JSON (JavaScript Object Notation), tüm programlama dilleri ile kullanılabilen ve XML’e alternatif olarak tercih edilen, veri iletimini kolaylaştıran bir metin biçimidir. JSON’da veri iletimleri gerçekleştirilirken küçük boyutta veriler işlenmektedir. Bu özelliği sayesinde JSON’u kullanarak daha hızlı web uygulamaları geliştirebilmek mümkündür.
JSON; Yay ayraç, köşeli ayraç, iki nokta ve virgüllü yazım şekilleriyle birçok bağlam ve uygulama için elverişli kullanım yapısına sahiptir. ECMAScript Dil Şartnamesi’nin üçüncü sürümünde tanımlandığı üzere JSON JavaScript’deki nesne değişmezlerinden ilham alınarak geliştirilmiştir. Esin kaynağı olarak JavaScript kullanmış olsa da JSON programlama dillerinden bağımsız olarak çalışmaktadır. Yapısı açısından da JSON hem DOM hem de XML’e benzer olup tamamen eşsiz bir yapı kullanmaktadır.
JSON’un kullandığı veri tiplerinden de bahsetmek gerekirse, JSON’da 6 farklı veri tipi kullanılmaktadır. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz;
- Number
- String
- Boolean
- Array
- Object
- null
JSON Dosyalarını Açma
JSON dosyaları içerisinde basit veri yapılarını ve objelerini barındırır. Bu tip dosyaların içerisinde yer alan veriler standart bir data verisi formunda olup hafif, yazı tabanlı ve insanlar tarafından okunabilen verilerdir. JSON dosyaları aslen JavaScript temelli olsa da programlama dillerinden bağımsız olarak çalışabilir ve formatlandırılabilir. Genellikle bu dosyalar web geliştiricileri tarafından uygulamalar hazırlanırken API’ler ile birlikte kullanılmaktadır.
JSON dosyasını birçok web yazılımı kullanıyor olmasına karşın, bu dosyaların her zaman uzantısı “.json” olmak zorunda değildir. Buna karşın bazı web yazılarımları bu dosya son ekini kullanarak da kaydedilebilirler. JSON genellikle AJAX web yazılımlarında kullanılır yine de Mozilla Firefox’da yer imlerinizi kayıt ederken de JSON dosyasının kullanıldığını görebilirsiniz.
İnsanlar tarafından kolayca okunabilir olması ve yazı tabanlı olması nedeniyle JSON dosyalarını aşağıdaki örnek yazılımlardan herhangi birini kullanarak açıp, inceleyebilir ve düzenleme yapabilirsiniz;
JSON Dosyalarını Mac Platformunda Açmak için;
- Apple TextEdit
- Bare Bones TextWrangler
- MacVim
- Mozilla Firefox
- Diğer Metin Editörleri
JSON Dosyalarını Windows Platformunda Açmak için;
- File Viewer Plus
- Altova XMLSpy
- Microsoft Notepad
- Microsoft WordPad
- Notepad++
- Mozilla Firefox
- Diğer Metin Editörleri
JSON Dosyalarını Linux Platformunda Açmak için;
- Vim
- Pico
- GNU Emacs
- Mozilla Firefox
- Diğer Metin Editörleri
JSON Öğrenme
JSON’u öğrenmek için JavaScript bilmeniz şart değildir ancak JSON’u projelerinizde kullanmak için hem XML benzeri yapılardan birini daha önceden kullanmış olmanız hem de AJAX’a hakim olmanız gerekir. JSON çok fazla veri biçimlendirmesi içermediği için bu detayları bildikten sonra kolayca kullanabileceği bir metin yapısıdır. JSON’u öğrenmek içinse doğrudan JSON için hazırlanmış resmi organizasyon sitesini ziyaret edebilirsiniz. Türkçe dil desteği sunan resmi site yardımıyla JSON’u nasıl şekillendirebileceğinizi kısa sürede kavrayabilirsiniz. Resmi siteye erişmek için buraya tıklayabilirsiniz.
