Black Friday (Kara Cuma), başta ABD olmak üzere birçok ülkede Şükran Günü’nün (Thanksgiving Day) ertesi sabahında başlayan bir alışveriş çılgınlığı sezonudur. Black Friday gününde birçok mağaza alışveriş sezonu dönemini kâra dönüştürmek ve elindeki ürünlerini tüketmek adına erkenden mağazalarını açar ve yüksek oranlarda indirimler sunar. Bu indirimler sayesinde mağaza sahipleri sezon içinde elinde kalması muhtemel ürünler başta olmak üzere, birçok ürünün tamamını satarak sezonu kârlı bitirmeyi hedefler. Dolayısıyla tüketicileri alışveriş çılgınlığı ve izdihama sürükleyen oranlarda (yüzde 90’a varan) indirimler yapılır.
Black Friday günü hiçbir ülkede resmi tatil olarak kutlanmamaktadır. Buna rağmen bazı organizasyonlar, gün içinde ulaşımın sıkıntılı olacağı ve çalışanlarının birer alışverişçi olduğunu göz önünde bulundurarak Black Friday gününü tatil etmektedir. 2000’li yıllara kadar fiziksel mağazalar üzerinden devam eden bu alışveriş çılgınlığı internet ortamına da sıçramıştır. Black Friday’in ertesi günü Cyber Monday adı verilen ve yalnızca internet alışverişlerindeki dev indirimleri takip eden bir başka alışveriş sezonu açılır.
Satıcılar için oldukça kârlı bir fırsat olan Black Friday’in katılımcı sayısı 2013 ve 2014 ile birlikte doruk noktasına ulaşmıştır. Mağazaların bir çoğu günün erken saatlerinde kepenklerini kaldırmakta, kimi mağazalar Black Friday’in bir gün öncesinden (Şükran Günü) indirimlerini halka sunarak satış sezonunu değerlendirmektedir.
Neden Kara Cuma Deniyor?
Black Friday veya Kara Cuma adının 1950’lere kadar uzanan tarihi bir geçmişi vardır. Kara Cuma ismi ilk defa Philadelphia’daki polisler tarafından bu yıllarda düzenlenen alışveriş etkinliklerindeki kaos ortamı ve trafiğini betimlemek amacıyla kullanılmıştır. Oluşturulan uzun araç kuyrukları Philadelphia’daki şehiriçi trafiğini felç etmiş ve caddelerde birbiri ardına park edilmiş uzun araç kuyrukları oluşturulmuş. Yüksek indirim oranları için mağazalara akın eden insan kalabalığın bir sonucu olarak trafik kazaları ve şiddet olayları da kaçınılmaz hale gelmiştir. Şehirdeki tüm polis memurlarının bu kaos ortamını kontrol altına alması ve iş yüklerinin hat safhalara ulaşması “Kara Cuma” benzetmelerini yapmalarına neden olmuştur.
Kara Cuma’nın ilk defa resmi kayıtlara geçmesi ise yine Philadelphia’daki ender bulunan posta pullarının satıldığı Earl Apfelbaum mağazasının reklam kampanyası olmuştur. Kara Cuma adının popüler şekilde kullanımı 2000’li yılların başından sonra gerçekleşmiştir.
İleri sürülen tezlerin aksine Kara Cuma tanımlaması dini görüşlerin karalanması amacı gütmemektedir. Tarih boyunca birçok defa kırılma noktası günlerine “Kara” anlamına gelen “Black” yakıştırılması yapılmıştır. Buna örnek olarak:
- Black Monday (Kara Pazar) - 19 Ekim 1987: Dow Jones’in borsa endeksinin yüzde 22 kayıp yaşamasıyla, borsada bir gün içinde yaşanan en büyük düşüş günüdür.
- Black Thursday (Kara Perşembe) - 24 Ekim 1929: Tarihsel açıdan Büyük Buhran’ın başlamasıyla birlikte borsanın çöküşe geçmesinin başlangıcıdır.
