Çölyak, buğday, yulaf, çavdar ve arpa gibi tahılların içinde bulunan glutene vücudun tepki vermesi sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Hastalığın alerjik mi yoksa otoimmün bir hastalık mı olduğu bilinmemektedir. Araştırmalar sonucunda hastalığın hem alerjik hem de otoimmün unsurlar içerdiği tespit edilmiştir. Çölyak hastaları makarna, bisküvi, pasta, bulgur, irmik ve erişte gibi toplumun severek çokça tükettiği ürünleri yiyemezler. Çölyak hastalığının tanısı gastroenterologlar tarafından kan ve ince bağırsak üzerinde yapulan testler sonucunda konulur. Çölyak hastalığının kaynağı tam olarak bilinmemektedir. Literatürde hastalığı genetik ve çevresel faktörlerin tetikleyebileceği düşünülmektedir. Çölyak hastalarının anne, baba ve kardeşler gibi birinci dereceden akrabaları da genelde bu hastalığa sahiptir.
Çölyak Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Çölyak hastalığının belirtileri gluten içeren besinlerin tüketilmesiyle tetiklenir. En belirgin çölyak semptomları:
- Kırmızı ve kaşınan döküntüler
- Dilde yanma ve ağız içi aftları
- Dikkat bozukluğu ve depresyon belirtileri
- Kalsiyum eksikiğine bağlı kemik ağrıları
- K ve A vitamini eksikliğine bağlı semptomlar
- Ses kısılması
- Baş dönmesi ve denge problemleri
- Hormonel dengesizlikler şeklindedir.
Çölyak Hastalığı Tedavisi
Çölyak hastalığının tedavisi diyetle olur. Bu hastalık tedavisinde tek seçenektir. Kişinin arpa, yulaf, çavdar ve buğday gibi gluten içeren tahılları tüketmemesi gerekir. Bu besinler tüketilirse vücut reaksiyon gösterebilir, göstermese dahi vücut zarar görebilir. Buna karşılık çölyak hastaları glutenli tahılları patates, pirinç, mısır ve soya ürünleriyle değiştirerek hayatlarına sağlıklı bir şekilde devam ederler. Tanıyı koyan doktor besin planlaması için diyetisyene yönlendirebilir. Ayrıca demir, çinko, folik asit, kalsiyum gibi mineraller ve D ve K vitamini için takviye önerebilir.
