onurgner
Kuzey Işıkları (kutup ışıkları) yani diğer adıyla kutup aurorası, aslında manyetosferde oluşan bozukluklardan meydana gelen bir gökyüzü olayı olarak geçiyor. Manyetosferdeki bozukluklar manyetosferik katmanda yüklü sayıda bulunan parçacıkların yönünü saptırıyor ve ardından bu parçacıklarda yer alan elektronlarla protonların üst atmosfer tabakasına çökmesine sebep oluyorlar. Bu doğa olayından sonra ise ortaya iyonlaşma çıkıyor ve bu iyonlaşma da atmosferde yer alan bileşenleri uyarıyor. Bu uyarılmanın sonucunda ise atmosferdeki bileşenler farklı yoğunlukta ve renkte gözükmeye başlıyorlar. Buna da bilimde kutup aurorası deniliyor. Kuzey ve Güney kutuplarında gerçekleşen bu atmosferik olay yeryüzünden görsel şölen olarak izlenebiliyor. Peki bu doğa olayı nerelerde oluyor? Neden geçtiğimiz günlerde ülkemizde de oldu?
Kuzey Işıkları'nın Renkleri Neden Yeşil Veya Kırmızı?
Öncelikle belirteyim kutup aurorasının birkaç rengi mevcut. Kuzey Işıkları'nın hangi renkte gözükeceğine ise iyonlaşmanın hangi parçacıkları uyardığı belirliyor. Uyarılan şayet oksijen molekülleri ise kutup auroraları sarı, yeşil ve kırmızı renkte oluyorlar. Fakat uyarılan parçacıklar nitrojen molekülleri ise Kuzey Işıkları mavi, mor ve koyu kırmızı tonlarında meydana geliyor. Uyarılan güneşten atmosferimize gelen yoğun güneş parçacıkları ise bu renk turkuaz tonlarında gözlemleniyor.
Evliya Çelebiden Günümüze Seyahat Yazarlığı
Eh, günümüzün her biri birbirinden kıymetli gezi vlogger ve blogger’ları kadar olmasa da, Evliya Çelebi de fena bir gezgin değilmiş. Kendi döneminde yazdığı Seyahatname eseriyle hem ülkemizin, hem de dünyanın tarih raflarında yer e...
Ülkemizde de Gözüken Kutup Işıkları Neden Oluştu ve Rengi Neden Kırmızıydı?
Aslında Kuzey Işıkları'nın ülkemizden gözükmesi sürpriz değil. Bilim insanları birkaç gün önce yaptıkları açıklamada dünyaya kuvvetli bir jeomanyetik fırtına yaklaştığını ve bu fırtına dünyamıza çarptığında birçok yerde Kuzey Işıklarının belireceğini söylemişti. Günlerdir beklenen o fırtına da dünyamıza çarparak etkisi altına aldı ve tıpkı bilim insanlarının dediği gibi dünyanın birçok yerinde kutup auroralarının belirmesine sebep oldu. Kırmızı gözükmesinin sebebi ise jeomanyetik fırtınada bulunan yüklü nitrojen parçacıklarının atmosferimize yerleşerek iyonlaşma sonucu uyarılmasından kaynaklanıyor.
Peki Kuzey Işıkları Nerede Beliriyorlar?
Sanıyorum ki sosyal medya kullanan herkes ya da internette başka ülkeleri araştıran herkes aslında kutup auroralarını duymuştur. Bu auroralar yılın belli dönemlerinde birkaç bölgede gözüküyorlar ki düzenli olarak bu bölgelere aurora turistlik gezileri, turları da düzenleniyor.
Kuzey Işıkları'nın Belirdiği Bölgeler
- Norveç
- İsveç
- Finlandiya'nın Kuzey tarafı
- İzlanda'da yer alan Reykjavik bölgesi
- Kuzey Rusya'da yer alan St. Petersburg şehirleri
- Hudson körfezi kıyıları
- Kuzey Kanada'nın kuzeyinde kalan kasabalar
- Alaska'nın Batı kıyıları ve Fairbanks bölgesi
Şayet ülkemizde gözüken Kuzey Işıkları size yetmediyse ve daha fazla görmek istiyorsanız ya yeni bir fırtına beklemelisiniz ya da yukarıda saydığım bölgelere gidebilirsiniz. Günümüz ekonomisinde sanırım yeni bir fırtına beklemek daha makul.
