Being
Herkesin yaptıklarıyla dünyayı lunaparkımsı bir yere dönüştürdüğüne inandığı birileri vardır. Gözünüzün önüne bu kişileri getirin ve ilk “Hayır” cevabında ceketini sırtına atıp, sahil kasabasına taşındığını düşünün. Bugün hayatı bizim için daha yaşanabilir kılan adamlar hayır cevabına cevaben böyle marjinal bir çıkış yapsaydı, tek faydaları organik domates olabilirdi.
Alenen deli ilan edilip, mahalle dedikodusuna dönüştürülen Wright kardeşlerin yaşadıklarına sizce ne demeli? Mahallelinin kardeşleri bir taşlanmadıkları kalıyor! Onlar ise Hayır’ı bir cevap olarak kabul etmeden, uçmakla kafayı bozuyorlar. Wright kardeşler hepimiz için güzel bir örnek. Alttan alttan bize başarılı işler üretmemiz için “hayır” cevabına katlanmayı veya mahalle baskısının seyrek olduğu kesimlere göç etmemizi öğütlüyor adeta.
İlk hayır, hayırlara vesile olsaydı bugün Apple, Google, Microsoft, Ford, Tesla ve dünyaya çivi çakmış onlarca şirket belki hiç varolmamış olurdu. Bu şirketlerin başındaki isimler, ilk hayırda yollarından dönselerdi, ben bunu yazamaz siz de okuyamıyor olabilirdiniz. Hazır ben yazmış, siz de okurken işte sizi şaşırtacak diğer 8 başarılı ismin reddediliş öyküsü…
1- Jack Ma
Alibaba ile tanıdığımız Jack Ma, bir zamanlar aldığı hayır cevaplarıyla kader manyağı olup, feleğin sillesinden spagetti süzgeçinde geçmiş. Harvard’a öğrenci olarak giriş yapabilmek için 10 kere başvurmuş ve hepsinde reddedilmiş. Polis akademisinde şansını denediğinde ise kapılar suratına kapanmış. Toplamda 30 farklı iş başvurusunda bulunmasına rağmen hiçbirinde işi almayı başaran adam olamamış. En sonunda kendi yolunu kendi çizmeye karar vermiş.
Jack Ma, bir röportajı sırasında “Polis olmak için başvurduğumda ‘yeterince iyi değilsin’ dediler. KFC yaşadığım şehre geldiğinde iş başvurunda bulunan ilk 24 kişiden biriydim. 23 kişi işe alındı, ve ben onlardan biri değildim.” diyerek, reddedilmenin dayanılmaz yönünü iliklerine kadar yaşadığını bize hissettiriyor.
Jack Ma’nın kara bahtı kör talihi Alibaba’yı 1998 yılında kurduğunda da devam etmiş. Şirket ilk üç yıl boyunca kar etmeyi başaramamış ve kar etmediği için şirketin banka kredisi taleplerini reddetmiş. Şirketin kaderini değiştiren Alipay’i geliştirmesine ilişkin anılarını ise Jack Ma şöyle anlatıyor:
“Alipay hakkında birçok insanla görüştüm. Kimle konuştuysam ‘Bu şimdiye kadarki en salakça fikrin!’ dedi. Ben insanların kullanabildiği sürece Alipay’in ne kadar salakça olduğuyla ilgilenmiyordum.”
Bugün Alipay’i 800 milyonu aşkın kişinin kullanıyor. Jack Ma ise Çin’in en zengin isimlerinden biri.
En Az Aşk Acısı Kadar Acı; 5 Webmaster Bunalımı
Üzerine çekilen binlerce film, yazılan milyonlarca kitap ve zilyonlarca şarkıdan sonra anlıyoruz ki; “Aşk, birine seni mahvetme yetkisi vermek ve bunu kullanmayacağına güvenmektir.” Birileri güvenimizi boşa çıkardığı ve bu yetkiy...
2- Steve Jobs
Jobs gibi bir teknoloji ikonunu bugün olsa kimse reddemeyebilirdi. Oysa Jobs, reddedilemeyecek bir teklif olarak kutudan çıkmadı. Apple’ın erken döneminde çalışanlarına gestapo karargahındaki nazi subayı gibi davranan Jobs’ın kovulması uzun sürmedi.
Şirketi kendi tarzında vurdulu kırdılı Bruce Lee mizanseniyle yönetirken, 1985 yılında şirket tarafından yönetim kurulundaki işine son verilmesi kararı alındı. Bir nevi kendi kurduğu şirketinden atılmış oldu. Jobs, Apple’dan ayrıldıktan sonra bir yazılım şirketi olan NeXT’de çalıştı ve minik animasyon stüdyosu Pixar’ı satın aldı.