- Black Friday (Kara Cuma) - 24 Eylül 1869: Tarihi açıdan ABD’deki altın piyasasının çöküşünü sembolize etmek amacıyla kullanılmıştır. O zamanlar altın herkes için birincil takas aracıydı. Altın rezervinin sıkıntıya düşmesi sonucunda birçok yatırımcı iflas etmiş ve bu olayın gerçekleştiği güne Kara Cuma anlamına gelen Black Friday benzetmesi yapılmıştır.
Ülkemizde Black Friday/Kara Cuma’nın dini bir saldırı olarak atfedilmesinin bir sonucu olarak Black Friday indirimleri ülkemizde Muhteşem Cuma, Çılgın Cuma, Harika Cuma vb adlar altında sunulmaktadır.
Kusura bakma ama elin amerikalısının getirdiği bir saçmalığı biz uygulamaya koymamalıyız. Bizler için Cuma mübarek bir gündür ve mübarek bir günün, adına Black Friday saçmalığını getirmemeli kimse! Resmen "Hayırlı Cumalar" bitiyor ve gündeme "Black Friday" geliyor. Dünyanın neresinde uygularlarsa uygulasınlar ama bizim ülkemizde işler farklı kardeşim. Tarihi ne kadar eskilere dayanırsa dayansın bizim ülkemizde bu "Black Friday", sözü müslüman çoğunluğu etkiliyor kardeşim bu bir gerçek. Harika Cuma kampanyası de, Super Cuma de, Şahane Cuma de ne kaybedersin hiç birşey! bak cuma günü dikkatimi çekti koçtaş "şahane cuma" demiş ordan yürümüş bende 1000 tl tutarında alışveriş yaptım. Bunlar zor şeyler değil. Batılıların saçmalıklarını bu ülkeye soka soka ülkenin ayarlarını bozdurlar. Biz Türküz! Bırakın bu özentilikleri, yok dijital pazarlama yok şu yok bu. Millet alışveriş manyağı olmuş, mağazalarda birbirlerini yiyorlar, sen bırak cumaya black demeyide, indirimden haber ver hocaaa diyorlar :) Sen indirimden bahset, Bugun cuma değil pazartesi diye ikna edersin insanları.
6 0Elin amerikalısının getirdiği saçmalığı biz uygulamaya koymamalıyız, yok şöyle yok böyle diye diye iyice afrikaya döndürdünüz ülkeyi. Yeniliklere açık olun biraz. Ayrıca şunu da belirteyim; elin amerikalısının getirdiği telefonla veya bilgisayarla, internetiyle, klavyesiyle vese vese ile yazıyorsun bu yorumu buna da dikkatini çekerim.
4 0Sen afrikada yasiyosun galiba dostum :) Ben afrikaya gittim arada cok fark var diye dusunuyorum :) bos konusmayalim istersen :) teknolojiyi onlar bulmus olabilir bu tamamen onlara bagli kalacagimiz anlamina gelmez. Sen gelistir, sen uret, bi iraden olsun.. Ama sen abd yi tercih ediyosan devam et kimseyi baglamaz :)
3 0Cuma haftanın günlerinden biridir. Senini için Mübarek bir gün olabilir başkası için değildir. Sen çoğunlukta olduğun için insanları baskılarsan onda ne mübareklik kalır nede başka bir şey.
4 0Bu tür küçük olaylara takıla takıla ne hale geldik. Adamlar sanki size saygısızlık yapmak için yaptılar kara cumayı. Sende Pazartesi kendi indirim gününü yap. Eğer yapmıyorsan onun adı Kara cumadır.
Valla boş konuşan sensin dostum, sen bugün amerikayı haritadan da silsen onun adı Black Friday. Neyse uzatmanın manası yok iyi günler.
2 0Cuma haftanin en mubarek gunudur. Bunu insallah birgun anlama hidayetine erersin.
0 0Dünyaya hakim 3 tane din var. Bunlar bir orta doğu din geleneğinin 3 tane varyantı. Yahudilik, Hristiyanlık ve Müslümanlık.
