Litecoin Nedir? Litecoin Nasıl Üretilir ve Cüzdan Oluşturmak

Litecoin (LTC), eski bir Google çalışanı olan Charlie Lee tarafından geliştirilen ve Peer-to-peer (P2P) teknolojisi odaklı, açık kaynaklı ve merkezi bulunmayan bir kriptopara platformudur. İlk defa 7 Ekim 2011 tarihinde kullanıma sunulan Litecoin, Bitcoin’den sonra kriptopara platformuna yelken açan ilk coin’dir. Dolayısıyla “Altcoin” adını verdiğimiz kavramının doğuş noktası Litecoin’in kullanıma sunulmasıyla birlikte başlamıştır.

Litecoin’in keşfinin hikayesi diğer kriptopara birimlerinin hikayesine benziyor. Eski Google çalışanı olan Charlie Lee, Bitcoin fikrinden etkileniyor ancak Bitcoin’in birçok açıdan yetersiz kaldığını düşünüyor. Bu düşünce onu daha iyi ve alternatif bir platform üretmeye teşvik ediyor. Böylece daha güçlü teknolojileri kullanan ve farklı avantajlarıyla öne çıkan blok zinciri platformu Litecoin ortaya çıkıyor.

Charlie Lee, Litecoin’i Bitcoin’in çekirdek kodunu kullanarak geliştiriyor ve bazı ek teknolojiler yardımıyla gelişmiş bir kripto para ve dijital ödeme platformu oluşturuyor. Charlie Lee, çıkış noktasının Bitcoin’den daha iyi bir kriptopara birimi oluşturmak olmadığını söylüyor. Lee’nin amacı, rekabet edecek bir dijital ödeme platformu oluşturmak değil, Bitcoin’in eksiklerini tamamlayacak bir alternatif ödeme çözümü oluşturmakmış. Yani Bitcoin’i kağıt para, Litecoin’i ise madeni para olarak zihninizde resmedebilirsiniz.

Litecoin’in amacı Bitcoin’de olduğu gibi dijital olarak ödeme ve transfer işlemleri yapmak. Bunların dışında bir market değeri olduğu için Litecoin kripto para borsasında belli bedel üzerinden işlem görüyor. Litecoin’i Bitcoin’den ayıran farklılıklar ise altyapısında kullanılan teknolojiler ve sunduğu avantajlarında saklı.

Litecoin’in Avantajları Neler?

Litecoin’i piyasadaki diğer coin’lerden farklılaştıran en önemli faktörler hızlı çalışması, Litecoin stoğu, düşük işlem ücreti ve elbette kriptopara borsasında gördüğü market değeri. Litecoin’in kullanıcılar ve yatırımcılara sunduğu avantajları ise şöyle sıralayabiliriz;

Hız: Litecoin’in temelini oluşturan kaynak kod Bitcoin’inkiyle aynı olmasına rağmen birçok önemli farklılığa sahip. Charlie Lee tarafından geliştirilen Litecoin, Bitcoin’e kıyasla ödemelerin daha hızlı ve masrafsız yapılmasını sağlıyor. Bitcoin’inde blok doğrulamaları 10 dakika sürerken bu süre Litecoin’de 2.5 dakikaya düşüyor. Aradaki 7.5 dakikalık fark avantajından dolayı Litecoin, kendinden önce çıkan Bitcoin’den tam 4 kat daha hızlı çalışıyor.

Bitcoin’in orijinal kaynak kodunda çekirdek algoritması olarak SHA-256 adı verilen bir şifreleme yönteminden faydalanılıyor. Oysa Litecoin’de şifreleme işlemleri için alternatif bir yöntem olan Scrypt’den faydalanılıyor. Scrypt’in kullanılması platforma Bitcoin’in sahip olmadı birçok avantajı ve en önemlisi hız avantajını sağlıyor.

Litecoin Stoğu: Tüm kriptoparaları değerli kılan stoklarının sınırlı olması ve belli bir noktaya geldiklerinde stoklara erişmenin güç hale gelmesidir. Popüler coin’lerin hepsi gibi Litecoin de henüz kullanıcılara sunulmadan önce oluşturulmuş bir stok kapasitesine sahip. Bitcoin’in stok limiti 21 milyon coin ile sınırlıyken, Litecoin 84 milyon stok kapasitesine sahiptir.

2018 yılının başı itibariyle piyasada yaklaşık 53 milyon Litecoin’in sirkülasyonda olduğu tahmin ediliyor ve geriye 31 milyon madenden çıkarılmayı bekleyen Litecoin kalıyor. Her 2.5 dakikada bir blok madenciliği yapılıyor ve 25 coin üretiliyor. Her gün ortalama 14,400 Litecoin piyasaya dahil olmuş oluyor.

Litecoin’in stok sayısının Bitcoin’in 4 katı olmasının özel bir nedeni var. Litecoin, Bitcoin’den ortalama 4 kat daha hızlı çalışıyor. Bu yüzden Litecoin’in stok sayısı Bitcoin’in tam 4 katına denk gelecek şekilde oluşturulmuş.

