Eğer bir gün haber muhabirinin biri beni yolda çevirip bir soru soru soracak olursa umarım ki, WhatsApp’ın nasıl para kazandığı yerine atom fiziği hakkında bir şeyler sorarlar. Çünkü WhatsApp’ın nasıl para kazandığı konusunu çözmek bundan daha komplike ve anlamasını güç bir iş gibi duruyor.
Gerçek bir Webmaster olduğunuz anda bir şeyleri sadece kullanan tarafta olmayı bırakıyor ve toplayıcı olmaya başlıyorsunuz. Normal insanlar tarafından “tuhaf bir davranış” olarak değerlendirilse de kullanılan sistemin özellikleri, kitleyi elde etme şekli (trafik kaynağı) ve gelir modeli gibi detayları bilmek, bazen Webmasterın o servisi kullanmasından bile daha önemli olabilir.
O halde beyin yakan sorumuz geliyor; WhatsApp nasıl para kazanıyor?
WhatsApp’ın Facebook’dan Önceki Reklam / Kazanç Modeli
WhatsApp, eski birer Yahoo! Inc. çalışanları olan Jan Koum ve Brian Acton tarafından 2010 yılında yapılandırıldı. WhatsApp’ı diğer mobil uygulamalardan ayıran en önemli özelliği yaratıcı konsepti, düşük veri tüketimi ve kullanıcılara reklam göstermeme konusundaki net tavırlarıydı.
Öyle de oldu, WhatsApp kurulduktan sonra reklamsızlık ve sadelik ilkesiyle birçok kullanıcı tarafından kullanılmaya başlandı. Elbette kullanıcıların sayısının artması WhatsApp’ın giderlerinin de artması anlamına geliyordu. Bu nedenle giderlerini ödeyebilmek için WhatsApp 250 bin dolarlık yatırımını alarak işe koyuldu.
WhatsApp’ın sadece aldığı yatırımla kendini geçindirmesi elbette mümkün değildi. Bu nedenle kullanıcıları yormayacak üzmeyecek, dertsiz ve tasasız bir gelir modeli üretildi. Kullanıcılar WhatsApp’ı ilk sene ücretsiz kullanacak ve ilk senenin ardından bir çay parası vererek WhatsApp’ı kullanmaya devam edeceklerdi.
WhatsApp’ın bu tür bir kazanç modeline yönelmesinin en önemli nedeni elbette kullanıcılara reklam göstermeme ve kendi yollarını bulma politikasıydı. Bu kazanç modeli yardımıyla WhatsApp, Facebook’un bir ürünü haline gelmeden önce 100 milyon dolar gelir elde etmeyi başarmıştır.
WhatsApp Facebook’a 19 milyar dolar karşılığında satıldığında da yalnızca geliri 100 milyon dolar olan bir mobil uygulamaydı. Daha sonra Facebook WhatsApp’ı satın alınca radikal bir kararla, bundan sonra para vermek falan yok herkese beleş aga modeline yöneldi.
Bu kısımdan sonra da beyin yanma aşaması başladı;
1- Hiç reklam yayınlamayan bir mobil uygulama neden devam ettirilsin?
2- 100 milyon dolarlık gelire sahip bir uygulama neden 19 milyar dolar karşılığında satın alındı?
3- 19 Milyar dolar karşılığında satın alınan WhatsApp şu an hiçbir şey yapmadan hangi reklam modeliyle nasıl para kazanıyor?
Mola Verme Zamanınızın Geldiğini İşaret Eden 5 Şey
Bir Amerikan rüyasıyla birlikte hayatımıza “Work hard” dediğimiz olay girdi. Bu rüyanın bizden istediği şey çipli bir robot gibi bilgisayarın karşısında oturmamız ve sınırlarımızın anlını karışlamamız. Fakat insan dediği...
WhatsApp’ın Facebook’dan Sonraki Reklam / Kazanç Modeli
Aslında cevap oldukça basit, WhatsApp doğrudan gelir modellerinden birini kullanarak para kazanmıyor. Reklam göstermiyor, kullanıcılar aylık veya yıllık abonelik ücreti ödemiyor, sponsorlu içerik veya buna benzer hiçbir gelir kaynağı modelinden faydalanılmıyor.
Bu sefer de insanın aklına doğal olarak Facebook’un neden ciklet parası miktarı kadar kabul edilemeyecek bir meblağı WhatsApp’a yatırdığı sorusu geliyor… Hadi, önce WhatsApp’ın maliyet tablosuna bir bakalım;
- WhatsApp, Facebook veya Instagram gibi büyük bir kontrol mekanizmasına sahip değil. Kullanıcılar içerikleri bireysel olarak paylaşıyor. Bu da kontrol mekanizmasına gerek kalmaması ve iş gücünün düşmesi anlamına geliyor. Facebook için binlerce kişi çalışırken WhatsApp için 50 kişinin çalışması fazlasıyla yetiyor.