Jobs, Apple’dan atılmasıyla ilgili olarak düşüncelerini ilk defa 2005 yılında bir üniveristede yaptığı konuşmasında dile getirdi ve şunları söyledi:
“O zamanlar farketmemiştim ancak Apple’dan kovulmak başıma gelebilecek en iyi şeylerden biriydi. Başarılı olmanın ağırlığı yerini bir anda yeniden başlayan olmanın hafifliğine bırakmıştı, üstelik her anlamda… Bu değişiklik beni hayatımın en kreatif zaman dilimine sokmuştu.”
3- Elon Musk
Elon Musk’da kaybedenler kulubüne protokolden dalanlardandı. Son yıllarda medyanın süsleyip püsleyip karşımıza getirdiği Musk, bugün olduğu yere kendi tırnaklarıyla geldi. 90’lı yılların başında Netscape’e bir başvurusunda olumlu veya olumsuz bir cevap alamadı. Bildiğiniz adamlar Elon’u kaale bile almamışlar!
PayPal’in CEO’su konumundayken kovuldu. SpaceX ile gözünü gökkubbeye diktiğindeyse Ruslar ona roket satmayı reddetti. Musk, her hayır cevabından sonra kendine yeni bir yol çizmeyi tercih etti. Netscape fiyaskosundan sonra Zip2’yi kurdu. PayPal’dan hile hurdayla kovulduğunda Tesla ve SolarCity’e yatırım yaptı, SpaceX, Neuralink ve The Boring Company’i kurdu.
Musk son yıllarda Tesla’nın elinde patlayan pilleriyle meşgul. Sektörden tam gaz yükselen “Hayır!” çığlıklarına rağmen sahil kasabasına taşınmaya düşündüğünü pek sanmıyorum.
4- J.K Rowling
J.K Rowling size romanlardan tanıdık gelmese de Harry Potter serisinden tanıdık gelecektir. 2016 yılında ünlü yazar, tüm arkadaşlarına ilham kaynağı olması için ilk Harry Potter kitabına dair gelen red yanıtlarını Tweet atarak paylaştı. Bugün dünyanın en çok okunan serilerinden biri olan Harry Potter’ın ilk kitabı, bir yayınevi tarafından kabul edilinceye kadar tam 12 defa reddedilmişti.
J.K Rowling, kendisine kariyerinin ilk basamağı olan ve suratına Osmanlı Tokadı gibi gelen hayır cevaplarına ilişkin yaşadıklarını şöyle anlatıyor:
“12 defa reddedilmek benim için sorun değildi. Ülkedeki tüm yayıncılar beni reddedene kadar devam edecektim. İlk birkaç denemeden sonra bunu yapmak zorunda kalacağımdan korkmaya başlamıştım. Kaybedecek hiçbir şeyim yoktu ve bazen bu sizi denemek için daha cesur kılıyor.”
5- Jeff Bezos
Jeff Bezos’un en büyük başarısı tazeden ülkemiz sektörüne açılan Amazon. Amerika’nın parlayan yıldızı Amazon, kuruluş döneminde sancılı süreçler atlatmış. Amazon’u büyütmek için yatırım almaya mahkum olan Jeff Bezos çareyi “60 Minutes” adındaki bir programa katılmakta görmüş. Jeff başarı yolunda karşısına çıkan ilk kütüğü şöyle tarif ediyor.
“Programa çıkarak 60 görüşmeyle 1 milyon dolar yatırıma erişeceğime inanıyordum. Bu bütçeye 22 kişinin kişi başına yaptığı 50 bin dolarlık yatırımla ulaştım. Eğer yeterli yatırımı bulamasaydım Amazon macerası başlamadan sona erecekti. Tüm bunlar olduğunda yıl 1995’ti ve yatırımcıların bana sorduğu ilk soru ‘İnternet ne ki?’ idi.”
6- Warren Buffett
Tanımayanlar için Warren Buffett, Sadri Alışık’ın Şalvar Bank filminde canlandırdığı karakterin gerçek dünya şubesidir. Dünyanın en zenginlerinden biri olan Warren Buffett uzun süredir iş dünyasında forma giyiyor. Berkshire Hathaway yatırım şirketinin CEO’su, ilk yatırım yolculuğuna 11 yaşındayken başlamış ve ilk ciddi hayırıyla eğitim hayatında burun buruna kalmış.
19 yaşındayken Harvard’a başvurmuş ancak kabul edilmemiş. Warren Buffett o günleri şöyle açıklıyor: “Harvard’a başvurduğumda fiziksel olarak 16 gösterip, duygusal olarak 9 yaşında hissediyordum. 10 dakika süren mülakattan sonra kapasitemin yetersiz olduğunu düşünerek beni geri çevirdiler.” Buffett’ın aldığı hayır yanıtı onun hayatını değiştiren ilk en önemli hayır olmuş. Daha sonra Columbia Üniversitesine başvurup kabul edilmiş ve burada kendini dünyanın sayılı zenginlerinden biri yapacak yatırım yeteneklerini keşfetmiştir.
Bu kısa anılar kuşağından sonra hayırda hayır olup olmadığını tekrar bir gözden geçirmek isteyebilirsiniz. Başarılı olmak için belki birkaç hayır daha almamız gerekiyordur :)
