Siber Zorbalık Nedir? Siber Zorbalık Örnekleri ve Nasıl Önlenir?

Siber zorbalık (cyberbullying); mobil cihazlar, anlık mesajlaşma servisleri, mailler, sohbet odaları veya sosyal paylaşım ağları üzerinden, birini rahatsız etmek veya taciz amacıyla yapılan eylemlerin bütünüdür. Bir nevi siber zorbalık, gerçek dünyada yapılan zorbalık eylemlerinin tümünün dijital platformlara taşınmasıdır. Siber zorbalık genellikle SMS, mail ve çeşitli uygulamalar, çevrimiçi sosyal medya servisleri, forumlar ve oyunlar gibi, birçok kullanıcının içerik paylaşabildiği ve birbiriyle etkileşime girebildiği araçlar vasıtasıyla gerçekleştirilir.

Bir siber zorbanın yapacağı siber zorbalık eğilimleri daima farklılık gösterebilir. En yaygın görülen örneği ise siber zorbaların birini hedef alan, hakkında olumsuz, yanlış veya zararlı yorumlarından ibarettir. Bu paylaşımlar bazen kişisel bilgileri içerirken, bazen kişi hakkında özel bilgileri veya yüz kızartıcı ögeleri de içerebilir.

Siber zorbalık, sıklıkla internet ve dijital teknolojilere erken yaşta erişme şansına sahip olan çocuklar tarafından yapılır. Benzer şekilde siber zorbalığın en büyük kurbanları da yine çocuklardır. İnternetin artık kolay bir mecra olması sayesinde, siber zorbalar kendilerini anonim hale getirecek hesaplar açabilir ve bu hesaplar yardımıyla gerçek kimliklerini açık etmeden zorbalık eylemlerini gerçekleştirebilirler. Siber zorbaların kimliklerinin gizli olması, zorbalık eylemlerinin daha baskın ve agresif şekilde uygulanmasına yardımcı olabilir.

Siber zorbalık eylemleri dijital herhangi bir kanalla gerçekleştirebiliyor olmasına karşın, günümüzde siber zorbalık eylemlerinin en sık gerçekleştirildiği ortamlar şunlardır:

• Sosyal medya: Facebook, Instagram, Snapchat ve Twitter gibi herkesin kullanımı ve katılımına açık ücretsiz paylaşım aÄŸları
• SMS (Kısa mesaj): Metin mesaj olarak da bilinen ve GSM numarasıyla gönderilen mesajlar
• Anlık mesajlaÅŸma servisleri: ÇeÅŸitli aygıtlar aracılığıyla kullanılan uygulamalar, WhatsApp, Facebook Messenger veya sosyal aÄŸların sahip olduÄŸu DM özellikleri
• E-postalar: Ãœcretli veya ücretsiz olarak edinilebilen anlık mesajlaÅŸmaya yardımcı olan elektronik posta servisleri

Siber Zorbalık Örnekleri

Siber zorbalık eylemleri; tehditler, proaktif suçlamalar, dini veya etnik köken suçlamaları, cinsel yönelim aşağılaması, kurbanın bilgisayarına virüs saldırısının yapılması veya iletişim kanalları aracılığıyla yapılan mesaj saldırısı (flood) şeklinde örneklenebilir.

Daha spesifik siber zorbalık örnekleri:

• Sosyal medyada birine dair görülmesi istenmeyen fotoÄŸraflar veya mesajların yayınlanması
• Rahatsız edici, taciz ve tehdit boyutuna ulaÅŸan mesajların gönderilmesi
• Birine dair parodi amacıyla sahte hesapların oluÅŸturulması ya da gerçekçi görünen bir sahte hesap oluÅŸturularak kiÅŸinin kendisiymiÅŸ gibi eyleme geçilmesi
• Virüsler ve çeÅŸitli Trojan yazılımları yardımıyla kurbanın bilgisayarlarındaki kiÅŸisel dosya, klasör ve verilere eriÅŸilmesi
• Mesaj saldırıları ve spam gibi yöntemler kullanılarak, kiÅŸilerin rahatsız edilmeye çalışılması
• Sözlü, yazılı veya video içerik olarak kiÅŸinin kiÅŸilik haklarına, etnik kökenine vb. özelliklerine karşı saldırılarda bulunmak

Siber zorbalık eylemlerinin büyük bir kısmı, çocuk yaşta kabul eden kişiler tarafından yine çocuk yaştaki kişilere yapılmaktadır. Yapılan zorbalık eylemleri çocuklara doğrudan zarar vermese bile zorbalıkla karşı karşıya kalan çocukların bazı negatif etkilere kapılabilirler. Siber zorbalık eylemleriyle başı dertte olan çocuklar: Alkol ve uyuşturucu kullanma, okulu bırakma veya okuldan kaçma, derslerinde performans düşüşü, düşük özgüven ve sağlık sorunları gibi ciddi sorunlarla baş etmek zorunda kalabilir.

