Overclock veya bir diğer adıyla OC, bilgisayarın ayarlarını değiştirerek asıl hazının daha üstüne çıkartılması metodudur. Overclock işlemi genellikle Jumpers ve Dip Switches'in ince şekilde ayarlanması, CMOS ayarlarının düzenlenmesi, ekstra yazılımların kullanılması ve güncellenmesiyle gerçekleştirilir. Bu işlem, cihazın performansını artırmak amacıyla yapılır ve genellikle oyunseverler, profesyonel içerik üreticiler ve teknoloji meraklıları tarafından tercih edilir. Donanımların saat hızlarını artırarak, daha fazla işlem gücü elde edilir, ancak bu işlem, dikkat edilmesi gereken bazı riskler ve teknik detaylar içerir. Overclock ile en çok etkisi arttırılan donanımlar ise CPU ve ekran kartıdır.
Overclock Programları
Overlock işlemi sırasında en çok kullanılan ve bizim de önerebileceğimiz yazılımlar şunlardır;
CPU-Z – Bu yazılım gayet basit mantıkla çalışan bir tür görüntüleme yazılımıdır. Bilgisayarınızın işlemci hızını ve voltajını bir pencere üzerinden takip etmenize yardımcı olur. CPU-Z performansı arttırma yönünde hiçbir fonksiyona sahip değildir yine de bilgisayarınızda her şeyin yolunda olduğundan emin olmak için iyi bir seçenektir.
Prime95 – Bu yazılım ücretsiz olarak kullanabileceğiniz bir benchmark yazılımıdır. Sıklıkla kullanılan bir yazılım olan Prime95, stress testi yapmanıza yardımcı olacaktır.
LinX – Bir diğer Stress programı, LinX daha hafif bir stres programıdır ve her bir değişikliği test etmek için oldukça kullanışlıdır.
Teknoloji Nedir? Teknoloji Siteleri ve Teknoloji Haberleri
Teknoloji, bir sanayi dalıyla ilgili üretim yöntemlerini, bu alanda kullanılan araç ve gereçlerin geliştirilmesini veya üretilmesini kapsayan bilgiye denir. Teknolojinin Latince karşılığı “Technoslogos”tur. Bazı kaynaklar bu kelimen...
Overclock Nasıl Yapılır?
Overclock nasıl yapılır yazısına geçiş yapmadan önce Overclock işleminin son derece ciddi ve yalnızca uzman seviyesinde bilgisi olan kişiler tarafından yapılması gerektiği konusunda sizi uyarmalıyız. Yapılan işlemler sonucunda donanımlarınız kalıcı şekilde hasar görebilir ve bilgisayarınız kullanılamaz hale gelebilir.
1-) Overclock'a Başlamadan Önce Bilmeniz Gerekenler
- İki sistemi aynı şekilde Overclock yapılamayabilir. Her ne kadar aynı donanımlara sahip olsa dahi iki farklı bilgisayara uyguladığınız Overclock işleminde farklı sonuçlar elde edebilirsiniz. Bunun nedeni donanımların üretimi arasındaki çok ufak farklılıkların dahi değişikliklere neden olabilmesidir.
- Eğer Overclock işlemindeki önceliğiniz oyun performansını arttırmaksa yalnızca grafik kartınızı geliştirmek için Overclock işlemine odaklanabilirsiniz. Bu sayede daha somut sonuçlar elde edebilirsiniz.
- Laptop (Dizüstü) bilgisayar Overclock işlemi için uygun değildir. Dizüstü bilgisayarların soğutma kapasiteleri çok daha sınırlı bir yapıya sahiptir. Bu nedenle Overclock işlemleri çoğunlukla masaüstü bilgisayarlarda tercih edilmektedir.
2-) Ana Kart ve İşlemcinizi Kontrol Edin
Farklı ana kartlar ve farklı işlemciler Overclock işleminde farklı kapasitelere sahiptir. Özellikle AMD işlemciler ile Intel işlemcilerin arasında daha ufak farklılıklar görebilirsiniz.
- Bazı ana kartlar daha üretim aşamasındayken Overclock için tasarlanırlar. Bu ana kartlarda Overclock işlemi için tam kontrole sahipsinizdir ve daha çok işlem gerçekleştirebilirsiniz. Bu bilgiyi edinmek için ana kartınızın dokümantasyonunu incelemeniz gerekecektir.
- Ana kartlarda olduğu gibi bazı işlemciler de Overclock işleminde diğerlerine göre büyük bir avantaja sahiptir. Örneğin Intel'in “K” çizgisindeki i7 işlemcileri daha kolay overclock edilebilir. (Intel i7-2700K gibi) Eğer bilgisayarınızın işlemcisinin modelini öğrenmek istiyorsanız Windows ve Pause tuşuna basarak Sistem sekmesinden detayları inceleyebilirsiniz.
3-) Bir Baseline Stress Testi Yapın
Overclock işlemine başlamadan önce stress testi yapmanız overclock işlemine başladıktan sonra nasıl bir değişim elde ettiğinizi görebilmeniz için önemli bir adımdır. Böylece yapacağınız değişimler sonrasında durumun iyiye mi kötüye mi gittiğini görebilir ve doğru yerde müdahale edebilirsiniz.
- Baseline Stress testinde sıcaklık değerlerini kontrol edin. Şayet sıcaklık değerleri 70°C (158°F) sıcaklığına yakınsa o halde Overlock için öncelikle daha güvenli bir ısıya ulaşmanız gerekir. Bunun için termal macun değişimi yapmanız veya yeni bir soğutma ünitesi eklemeniz gerekecektir.
