onurgner
Demir Kubbe, (Iron Dome) İsrail’in ünlü savunma sanayi şirketi Rafael Advanced Defence System şirketi tarafından geliştirilen ve taşınabilen bir hava savunma sistemidir. Dünyadaki en iyi savunma savunma sistemi olarak kabul edilen Demir Kubbe, İsrail - Filistin savaşında yine adından sıkça söz ettirmeyi başardı. Hamas ve Hizbullah tarafından İsrail’e yüzlerce hatta belki binlercesi 70 kilometre öteden atılan füzeleri havada imha etmeyi başaran Iron Dome, adeta füzelere ve yabancı hava araçlarına geçit vermiyor. İlk hizmete başladığı 2011 yılından beri birçok başarılara imza atan Demir Kubbe, adeta İsrail’in göz bebeği durumunda. Peki Iron Dome’nin bu kadar başarılı olmasındaki gerçek nedir?
Demir Kubbe Nasıl Çalışıyor?
Demir Kubbe’nin üretim amacı, İsrail’e fırlatılan roket ya da farklı hava araçlarını havada iken imha etmek. Radar, kontrol-komuta merkezi ve füze imha bataryaları olmak üzere toplam 3 parçadan oluşan Demir Kubbe, İsrail’e atılan roketleri önce radarında yakalayıp işaretliyor. Ardından yapay zekası sayesinde füzenin hızını ve yönünü hesaplayarak füzenin düşeceği bölgenin koordinatlarını çıkarıyor ve bu koordinatlara göre bölgeye en yakın bataryalarından C-Dome adı verilen füzeleri ateşleyerek tehdit oluşturan füzeyi havada imha ediyor. Yapay zekası sayesinde tam otomatik bir sisteme sahip olan Demir Kubbe, bataryaları dolu olduğu sürece füzeleri havada imha edebiliyor.
Yeni Nesil Telefonlara İlham Verecek Değişim!
Bildiğiniz gibi Apple ya da Samsung ‘un çıkardığı her yeni telefon, anonim kullanıcılar tarafından belirlenen testlere girerler. Bu testler genellikle dayanıklılık, performans ve işkence diye üçe ayrılır. Testin en sonunda telefonu...
Demir Kubbe’nin Çalışma Mantığı
Demir Kubbe'nin 3 parçadan oluştuğunu söylemiştik. Peki bu 3 parça nerelerde konumlandırılmış durumda ve birbirleriyle nasıl haberleşiyorlar? Sistemin radarları İsrail’in sınırlarına yerleştirilmiş durumda. Radar sistemi ülkenin hava sahasına giren roketi algıladığı an bilgiyi 2. parçaya yani komuta merkezine iletiyor. Yapay zeka destekli kontrol merkezi radar sisteminden gelen detayları analiz ederek roketin hızını, patlama gücünü ve koordinesini hesaplıyor. Ardından roketin düşeceği yere yakın bataryaları tarayarak bölgeye en yakın füze fırlatma ünitesine bilgileri gönderiyor. Gelen bilgiler doğrultusunda rokete kitlenen füze fırlatma ünitesi, C-Dome füzelerini ateşleyerek füzeyi havada imha ediyor.
Demir Kubbe Maliyeti
Demir Kubbe için dünyadaki en iyi hava savunma sistemi demiştik. Dünyanın en iyi ve en ünlü hava savunma sistemi olmanın tabii ki bir bedeli var. Demir Kubbe’nin batarya başına İsrail’e maliyeti 100 milyon dolar. Yani ülke genelinde şu an 5 bataryası bulunan sistemin İsrail’e maliyeti 500 milyon dolardan daha fazla oldu. Ayrıca savunma için ateşlenen her roketin de yine maliyeti İsrail’e tam 100 bin dolar. Yani sistem bataryalarından 100 tane füze ateşlediğinde bunun bedeli 10 milyon dolar değerinde oluyor. Hamas ve Hizbullah’ın ülkeye binlerce roket attığını hesaba katarsak, Demir Kubbe’nin ateşlediği füzelerin haddi hesabı yok. Yani İsrail saat başı onlarca milyon dolar zarara uğruyor.
Demir Kubbe Ne Kadar Etkili?
Peki bu kadar masraflı olmasına rağmen İsrail neden Demir Kubbe’den vazgeçmiyor? Bunun sebebi çok basit; sistemin başarılı olması. İsrail Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre şu anda Demir Kubbe, atılan her 100 roketten 90’ınını havada imha edebiliyor. Geriye kalan 10 roketin 6’sı boş arazilere düştüğü için sistem onları es geçiyor. Sistemin 4 roketi kaçırma sebebi de bataryalarında füze bitmiş olması ya da sistemin çok yoğunluktan dolayı onları hedef olarak görememesi. Fakat genel olarak %90’lık bir başarı, hava savunma sistemleri arasındaki en yüksek başarı oranı demek.
Demir Kubbe’nin Özellikleri
70 km menzile sahip olan Demir Kubbe, kısa menzilli roketlere ve 155 mm topçu mermilerine karşı savunma yapabilme özelliklerine sahip. Hava koşullarından etkilenmeyen, 7 gün 24 saat aktif olarak çalışabilen Iron Dome, birden fazla sınıfa ait bütün tehditlere aynı anda cevap verebilecek sisteme sahip. Güçlü radar ve yapay zekaya sahip olan Demir Kubbe, C-Dome adı verilen akıllı roketleriyle bütünleşince muazzam bir sistem haline geliyor.
Demir Kubbe'ye Sahip Ülkeler
İsrail, Demir Kubbe’yi dışarıya satmayı tercih etmiyor. Dünya genelinde İsrail dışında Hindistan ve Azerbaycan’da kurulu olan Iron Dome, yakın zamanda Romanya’ya da kurulacak. Romanya ile 2018 yılında anlaşma imzalayan İsrail, 5-6 yıl içerisinde kurulumu bitirmeyi hedefliyordu fakat çıkan bu savaş bu süreyi uzatabilir. Bilinenin aksine Iron Dome, Amerika’da kurulu değil. Sistemin bazı parçaları Amerika’da üretiliyor olsa da Amerika hava savunma sistemi olarak Patriot kullanmayı tercih ediyor.
Demir Kubbe vs S-400
Öncelikle belirtmekte fayda var ki İsrail’in Demir Kubbe hava savunma sistemi ile Rusya’nın S-400 hava savunma sistemlerini karşılaştırmak gereksiz çünkü iki sistemin üretim amaçları farklı. S-400, uzun menzilli tehditleri imha etmek ve geniş bölgeleri korumak için üretilmişken Iron Dome kısa menzilli tehditleri imha etmek için üretilmiştir.
İki sistemin arasındaki bazı farklar ise şöyle;
- Iron Dome mesafesi 70 km iken S-400’ün mesafesi 400 km’dir.
- Iron Dome kısa menzilli tehditleri imha etme kabiliyetine sahipken S-400 uzun menzilli tehditleri yok edebiliyor.
- Iron Dome’un radar sistemi füzelere odaklı iken S-400’ün radar sistemi yolcu uçağına bile kitlenebiliyor.
- Iron Dome’un tek bataryası aynı anda 20 füze ateşleyebiliyor iken S-400’ün tek bataryası aynı anda 4 roket ateşleyebiliyor.
- Iron Dome’un önceliği yerleşim yerlerini korumak iken S-400’ün önceliği yoktur. S-400’ler koruduğu ülkenin hava sahasına giren her hedefi yok etmeye ayarlıdırlar.
