Yüksek Seviyeli Programlama Dili (High-level Programming Language), bilgisayarın donanım mimarisinden bağımsız olarak kullanıcı dostu yazılımlar oluşturmaya yardımcı olan programlama dilleridir. Yüksek seviyeli programlama dillerinin ilk örnekleri 1950’li yıllarda ortaya çıkmaya başlamıştır. 1958 Yılında kullanıma sunulan Fostan II, yüksek sevileyi programlama dillerinin ilk ve en popüler örneklerindendir.
Bilgisayarların eski dönemlerinde yazılım geliştirmek günümüzde olduğu kadar kolay değildi. Yazılım geliştirmek isteyen geliştiricilerin donanım bilgisi olması ve makine dillerini bilmesi gerekiyordu. Yüksek seviyeli programlama dilleri yardımıyla geliştiricilerin daha kolay bir sözdizimi (syntax) yardımıyla kodlama yapmaları ve yazılımlarını geliştirmelerinin önü açılmış oldu.
Yüksek seviyeli programlama dilleri tıpkı insanların gündelik hayatta kullandıklarına benzer dil yapısı kullanır. Kullanılan dil anlamsal bütünlüğe sahiptir. Benzerlik açısında bu diller makine dilinden uzak, insan diline yakındır. Geliştiricilerin bu programlama dillerinden herhangi birinde geliştirme yapmak istediğinde donanım limitlerine adres belirtmelerine gerek yoktur. Yüksek seviyeli programlama dillerini hem yazmak hem de okumak daha kolaydır.
Aslında yüksek seviyeli programlama dillerinde yazılan kodların hiç biri doğrudan makine tarafından anlaşılamaz. Bu dillerde yazılan kodlar derleyici veya yorumlayıcılar sayesinde makine dilinde dönüştürürler. Dönüştürülen kodlar daha sonra işleme alınmak üzere CPU’ya gönderilirler.
Yüksek Seviyeli Programlama Dilleri Nelerdir?
Yüksek seviyeli diller öğrenmesi daha kolay oldukları için günümüzde oldukça revaçta olan dillerden oluşuyor. Popüler olarak günümüzde kullanılan bazı yüksek seviyeli programlama dilleri örnekleri şunlardır;
- Ada
- Algol
- C++
- C#
- Cobol
- BASIC
- Fortran
- Java
- JavaScript
- Objective C
- Visual Basic
- Pascal
- Perl
- PHP
- Python
- Prolog
- Ruby
- Swift
Yukarda örneklemiş olduğumuz programlama dillerinin her biri kendine özgü bir syntax yapısına sahiptir. Bu dillerin bazıları masaüstü yazılımları geliştirmek için kullanılırken bazıları ise web geliştirme ve mobil geliştirme alanında kullanılmaktadır. Tüm yüksek seviyeli dillerde olduğu gibi bunlardan herhangi birinde yazılan kodlar bilgisayarlar tarafından çalıştırılmadan önce derleyici veya yorumlayıcı tarafından makine diline çevrilirler.
Örneğin C++ ve C# gibi dillerde yazılan kaynak kodlar çalıştırılmadan önce derlenmelidir. PHP ve Perl gibi betik dillerinde yazılan kaynak kodlar ise bir yorumlayıcı yardımıyla çalıştırılmadan önce düşük seviyeli programlama diline dönüştürülerek makinelere aktarılmalıdır.