- Test sırasında sisteminizde çökme meydana gelirse o halde bilgisayarınızın donanımlarıyla ilgii bir sorun meydana geliyor olabilir. Mutlaka bilgisayarınızın RAM Belleklerini test edip herhangi bir hatayla karşılaşıp karşılaşmadığınızı kontrol edin.
4-) Base Clock'u Arttırmak
Öncelikle bilgisayarınızın BIOS ayarlarına giriş yapın. Bazı bilgisayarda BIOS menüsüne Del tuşuyla giriş yapılırken bazısındaysa F10, F2 veya F12 gibi tuşlar kullanılıyor olabilir. Tıpkı BIOS'a giriş tuşları arasında farklılık olduğu gibi BIOS menüsü içerisindeki başlıklar ve yerlerin adı da her bilgisayarda farklılık gösterebilir. Bu nedenle iyice okuyun ve tam olarak ihtiyacınız olanın karşılığını bularak işlemleri gerçekleştirin.
Şimdi BIOS menüsü içerisinden “Frequency/Voltage Control” menüsüne giriş yapın. Bu menü sizin bilgisayarınızda daha farklı bir şekilde adlandırılmış olabilir veya “Overclocking” sekmesi altında yer alabilir. Bu menü Overclock işleminde vaktinizi en çok harcayacağınız kısım olacaktır. Buradaki ayarlar yardımıyla CPU'nun hızını ve Voltajını ayarlayacağız.
İşlemler sırasında bellek hatası almamak için RAM Belleklerinin BUS hızını düşürmek faydalı bir işlem olacaktır. Bu seçenek BIOS menüsü içerisinde “Memory Multiplier” veya “DDR Memory Frequency” yada “Memory Ratio” gibi farklı menüler içerisinde yer alabilir. Bu seçenekten bellek bus hızını mümkün olduğunda en alt sınıra çekin.
Şayet tüm BIOS ekranında aramanıza rağmen Bellek Frequncy'i bulamıyorsanız BIOS ekranındayken CRTL+ALT+F1 tuş kombinasyonunu kullanmak yardımcı olabilir.
Şimdi Base Clock'u %10 oranında arttırmamız gerekiyor. Bu seçenek genellikle BUS veya BUS Speed gibi seçeneklerin hemen yanında yer alır. Birçok işlemci başlangıç aşamasında %10'luk artışla rahatlıkla baş edebilir. Biraz daha örnek vermek gerekirse buradaki sınır 100 MHz ve Multiplier 16 ise işlemcinin hızı 1.6 GHz olacaktır. %10'luk artış durumunda 110 MHz olacak ve işlemci hızı 1.76 GHz'ye ulaşacaktır.
5-) Tekrardan Stres Testi Yapın
Yazının başında faydalanmanız için Overclock test yazılımlarının adına ve kısa açıklamasına yer vermiştik. Şimdi kısaca tekrardan bir test yaparak %10'luk değişim sonucunda değerlerde nasıl bir oynama olduğunu gözlemlemeniz gerekiyor. Test sonucunda şayet hiçbir sorunla karşılaşmıyorsanız Overclock işlemi başarılı olmuş demektir. Şayet burada herhangi bir sorunla karşılaştıysanız muhtemelen sisteminiz Overclock için uygun değildir. Bu durumda ayarlarınızı tekrardan orijinal değerlere döndürmek en iyisi olacaktır.
Bunun yanı sıra çarpanların arttırılması ve daha diğer birçok yazılımsal işlemi uygulayarak Overclock işlemini devam ettirebilmeniz mümkündür. Bunun için ya uzman seviyesinde bilgisayar bilgisine sahip olmanız yada Overclock konusunda daha detaylı sunulan kaynakları incelemeniz faydalı olabilir.
Overclock’un Riskleri Nelerdir?
Overclock işlemi donanımın performansını artırırken bazı riskleri de beraberinde getirir. Aşağıda bu riskler açıklanmıştır:
- Aşırı Isınma: Overclock işlemi, donanımın daha fazla güç tüketmesine neden olur ve bu da sıcaklıkların artmasına yol açar. Yetersiz soğutma sistemi varsa, donanım aşırı ısınabilir ve bu da kalıcı hasarlara yol açabilir. Bu nedenle overclock işlemi yapılırken, yüksek performanslı soğutma sistemlerine ihtiyaç duyulabilir.
- Sistem Kararsızlığı: Her donanım, overclock’a farklı tepki verir. Eğer işlemci veya ekran kartı çok fazla hızlandırılırsa, sistem kararsız hale gelebilir, çökme veya donmalar yaşanabilir. Bu nedenle küçük adımlarla ilerlemek ve her artırma sonrası sistemi test etmek önemlidir.
- Garanti Kapsamı Dışına Çıkma: Çoğu üretici, overclock işlemini donanımların garanti kapsamı dışında bırakır. Bu yüzden overclock yaparken, bu durumun garanti haklarınızı etkileyebileceğini unutmamalısınız.
- Donanım Hasarı: Yanlış voltaj ayarları veya aşırı hızlandırma işlemleri, işlemcinin veya ekran kartının kalıcı olarak hasar görmesine neden olabilir. Overclock yaparken dikkatli olmak ve donanımın limitlerini zorlamamak gerekir.
Sonuç olarak, overclock, doğru yapıldığında bilgisayarın performansını artıran etkili bir yöntemdir. Ancak bu işlemin bazı riskleri bulunduğu için dikkatli olunmalı, özellikle voltaj ve sıcaklık kontrolleri doğru yapılmalıdır. Profesyonel kullanımda ve oyun performansını artırmak için tercih edilen overclock, aynı zamanda sistemin sınırlarını zorladığından, güçlü soğutma sistemleri ve sürekli stabilite testleri gerektirir.