Hayat, siber zorbalık eylemlerinin negatif etkilerini yaşamaya değmeyecek kadar değerlidir. Yetişkin bireyler bunların farkındayken, maalesef çocuklar yaşları itibariyle farkına varamayabilirler. Siber zorbalık eylemlerine başvuran kişiler genelde kendilerine karşı güveni olmayan, sizin etrafınızdayken kendisini başarısız ve yeterince zeki hissetmeyen kişiler olabilir. Siber zorbalık eylemlerinin henüz yenice başladığında uygulanabilecek bazı basit önlemlerin alınması tavsiye edilir. Böylece, zorbalık ileri boyutlara ulaşmadan siber zorbalık son bulabilir ve siber zorbalar yakanızdan düşerek, kendileri için daha farklı kurban arayışlarına başlayabilir veya eylemlerini sonlandırabilirler.

İlginizi Çekebilir!

DM Nedir? DM Gönderme ve DM Silme

DM (Direct Message), Twitter üzerindeki bir kullanıcının bir diÄŸer kullanıcıya özel olarak göndermiÅŸ olduÄŸu doÄŸrudan mesajdır. DoÄŸrudan mesajlar profil etkileÅŸimlerinin aksine yüksek gizlilik içerir ve mesajlaÅŸmanın iki taraf arasÄ...

Siber Zorbalık Nasıl Önlenir?

Eğer bir siber zorbalık vakasında kurban rolünü üstleniyorsanız, bilgisayar veya dijital aygıtları kullanma sürenizi düşürerek işe başlayabilirsiniz. Siber zorbalar tarafından size ulaştırılmak istenen tehditler ve tetikleyici mesajların hiçbirine cevap vermeyin. Siber zorbaların size gönderdiği mesaj ve e-mail’leri hangi kaynaklardan olursa olsun açmayın, almayın ve okumayın.

Sürekli olarak siber zorbalık eylemleriyle karşı karşıya kalıyorsanız siber zorbalıkları önlemek için şu adımlara da göz atmanız faydalı olabilir:

• EÄŸer henüz çocuk sayılabilecek bir yaÅŸtaysanız, ilk iÅŸ karşılaÅŸtığınız siber zorbalık eylemlerinden ailenizi haberdar edin.
• Size karşı zorbalık yapan kiÅŸilerin mesajlarını okumayın ve asla cevaplamayın. Bu hesapları engelleyin ve kara liste (blacklist) özelliÄŸini kullanarak size ulaÅŸmalarının önüne geçin.
• Siber zorbalar size sürekli farklı hesaplardan ulaşıyorlarsa kiÅŸisel hesaplarınızın gizlilik ayarlarından herkes tarafından bulunabilirliÄŸini özele çevirin. Paylaşımlarınız ve profilinizin yalnızca sizin izin verdiÄŸiniz kiÅŸiler tarafından görülmesine yardımcı olacak kapalı profil / gizli profil özelliklerinden faydalanın.
• Aldığınız önlemlere karşın siber zorbalar size ulaÅŸmayı baÅŸarıyorsa mail adresinizi veya sosyal hesaplarını hatta telefon numaranızı deÄŸiÅŸtirerek kaynağın size ulaÅŸmasını engelleyin.
• Bilgisayarınızda ve mobil cihazlarınızda daima geçerli ve etkin bir koruma yazılımı kullanın.
• Zorbalık eylemleri hız kesmeden sürüdürülmeye devam ediyorsa aile aracılığıyla suç duyurusunda bulunma aÅŸamasına geçin veya geçilmesini saÄŸlayın.

Siber zorbalığın hangi türüyle karşı karşıya olursanız olun, hiçbir zaman ateşe ateşle yanıt verme yöntemine başvurmayın. Siber zorbalara karşı geçeceğiniz karşı saldırılar, zorbalar tarafından ciddiye alındığınızı gösterir. Bir siber zorbayı en çok mutlu edecek şey, yaptığı eylemlerinin kurbanı üzerinde işe yaradığını ve onu kışkırtmayı başardığını görmektir. Bu zevki zorbalara asla tattırmayın. Zorbalığa zorbalıkla karşılık vermeye çalışmanız veya şiddete başvurmanızın, yasalar karşısında haklıyken haksız duruma düşmenize neden olabileceğini unutmayın.