Pandemi tüm dünyayı kasıp kavurdu, her alana bir şekilde etkisi oldu falan. Bunlarla zaten son zamanlarda okuduğumuz, izlediğimiz, duyduğumuz her içerikte biraz da olsa karşılaşıyoruz. Peki kardeşim, bizim sektörümüze ne yaptı bu salgın hastalık geçtiğimiz iki yılda? Neleri değiştirdi tam olarak?
Öncelikle elbette pandeminin bütün bir sektördeki, tüm etkilerini saymamı beklemediğiniz için teşekkür etmeliyim. Bekleseniz ne yapardım? Bitmezdi bu içerik orası kesin. Bu yazıyı yazdığım Microsoft Word 2007 (klasikleri olan birisiyim), sözlüğünde pandemi kelimesine sahip bile değil. Ancak programın yayımlanmasının ardından geçen 12-13 yıl çok ilginç bir hastalıkla kapımızı çaldı. Hastalık pek çok canı aldı ve ekonomiyi derinden etkiledi. Hatta bir grup insan bu hastalığın kapitalizmin de sonu olacağı öngörüsünde bulunmuştu. Bu önermenin pek tutmadığı ortada değil mi? Gelin, tutmuş öngörüleriyle, düşünülmemişleriyle işlerimizi nasıl değiştirdiğine bir göz atalım.
Dijitalin Önemi Geometrik Yükseldi
Mahallemizin bakkalı için de, sanayimizin kaportacısı için de dijitalin önemi arttı. Hem de “aman sosyal medyamıza da bir iki fotoğraf koyalım” şeklinde gerçekleşmedi. “İşimizi buraya mı taşısak, internetten sipariş mi alsak?” şeklinde gerçekleşti. Çünkü fiziksel üretim de, tüketim de bitme noktasına sıklıkla geldi. Geçmişte internete karşı katı bir duvar gibi yaklaşan herkes için, bugün durum çok ama çok farklı. Ekonomik anlamda yaşanabilecek zorlukların mobil uygulamalarla, kripto teknolojileriyle ya da en basit haliyle bir internet sitesiyle çözülebildiğini herkes gördü diyebiliriz.
Bu önem sadece ufak esnaflar açısından da yaşanmadı. Toplumsal anlamda ve dolayısıyla kurumsal anlamda da yaşandı. HES (Hayat Eve Sığar) koduyla tanıştık örneğin. Devletin böyle bir atılım yapma ihtiyacının nereden geldiği mühim değil. Mühim olan bütün toplumun bir şekilde bu konuya adapte olabilmiş olması. Doğrusu bu dijitale dönüş süreçlerinin ortada bir zarurilik varsa ne kadar da kolay olduğunu gösteriyor bizlere. Aynı zamanda kamu çalışanlarının (özellikle eğitim alanında) evlerinden çalıştıkları bir noktaya geldiği aylar da yaşadık ki halk da bu sürece kısmen uyum sağlayabildi.
Doğum Günü Kutlama Hediyeleri
Aslında doğum günleri sanıldığı gibi yakın döneme ait kutlamalar sayılmaz. Binlerce yıl öncesinde, bu gibi kutlamaların yapıldığına dair veriler bulunmuştur. Yani bu günü özel görmemiz, belki de içgüdüsel olarak gerekliliğin...
Kaynak Artışı da Yaşandı
İlginin bu kadar yükselmesiyle eşzamanlı olarak kaynağın ve istihdamın artmasına da şaşırmamak lazım değil mi? Daha fazla site yazar çalıştırmaya başladı, teslimat girişimleri daha çok kurye ile çalışabilmek için dolgun maaşlar verir hale geldi ve tabii ki proje bazlı işlerin de platformlarda arttığını gözlemleyebildik. İş o kadar yükseldi ki bugün dahi makinanın dişlileri eşit hızlarda dönemiyor ve arz talebe yetişemiyor diyebiliriz.
Bu girişimlerin arttığından bahsettiğimiz noktaya da bizi getiriyor. Özellikle abonelik sistemleri hayatımızdaki yerlerini hem arttırdı hem de garantiledi. Bunun önümüzdeki yıllara olan etkisini henüz bu yazıda anlatmak zor olacaktır. Kimler kalacak, kimler batacak ve kimlerin sahneye çıkmak için ne gibi yatırımlar yapacağı gibi sorular önümüzdeki yıllarda kendilerine cevap bulacaklar.
Salgın sizi ve işinizi nasıl etkiledi? Malum bir grup insan için ekonomik anlamda olumlu sonuçları da oldu. Siz onlardan mısınız yoksa? Yorumlara bekliyoruz efenim.