Sterilizasyon, cansız madde üzerinde bulunan mikroorganizmaların ve sporların öldürülmesidir. Sterilizasyon işlemi sonucunda virüs, mantar ve sporsuz bakteriler gibi tüm mikroorganizmalar etkisiz hale getirilir. Fiziksel veya kimyasal yollar ile yapılır.
Sterilizasyon, mikrobiyoloji laboratuvarları, gıda ve sağlık alanları için büyük önem taşımaktadır.
Sterilizasyon Yöntemleri Nelerdir?
1- Sıcaklık ile sterilizasyon
- Kuru sıcaklık ile sterilizasyon
- Nemli sıcaklık ile sterilizasyon
2- Filtrasyon ile sterilizasyon
- Gazların filtrasyonla sterilizasyonu
- Sıvıların filtrasyonla sterilizasyonu
3- Kimyasal sterilizasyon
- Etilen Oksit ile sterilizasyon
- Diğer kimyasallarla sterilizasyon
4-Radyasyonla sterilizasyon
- İyonize ışınlarla sterilizasyon
- İyonize olmayan ışınlarla sterilizasyon
Türkiye'de en çok kullanılan sterilizasyon yöntemi buhar ile sterilizasyon (otoklav), daha sonra etilen oksit ve kuru ısı ile sterilizasyondur. Su buharı insan sağlığına zarar vermediği için otoklav daha çok tercih edilmektedir. Otoklavda sterilizasyon, 1 atmosfer basıncında, 121°C’de 15-20 dakikada, 134°C’de 3-5 dakika şartlarında gerçekleştirilir.
DA Nedir? Domain Authority Yükseltme ve Domain Authority Sorgulama
DA (Domain Authority), dünyaca ünlü SEO şirketi Moz tarafından geliştirilen ve internet sitelerinin SERP sayfasında birbirine karşı muhtemel üstünlüklerini tahmin etmeye yardımcı olan SEO skorudur. 0 ile 100 arasında derecelendirmeyle ...
Sterilizasyon İşlemi Hangi Alanlarda Kullanılır?
Sterilizasyon mikrobiyoloji laboratuvarları için çok önemlidir. Analize başlamadan önce kullanılacak tüm malzemelerin steril olduğundan emin olunmalıdır. Aksi takdirde bu malzemelerde kalmış olan mikroorganizmalar nedeniyle analizde yanlış pozitif verme ihtimali oluşur. Analizde kullanılan malzemeler sterilize edilmeli ve tek kullanımlıksa atık çöpüne atılmalıdır. Bu şekilde bu mikroorganizmaların çevreye yayılması önlenmiş olur.
Sağlık alanında sterilizasyon hayati önem taşımaktadır. Poliklinik, acil servis, ameliyathane, yoğun bakım, doğumhane ve servislerde kullanılan alet ve malzemelerin strelizasyon ve dezenfeksiyonu yapılmalıdır. Bu şekilde hastalık etkeni olan mikroorganizmaların geçişi önlenir ve enfeksiyonun kontrolü sağlanır.
Gıda alanında, üretilen ürünlerin mikroorganizma kaynaklı bozulmalarını önlemek amacıyla sterilizasyon önemlidir.
Dezenfeksiyon Nedir?
Dezenfeksiyon, cansız ortamda bulunan mikroorganizmaların hastalık yapmayacak seviyeye kadar azaltılmasıdır. Dezenfeksiyon işleminde kullanılan kimyasallara dezenfektan denir. İdeal bir dezenfektan hızlı ve ucuz olmalı, çevreye zarar vermemeli, alerjenik ve kanserojen olmamalı, toksik olmamalı ve organik maddelerle inaktive edilmemelidir. Dezenfeksiyon işlemi için fiziksel yöntemler de kullanılsa da daha çok kimyasal yöntemlerle yapılır.
Süt ve meyve sularının dezenfeksiyonunda fiziksel bir yöntem olan pastörizasyon kullanılır. Pastörizasyon işlemi toksik değildir, kalıntı bırakmaz ve otomotize edilmiştir. Ancak pastörize edilen ürünler açıldıktan sonra kısa bir süre içerisinde tüketilmelidir.
Dezenfeksiyonda daha çok kimyasal yöntemler kullanılır. Bu işlemde alkoller (etil alkol, izopropil alkol), aldehitler (formaldehit, glutaraldehit), klorlu bileşikler (sodyum hipoklorit (çamaşır suyu)), iyodoforlar (povidon iyodür), oksidizanlar (hidrojen peroksit), fenolik bileşikler (krezol, lizol) dezenfektan olarak kullanılır.
Antisepsi Nedir?
Antisepsi, canlı dokuların dezenfeksiyonudur. Dokuda bulunan patojen mikroorganizmaların kimyasal maddeler kullanılarak yok edilmesi için yapılan bir işlemdir. Antisepsi sırasında kullanılan maddelere antiseptik denir. Alkoller ve iyodoforlar antiseptik olarak kullanılır.