- WhatsApp reklamını yapmak için tek bir kuruş dahi harcamaya gerek duymuyor. İnsanlar zaten ağızdan ağıza WhatsApp’ın reklamını yapıyor. Ya da uygulama marketlerine girdiğinde “Olmazsa Olmaz Uygulamalar” köşesinde WhatsApp’ı ilk 10 içinde görüyor.
- WhatsApp’ın web sitesi oldukça basit birkaç sayfalık tasarımdan oluşuyor. Sitelerini güncellemeleri veya siteleri için mayor geliştirmeler yapmalarına gerek kalmıyor.
- WhatsApp’ın sunucu tarzı yazılımsal ihtiyaçları Facebook ile karşılaştırıldığında devede kulak kalıyor.
Tüm bu nedenlerde de görebildiğimiz üzere WhatsApp dünyanın en kebap ve düşük iş gücü girişimlerinden biri olma özelliğine sahip.
Peki, Facebook gibi bir sosyal ağ WhatsApp’dan nasıl faydalanıyor ve doğrudan gelir elde etmese bile dolaylı olarak gelir elde ediyor? Cevap bizzat sizde saklı;
Facebook, WhatsApp’dan Nasıl Faydalanıyor?
- Facebook’un WhatsApp’ı satın almasının en büyük nedeni WhatsApp’ın kullanıcı sayısının ortalama olarak günde yarım milyon kadar olmasıydı. Bu durum Facebook için o an bir tehlike arz etmese de ilerleyen yıllarda arz edecekti. Tıpkı Snapchat gibi farklı bir rakiple uğraşmak istemediği için Facebook işi direkt sonuca bağladı.
- WhatsApp’da şuan reklam modeli uygulaması yapılmıyor ancak bu hiçbir zaman yapılmayacağı anlamına gelmiyor ve Facebook reklamsız ya da ücretsiz kullanımı garanti etmiyor. Dolayısıyla kullanıcı sayısı Facebook’un kafasında hedefe ulaştığı anda Facebook muhtemelen WhatsApp için geliştirdiği bir reklam modelini kullanmaya başlayacaktır. Ayrıca Developer API’yi sunarak da WhatsApp hatrı sayılır bir gelir elde edebilir.
- Facebook’un WhatsApp’ı satın almasından önce WhatsApp, bazı ülkelerde operatör teşvikiyle ortaklık karı kazanıyordu. Örneğin ₺15 karşılığında operatör WhatsApp kullanım paketi satıyor ve WhatsApp üzerinden kullanılan veri bağlantısını ücretlendirmiyordu. WhatsApp’a da bunun için belli oranda bir ortaklık ödemesi yapıyordu. SMS ve MMS’in önümüzdeki yıllarda muhtemelen tümüyle pratik kullanım olarak ortadan kalkacağı gerçeğini göz önünde bulundurursak, WhatsApp gelecek için artan bir potansiyel anlamına geliyor.
- Facebook, WhatsApp’ın Big Data’sını kullanıyor. WhatsApp ile Facebook bizlerin neler yazıp gönderdiğini görmüyor ve kayıt altına almıyor (tabii yersen) ama kim kime ne kadar mesaj gönderiliyor, kullanıcıların cihazları ne, hangi ülkede kullanım ne oranda, kullanım sıklığı, kullanıcı davranışları ve cep telefonu numaraları gibi daha birçok big data verisini elde ediyor.
En önemlisi WhatsApp, bir üst başlıkta da açıklandığımız gibi Facebook’a neredeyse hiç diyecek kadar az yük oluyor. Facebook da bir kere yaptığı büyük ödeme sonrasında kenarından köşesinden WhatsApp’ın ekmeğini yiyor ve ilerleyen yıllarda WhatsApp ile daha fazlasını kazanmayı planlıyor.
Tüm bu düşüncelerinde Facebook haksız çıkmış olsa bile en kötü ihtimalle mobil kullanıcıların aktivitelerini sınırlayacak rakip bir uygulamayı artık Facebook kendisinin servisi olarak sunuyor.
Biz bu içeriği yayınladıktan bir yıl sonra WhatsApp ilk gelir modellerini oluşturmaya başladı bile bkz: WhatsApp, “Paraya Para Demeyeceği” İlk Ücretli Özelliğini Duyurdu!