Pozitif Ayrımcılık Nedir? Pozitif Ayrımcılık Örnekleri

Pozitif Ayrımcılık, dezavantajlı grup ve azınlıklara verilen ekstra hak ve sadece bu grupta olduğu için bireylere gösterilen ekstra hoşgörü ve ayrıcalıklardır. Toplum içerisinde ırkçılık, dışlanma, cinsiyetçilik gibi dezavantaj yaratabilen durumlarla karşı karşıya kalan pek çok azınlık bulunmakta. Pozitif ayrımcılık yapılarak bu grupların da sosyal hayata dâhil edilmeleri amaçlanabilir. Ancak şunu belirtmekte de fayda var, dozajı kaçırılmış bir pozitif ayrımcılık da aslında ayrımcılıktır. Sosyolojik olarak da pozitif ayrımcılık üzerine çeşitli tartışmalar devam etmekte, doğruluğu ve uygulamada yaşanabilecek sorunları üzerine birbirinden farklı görüşler bulunmaktadır.

Pozitif ayrımcılığın en çok uygulandığı grup kadınlardır. Elbette buna karşı çıkan çeşitli feminist ve eşitlikçi grupların varlığından da bahsedebiliriz. Ancak pozitif ayrımcılığın başlamasının önünü açan da yine bu grup ve örgütlenmelerle birlikte sivil toplum kuruluşlarıdır. Tabii ki pozitif ayrımcılık söz konusuyken çok daha az ideolojik olan, alışılageldik ayrımcılık yollarının da varlığını unutmamak lazım. Bunları ve ideolojik olanları da anlatarak kavramın daha iyi anlaşılmasını sağlayabiliriz. Dolayısıyla buyurun bir sonraki başlığımıza ilerleyelim ne dersiniz?

Pozitif Ayrımcılık Örnekleri

Kadınları, transseksüelleri, eşcinselleri ve siyahileri korumaya ve yaşadıkları dezavantajlı durumları ortadan kaldırmaya yönelik ayrımcılıkları da bugün daha sık bir şekilde görmeye başladık. Bu tip durumlara ideolojik pozitif ayrımcılık dememiz pek de yanlış olmayacaktır. Hak savunucuları, sivil toplum örgütleri ve oluşumların uzun zamandır sürdürdüğü mücadeleler sonucunda bu tip ayrımcılıkları görmeye başlamış olduğumuzu unutmayalım. Bir de genel algıyla, toplumsal olarak uzun zamandır bilincine sahip olduğumuz pozitif ayrımcılıklar var. Bunlar için ideolojilerden bahsetmek, en azından uygulayan insanlar düzleminde pek de mümkün değildir.

Biz de bu iki durumu gözeterek ideolojik olanları diğerlerinden ayırdığımız bir biçimde örnekler verelim. Örnek vermeye de daha basit bir şekilde toplumun her bireyinin anlayabileceği ideolojik olmayan pozitif ayrımcılık örnekleriyle başlayalım.

• Yaşlılara, çocuklu ya da hamile annelere toplu taşımalarda yer veriliyor olması
• Herhangi bir kaza ya da felaket durumunda kurtarma önceliğinin kadın ve çocuklara veriliyor olması
• Kamusal alanda yaşlıların, kadınların, engelli bireylerin öncelikli olarak hizmet alması

Elbette örnekler çok çeşitli biçimlerde kolaylıkla arttırılabilir. Özellikle de ülkemizde halkımız gelenekleri nedeniyle bu noktadaki bilinciyle tebriği hak etmektedir. Şimdi de son olarak ideolojik örnekleri sıralayalım.

• Cinsiyet gözetilmeyen, cinsiyetin önemli olmadığı bir işe alım yaparken, insan kaynakları biriminin kadınlara öncelik tanıması
• Azınlıkların sayılarına bakılmaksızın siyasal partilerde özellikle yer edinebilmesinin tesisi ve bu bağlamda çoksesliliğin aranması
• Kadınlara ya da azınlıklara yönelik ekstra ayrıcalıklar tanınan yasaların yapılması
• Yargıda pozitif ayrımcılığın sürdürülebilmesine yönelik emsal kararların alınması ve alınmasının da desteklenmesi

Bu ayrıcalıkları da örneklendirdiğimize göre yazımızı sonlandırabiliriz. Yapılıp yapılmamaları konusunda farklı görüşlerin olduğunu söylemiştik. Benzer örnekleri de hayatlarınızda sık sık gördüğünüzü düşünerek kararı size bırakıyoruz.