NFT, yani “Nitelikli Fikri Tapu” veya orijinal tabiriyle “non-fungible token (takas edilemez jetonlar)”, aslında bir kripto para birimidir. Fakat buradaki paradan kasıt, alışılmışın aksine, maddi olarak değer taşıyan herhangi bir varlık olabilir. Videolar, fotoğraflar, gifler, oluşturduğunuz çeşitli görseller ve daha pek çok şey NFT sayılabilir. Onu diğer dijital para birimlerinden ayıran temel özellik her birinin özgün birer eser olmasıdır. Bu özelliği dolayısıyla NFT’ler dijital sanat eserlerini ve onların aidiyetini ifade ederler.
NFT kavramı ortaya çıkana kadar dijital sanat eserleri günümüzdeki değerlerine sahip değildi. Bunun başlıca nedeni sanal ortamdaki eserlerin kolayca çoğaltılabilmesiydi. Şimdilerde ise bir yazılım sayesinde bu sorunun önüne geçildi. Sacha Jafri bu durumu “Bir sanat eserini tarayan bir yazılım var. Taklit edilemez. Kesinlikle imkansız. Boş bir kağıt parçası ile başka bir boş kağıdı tararsanız, bunlar farklıdır, çünkü bu yazılım, arasındaki farkı tanıyor.” şeklinde açıklıyor.
Bir NFT satın aldığınızda onun tapusunu da almış olursunuz. Yalnızca sizde bulunan, orijinalliğinden şüphe edilmeyen dijital bir sanat eserine sahip olursunuz. Diğer kripto para birimleri gibi birbiriyle takas edilemezler. Bunun sebebi her birinin özgün birer eser olmasıdır. Bu sebeple kıyaslanamaz ve aralarında değer karşılaştırılması yapılamaz.
NFT Neden Satın Alınır?
Bu noktada konuya “meta” kavramı üzerinden bakabiliriz. Meta, “satılmak amacıyla üretilen, alınır satılır mal, ticaret malı.” şeklinde tanımlanır. Nasıl ki altın değersiz bir maden olarak kalabilecekken, biz insanlar tarafından değer biçilerek sahip olabilmek için çaba harcadığımız bir ticari ürüne dönüştürüldüyse, yani metalaştırıldıysa; sanat eserleri de aynı şekilde alıcılar tarafından değerli kılınmaktadır. Örneğin Picasso’nun ünlü eseri Mona Lisa herkesin internet üzerinden kolayca baskısını alıp evine asabileceği, hatta -yalnızca usta kişilerin baktığında anlayacağı seviyede- taklit edilebilir olmasına rağmen neden bu kadar değerlidir? Çünkü bu eserin orijinaline sahip olmak ve koleksiyonuna katmak için can atan ve maddi durumu buna olanak sağlayan insanlar vardır. NFT’ler de benzer sebepler dolayısıyla alıcı bulur. Bir tablonun satılması ile bir NFT’nin satılması arasında bir farklılık yoktur.
NFT Nasıl Satın Alınır?
Kripto para borsasının değer kazanması ile birlikte ortaya çıkan sanal projelerden bir tanesi olan NFT’lerin, günümüzde dijital ortamlarda alım satımı yapılmakta ve bu yolla ciddi kazançlar elde edilmektedir. Bu dijital pazarlarda amatör veya ünlü pek çok sanatçının özgün eserleri bulunmaktadır. Bu ürünlere erişim sağlayabileceğiniz sitelere Ethereum tabanlı olarak Opensea; Binance Smart Chain tabanlı olarak ise Tresureland ve BakerySwap örnek verilebilir.
