Blockchain (blok zinciri), herhangi bir merkeze bağlı olmayan ortak kullanımlı bir çeşit güvenilir veri kayıt sistemidir. Şeffaf bir sistem olan Blockchain sayesinde aracı taraftalar işlemlerin dışında tutularak bilgi transferi gerçekleştirilebilir. Güvenilir bir dağıtık ağ olan Blockchain aynı zamanda kesindir ve herhangi biriminin bozularak sistemin tamamı veya belli bölümlerinin çalışmayı durdurma ihtimali yoktur.
Blockchain’i hafızanızda tıpkı bir ortak defter gibi canlandırabilirsiniz. Bir hesap defteri var ve bu defter sadece bir kişide durması yerine işlem gerçekleştirmek isteyen herkeste duruyor. A kişisi bir işlem gerçekleştirdiğinde, gerçekleştirilen bu işlem hemen deftere işleniyor. B kişisi bir başka işlem gerçekleştirdiğinde bu da deftere işleniyor. Tüm hareketler deftere işlendiği ve defter herkeste olduğu için şeffaflık ve güven çerçevesinde sistemin çalışması sağlanıyor.
Blockchain’de gerçekleştirilen işlemler için güçlü şifreleme algoritmaları kullanılıyor. Bir kullanıcı herhangi bir işlem gerçekleştirmek istediğinde bu işlem şifreleniyor ve yeni bir blok oluşturuluyor. Oluşturulan blok diğer blokların sonuna ekleniyor ve ardından blockchain’e dağıtılıyor. Blokların birbirine eklenmesi de bir zincir oluşturmuş oluyor.
Yani yukarda bahsettiğimiz defter benzetmesinden örnekleyecek olursak yapılan yeni işlem bloğu tüm herkesin elindeki deftere yazılıyor. Bu sayede her bir işlem güvenli ve şeffaf olarak gerçekleştiriliyor.
Blockchain’e işlenen veriler herkeste olduğu ve sistem P2P mantığıyla çalıştığı için belli bir merkeze bağlı kalınma zorunluluğu ortadan kalkıyor. Şeffaf sistemin ana merkezi zaten kullanıcılar olduğu için sistemin çalışması sekteye uğramıyor ve 3. parti taraflara işlemlerin hiçbir aşamasında ihtiyaç duyulmamış oluyor.
Blockchain Bitcoin
Bitcoin, Blockchain’i kullanan ve P2P modeliyle çalışarak, alıcıdan alıcıya bilgi aktarımı sağlanan ödeme sistemi ve kripto para birimidir. İlk defa 2009 yılında Satoshi Nakamoto tarafından yayınlanan bir makale sonrasında Blockchain Bitcoin ağı oluşmuştur. Satoshi Nakamoto’ya göre ticaret sırasında kullanılan üçüncü tarafların her biri ticaretin maliyetinin arttırılması anlamına geliyordu. Buna bir çözüm olarak P2P ödeme sistemini düşünen Satoshi Nakamoto, prof-of-work adını verdiği bir sistemle birlikte yeni nesil bir ödeme dünyası oluşturmuş oldu. Makelenin ardından bunu piyasaya sürecek yazılımı yayınlandı ve Bitcoin yapısı ortaya çıkmış oldu.
Bugün Blockchain Bitcoin sayesinde şeffaflık içinde kullanıcılar birbirlerine ödeme yapabilme şansına sahipler. Üstelik ödemelerini yaparken kullanılan şifreleme metotları sayesinde ekstra bedel ödemeden kimliklerini saklayabilirler. Birçok ülke Blockchain ve Bitcoin’i geçerli bir para birimi olarak tanımış durumda ancak henüz tüm ülkeler bu gruba dahil olmuş değil.
Bitcoin’in geleceğinin hangi doğrultuda gelişeceğini kestirmek güç. İçeriği, kullanım, güvenlik ve kararlılık riskleri nedeniyle Blockchain Bitcoin’e şimdilik güvenli liman yakıştırmasını yapmak mümkün değil gibi görünüyor. Kimi yatırımcılara göre ise Blockchain sistemi ve Bitcoin geleceğin yalnızca bir saadet zincirinden ibaret.
Kripto Nedir? Kripto Ne İşe Yarar ve Kripto Nasıl Yapılır?
Kripto, kriptoloji isminin bir kısaltmasıdır. Kripto ile çoğunlukla bir şifreleme işlemi veya şifrenin deşifre edilmesi açıklanmak istenir. Kripto Ne İşe Yarar? Kripto, bir metnin veya dijital yazılım kodunun şifrelenerek değiştir...
Blockchain Kullanım Alanları
Blockchain adı verilen dağıtık ağın çıkış noktası ve şu an için en yoğun kullanım alanı kripto paralar ve bunların öncüsü Bitcoin olarak biliniyor. Kripto para ekonomisinin ve finans dünyasının dışında da Blockchain’i birçok alanda kullanabilmek mümkün.
Telif / Patent vb. Takip İşlemleri
Blockchain’in kripto para dünyasının dışında telif ve patent haklarının takibi için kullanabiliriz. Belki haberiniz olmayabilir ancak dünyaca ünlü müzik servisi olan Spotify, telifleri kontrol etmek için Blockchain servisi veren bir partner ile anlaşarak çalışmalarına başladı. Aynı şekilde diğer tüm telif işlemleri ve patentlerin takibi konusunda da Blockchain’den faydalanılması mümkün olabilir.
Stok Takibi
Yazımızın başında bir defter benzetmesi yapmıştık. Tıpkı bu defter gibi Blockchain kullanarak bir firma ürün stoklarının takibini etkili şekilde gerçekleştirebilir. Şu an için Wallmart adındaki bir şirket üretimlerinin takibi için Blockchain’i kullanan canlı örneklerden biri.
Sigortacılık ve Şeffaflığa İhtiyaç Duyan Diğer Alanlar
Sigortacılık gibi evrakların şeffaflığının büyük önem arz ettiği alanlarda Blockchain kullanılabilir. Blockchain yapısı sayesinde tüm evraklar herkeste bulunabilir ve bu sayede evrakta sahtecilik yapılmasının önüne geçilebilir. Sigortacılık ve şeffaflığa ihtiyaç duyan diğer alanlarda Blockchain’in kullanımlası, süreçleri daha hızlı ve sorunsuz hale getirebilir.
Ticaret
Kripto paralarla birlikte Blockchain zaten ticaret dünyasında kullanılmaya başlandı ancak bunun ötesine geçebilmek mümkün. Dış ticaret gibi koordinasyonun önem taşıdığı alanlarda Blockchain yapısı kullanılarak hem hız hem de evrakların her an herkes tarafından ulaşılmasını sağlayabilmek mümkün olabilir.
Seçimler
Uygun bir yapı kazandırılması halinde anonim olarak yapılan seçimler ve oylamalar için pekala Blockchain teknolojisi kullanılabilir. Seçimlere şeffaflık kazandırabilecek Blockchain sayesinde sahte oy kullanımının önüne geçilebilir ve katılımcılar kendi oylarını kontrol edebilirler.
Henüz hayal gücümüzün sınırlarında olmasına karşın Blockchain teknolojisi patlak vermeden devamlılığını ve kararlığını sürdürmesi halinde daha birçok alanda kullanım kazanabilir.