2 0Hepsi aynı kaynaktan besleniyor. Kuyuncuk'ta yapılan kazılarla ortaya çıkan yazıtları okuyun.
Aziz Petrus'a bakın papaya sorunca Romanın ilk piskoposu. Tarihe bakıyorsun adam hiç Roma'ya gitmemiş. Tüm papalık bir yalana dayanıyor.
Önce tarihi bilmek lazım. Araştırmak lazım okumak lazım. Dinler insanların kabileleri kontrol altına alması için yapılan eski yasalardır.
Ya mübarek değil diyen yok şunu bir anlayın artık. Oradan bakınca biz ateist mi gözüküyoruz? Ben Elhamdülillah Müslümanım. Adamların geleneği bu, adını bu koymuşlar görende küfretmiş sanır yani. Neden yapılan bir şeyi hemen Müslüman düşmanlığı olarak algılıyorsunuz? He adamların işi gücü yok, Müslümanların mübarek gününe kara diyelim bide indirim patlatalım diye organize oluyorlar mı sanıyorsunuz? Bir zamanlar CocaCola logosunu yok tersten okuyunca (haşa) Allah yok yazıyor, yok aynaya tutunca (haşa) Allah yok yazıyor diyen cahil kesime ne kadar güldüysem size de o kadar güldüm. Ki olanlara bakarsanız bizim halkımız bunları tartışırken adamlar kimseyi tınlamadan üretip üretip paranın içinden geçti biz de şuan sürünüyoruz, senin ve sizin gibi yapılan her şeyi Müslüman düşmanlığı sanıp yıllarca aynı şeyi konuşup durmaktan başka bir şey yapmayan kesim sayesinde. :)
1 0Muhteşem cuma adı altında reklam gördüm. Daha cazip geliyor bu isim.
0 0Furkan dostum saçma saçma kelimeler yazıyorsun. Burası Türkiye!
0 0Yalnız konumuz Türklük Amerikalılık değil.Türklük diyorsun ama müslümanlığı anlatıyorsun.Ayrıca özenti dediğin şeyler için gitmişsin adı değişik diye 1000 TL lik alışveriş yapmısşın.Yazdıklarında o kadar çok tezatlık var ki ne tarafından tutsa elinde kalıyor.Yazdıklarından da mantaliteni anlamak çok zor değil
1 0Anlamaya zorlamana gerek yok dostum herşey açık. Seninde mantaliten açık. Tezatlık yok doğruluk var. Adı değişik diye değil :) O adı kullanmadıkları için alışveriş yaptım :) Ayrıca indirim vardır kafası ile gitmedim ve aldığım hiç bir şeyde o güne özel indirim yoktu anlatabildim mi :)
0 0İbrahim kime göre neye göre saçma kardeşim? Buranın Türkiye olduğunu da yeni öğrendim sağol!
0 0Yahu sen yazmissin sahane cuma diye oradan yurumus diye 1000 tlilik alisveris yaptim diyorsun.Tezatlil yok diyorsun
0 0bence sen yazdigin seyleri okumadan yorum yapiyorsun.Yani o gunun oldugunu bilmiyordun ama ismi gorunce yaptin.Valla enteresansin.Klasik bi kafa var
Yapılan her şeyi Müslüman düşmanlığı mantığı ile yorumladıkları için. Ülke içinde de zıt bir düşünce hemen din düşmanlığına çevriliyor. Bu ülke çok kolay etki altına alınabiliyor. Kendilerini kullandırtıyorlar.
3 0amerikanın herşeyini alıp kara cumasını almamak ülkemize has bir ironi galiba. kapitalist ekonomik veriler üzerinden alışveriş yapın, yasalarınız, eğitim sisteminiz, askeri sisteminiz, hemen hemen her şeyiniz amerikan olsun. hatta camilerde taburelerde amerikanvai bir şekilde ibadetlerinizi yapın. daha sonra yok amerikanın kara cumasını almayalım diyin. yahu gidin amerikada yaşayın .
