısacası size para kazandıran kişi-) doğru çalışmalar yapmıyorsanız, isterseniz binlerce yazı yazdırın, binlerce ürün girin sitenize. Sağlıklı bir şekilde kendini ifade edemeyen, ürünün - içeriğin - hizmetin müşteriye dönüşmesi beklenemez. İster okuyucularınız üzerinden para kazanın, isterseniz ürün satarak. Yanlış bir şekilde oluşturulan ürün üretme politikanız ile Ahmet abimizin hiç girmemiş olduğu ürünler arasında fark bulunmamaktadır.
- Sahte trafik sistemleri üzerinden gönderilen hitleri, ziyaretçi olarak algılamıştır. Sitesine gelen kişilerin "kahverengi deri ucuz ayakkabı" kelimesinden geldiğini düşünür, çünkü analiz sistemini kullanmayı bilmiyordur. Backlink paketi aldığı kişiler ısrarla bu kelimenin ziyaretçi oluşturmayacağını söylese de, kendi semtinde sürekli olarak sorulan bir ayakkabı olduğunu belirtir ve bu kelimeye çalışılmasını ister. Bu tür bir kelimeden ne kadar insanın gelebileceğini kestiremediği için gelen ziyaretçileri ise gerçek sanmıştır. Sahte ziyaretçiler ise elbette backlink paketi satan kişiler tarafından gönderilmiştir ki, müşteri tatmin olsun ve tekrar çalışsın. (Gerçek şekilde SEO operasyonlarında danışmanlık yapan ve backlink paketi satanları tenzih ederek, sırf 20-30 lira kazanmak uğruna insanları kandıranlardan bahsetmekteyim.)
Aynı şekilde hacmi bilinmeyen ve tam olarak kestirilmeyen kelimeler için çalışma yapan arkadaşlar ile Ahmet abimizin herhangi bir farkı yoktur. Düşük bütçeli çalışmalarla çok yüksek kelimelerde kalıcı bir şekilde yer almak çok zordur. (İmkansız demek istemiyorum çünkü sözde yine seo uzmanı olan arkadaşlardan etik bulmadığım bir davranış olan hacklink örneği falan verilir, neme lazım. İnsan hakkı gözetmeyen kişiler kendi anladıkları şekilde SEO yapabilirler.) Bu nedenle rekabetin çok olduğu kelimelere göz dikip SEO çalışması için bütçeyi fazlasıyla kısmayı düşünüyorsanız, sizde Ahmet abinin yaptığı yanlış kadar büyük bir hata yapıyorsunuz. Arama motorları sitelerin değerlendirilmesinde onlarca sinyali kullanmaktadır. Aldığınız backlinkler sizi belirli bir yere getirebilir, ama doğal görünmeyen ve sosyal çalışılmayan siteler her güncellemede kendini riske atmaktadır.
- Kendi başına SEO işini yapabileceğini düşünür ve firmalarla irtibatını keser.
Büyük çaplı bir projeniz varsa ve bu işten hiç anlamıyorsanız, binlerce liranızı riske atmanıza gerek yok. Kazanç kapısı olarak değerlendirdiğiniz önemli projeleriniz sizin SEO alanında kullanacağınız deneme tahtaları olmamalıdır. Yeni açıldığı zamandan itibaren sürekli olarak agresif backlink alımına sahip olan bir site, son güncellemede yaşadığı düşüşü sadece son hafta aldığı referans bağlantılara bağlamamalıdır.
- Sosyal medya yönetimini küçümsemiş ve sadece görünüşte popüler bir etmen olarak değerlendirmiştir.
Yapılan en büyük hatalardan birisi ise arama motorlarının site popülerliğini belirlerken kullandığını bildiğimiz sosyal medya üzerindeki varlığın yanlış anlaşılması. Sayfanızı 70.000 kişi takip ediyorken herhangi bir paylaşım veya etkinliğiniz bulunmuyorsa ve Twitter tabiriyle yumurtaların hayranlığındaysanız, sosyal medya bilinirliği kavramını tekrar gözden geçirmelisiniz. Kullanıcılarla etkileşim oranlarından tutunda, kullanılan ifadelere kadar sosyal medya üzerindeki varlığınız tamamen doğal bir şekilde değerlendirilmektedir. Daha basit bir tabirle, Facebook beğeni sayınızın çok olması sosyal medya çalışmalarınızı başarıyla sürdürdüğünüz anlamına gelmez.
Yazı içerisinde, yapılan birçok hatadan bahsettim. İnsanlar kolay kazanç elde edebileceklerini düşündükleri interneti ve arama motorlarını fazlasıyla küçümsemektedir. Birkaç tık ile başarı sağlanamayacak şeyler için hayal kurmak hiçbir girişimcinin aklında bulunmaması gereken bir şeydir. İnsanlar internet ortamında ne kadar heyecanlı olsalar da, internet sözde gerçek hayatla herhangi bir ayrımı bulunmayan bir alandır ve fazlasıyla geniştir. Sadece sizin semtinizde haftada birkaç kez "kahverengi deri ucuz ayakkabı" soruluyor diye, bunun üzerine çalışma yapmanız gerekmez. İnternet ile yaşanılan hayatın her anı etkileşim içerisindedir. Bir bakkal satacağı ürünler için sadece haftalık halden gelen elemanı yeterli buluyorken, bir internet projesinde satacağınız ürünler için haftalık değerlendirmeler yeterli olmayabilir. Ayakları yere basmayan ve ürüne dönüştürülmemiş projeler için pazarlama gerçekleştirilemez. Blogunuza yazılar girip deli gibi hit almayı istiyorsanız eğer, backlink alıp tabiri caizse kafaya çıkmaktan öte ürününüzü yani sitenizdeki yazıları değerlendirmelisiniz.
İnternet üzerinde son kullanıcı, sizin için sitenizden faydalanan ve paraya dönüşen kişilerdir, Ahmet abinin sitesindeki alışveriş yapan insanlar, bakkaldan ekmek alan küçük çocuklar gibi.