2 0Amerikalılar buna kara cuma değilde ak cuma deseydi ne olacaktı? Amerikalılar müslüman mı oluyor diyecektik? Adamlar ne mübarek adamlar mı diyecektik? Bilmeyenler için yazayım cuma günü cuma vaktinden dolayı müslümanlar için değerli öğlen 1-1,5 saatlik zaman dilimi. Hutbelerden devamlı siyasi propagandanın yapıldığı mübarek cuma... Diyanet kurumu; Türkiye'deki bütün üniversiteler ve devletin elinde bulunan (ne kaldıysa artık) araştırma geliştirme kurumlarından fazla bütçesi olan bir yer. Diyanet ne yapıyor? Ne kadar gerekli? Mesela diyanet başkanın altındaki milyarlık makam arabası niye var? T.C. devleti düşmanlarını neden resmi kıyafetleri ile ziyaret edip onlara hediye veriyorlar? Oturup burdan amerikaya sallamak kolay, sen kendi içinde müslümanmış gibi görünüp amerikanın her istediğini yapanlara sallayacaksın. İslam ülkedeki müslümanlar için sadece şekil olarak var. Doğruluk, hak, hukuk, adalet, hakkaniyet, liyakat dedin mi yok! Bırakın cuma'nın rengini herkes kendi içindeki karaları temizlemeye çalışsın.
2 0Merhabalar hocam, yazı için koca bir teşekkür bırakalım buralara... Lakin ülkemizdeki versiyonlarından en önemlisinin adı geçmemiş yazı sonunda; Efsane Cuma...
1 0Ek olarak ülkemizdeki Efsane Cuma İndirimlerinde dikkat etmemiz gereken noktaları ve gerçekten yüksek indirim olup olmadığını nasıl anlayabileceğimize ilişkin yeni yazımı da şuralara bırakmak isterim...
http://www.bakalimbilelim.com/efsane-cuma-indirimleri/
Şimdi biri çıkıp "Über Süper Cuma" der ve ona da haksızsın diyemeyiz. Olayın tam Türkçesi (insanlar kabul etsin ya da etmesin) Kara Cuma'dır. Bunun dışındaki Muhteşem ve Uçan Kaçan Cuma gibi benzetmeler, dijital pazarlamacıların marka imajını zedelemeden pazarlama yapmaları için kullanılan kaçış köprüleridir.
2 0Tamamen katılıyorum hocam. Şimdi Kara Cuma kavramının kullanılmak istenmemesini anlıyorum, belli oranda kabul de ediyorum. Fakat Türkiye versiyonları içerisinde Cuma gününün önüne gelen sıfatlar da pek sağlıklı gelmiyor bana. Örnek mi? Çılgın, Muhteşem, Harika, Efsane... Bunların da cıvık olduğu kanaatindeyim. Neyse, biz buradan gene uyaralım; her yüksek indirim, yüksek indirim değildir. Aman dikkat!
1 0Wmaracı yazmışsa vardır bir bildikleri diyip okudum.
1 0Evet dini bir durumla bunun ilgisi yok. Yoksa adamlar Kara Pazar diye de isim koymazlardı neden kendi dinlerine de laf atsınlar? Black Friday denilen olay sadece kapitalist düzenin getirmiş olduğu ve indirime dayılı ucuza çok satış ve sürümden kar etme amaçlı bir etkinlik. Satılmayan ve fahiş fiyatlı ürünler indirimlerle gerçek fiyatına satılıyor aslında ve indirim varmış etkisiyle insanlarda algı yönetimi yapılarak satış yapılıyor. Dinle ilişki kurmak son derece yanlış o yüzden.
1 0Yorumlayan ellerin dert görmesin. Aklın yolu bir :)
0 0Yorumsuz kalıyorum, sevineyim mi yoksa üzüleyim mi, yani aslında biz müslümanlar içinde muhteşem pazar olsa mesela, yılın belli gününde yapılsa bari ne güzel olur.
0 0Dediğim gibi duruma yorumsuz kalıyorum derine inmek iyi değil bence..
kara cuma dediler hiç olmadığı kadar alışverişi burada yapıldı
0 0