Düşük İşlem Ücreti: Litecoin kendini düşük işlem ücreti konusunda da Bitcoin’in önüne koymayı başarıyor. Bitcoin’de yapacağınız ortalama bir transferin masrafı 5 dolar seviyesine çıkarken, Litecoin’de bu tutar 0.09 cent’e kadar iniyor. Litecoin’in düşük masraf avantajı, onu küçük ödemeler için daha makul hale getiriyor. Örneğin Uber ile bir noktadan diğerine gideceğiniz düşünün ve ödemeniz 10 dolara denk geliyor olsun. Bitcoin ile ödeme sevdasında 10 dolar ödemek için 5 dolar işlem masrafı ödemek, hesabın 15 dolara patlamasına neden olacak. Litecoin’de ise tutar 10 dolar ve 0.09 cent olacak. Bitcoin kapsamlı ticaretlerde avantajı elinde tutmayı başarsa bile küçük ticaretler ve gündelik harcamalarda avantaj Litecoin’in elinde.

Piyasa Değeri: Tüm dünyada toplamda 84 milyon adet Litecoin’in olacağını ve bunların şimdiden 53 milyonundan fazlasının sirkülasyona dahil olduğunu biliyor muydunuz? En değerli ilk 10 coin’in arasında yer alan Litecoin’in 2018’in ocak ayında bir birimin fiyatı yaklaşık olarak 215 dolar civarındadır. Toplamda Litecoin’in piyasa değeri ise 11.7 milyar doları işaret ediyor. Üstelik Litecoin’in madencilikle yeni eklenen bloklarıyla birlikte değerinin artışa geçebileceğini öngörebiliriz. Nitekim sadece 2016 ve 2017 yılları arasında Litecoin’in değeri %1.000 artış göstermiştir.

Litecoin’in Arkasında Kim veya Kimler Var?

Litecoin projesi 2011 yılında Github üzerinden yayınlandığında tek geliştiricisi projenin mucidi Charlie Lee’idi. 2011 ve 2016 yılları boyunca Charlie Lee ve projenin yönetiminden sorumlu Warren Togami haricinde hiç bir geliştirici Litecoin için tam zamanlı çalışma yürütmedi. 2016 yılında yükselen kriptopara trendiyle birlikte “Shaolinfry” kod isimli bir grup geliştirici Litecoin’in geliştiriciliğini üstlendi. Daha sonra başka bağımsız geliştiriciler de Litecoin projesine ilgisini göstermeye başladı.

Litecoin Madenciliği ve Litecoin Nasıl Üretilir?

Litecoin üretimi veya halk arasındaki adıyla Litecoin madenciliği, bilgisayarların işlemci veya ekran kartı gibi donanımlarının sistem üzerindeki karmaşık matematiksel sorunlara yanıt araması sürecidir. Madencilik için kullanılan bu donanımlar Litecoin platformu üzerinde yeni bloklar oluşturuyor ve sistem yeni bloklar ve matematik sorununun çözüldüğü onaylandığında madencilere ödül olarak Litecoin (LTC) sunuyor. Her gün ve her yılla birlikte madencilerin karşısına daha kompleks işlemler geldiği gibi daha düşük ödül oranları sunuluyor.

Tüm Litecoin stoğuna ulaşılmasına hala yıllar olmasına rağmen Litecoin’in ilk madenleri eridiği için artık ASIC destekli pahalı donanımlara para harcamadan madencilik yapmak ve madencilikle para kazanmak oldukça güç sınırlara ulaştı. Hobi amacıyla Litecoin madenciliği yapmak para kazandırmayacağı gibi belki giderleriniz açısından (elektrik, zaman ve donanımın yıpranma payı) sizi zarara bile sokabilir. Yine de madencilik yapmak istiyorsanız, bu tümüyle sizin kararınız.

Madencilik işine soyunmadan önce elde edeceğiniz Litecoin’lerinizi saklayabileceğiniz geçerli bir cüzdanınız olması gerekiyor. Cüzdanınızı oluşturmak için bir alt başlığımızdaki ”Litecoin için Cüzdan Oluşturmak” bölümünden yararlanabilirsiniz.

Litecoin madenciliği için özel olarak geliştirilen araçlardan birini kullanarak madencilik yapmayı düşünmüyorsanız, madencilik yapmak için bilgisayarınızın işlemcisinden (CPU) veya ekran kartından (GPU) faydalanabilirsiniz. Kriptopara madenciliği için GPU daima daha iyi performans verir. Özellikle altcoin dediğimiz Litecoin gibi kriptoparalarda düşük orana karşın GPU kullanmak akıllıca bir seçim olabilir.

İster CPU ister GPU ile madencilik yapacak olun, her iki donanımınızı da madencilik için kullanmanın bu donanımlara aşırı çalışma yükü bindireceği ve bu yükün donanımlarınızın ömrünü kısaltacağını unutmayın. CPU ve GPU üzerinden madencilik yaparken donanımlarınız yüksek ısılara ulaşacaktır. Donanımlarınızın termal macun bakımlarını yaptığınızdan ve soğutma sisteminin sorunsuz çalıştığından emin olun.

Litecoin için Madencilik Havuzları

Mining’i tek başına yapabileceğiniz gibi havuz adı verilen topluluklara katılarak da yapabilirsiniz. Mining Pool Türkçesiyle Madencilik Havuzu, birden fazla insanın kaynaklarını bir araya getirerek madencilik yapması ve elde edilen ödülün ortak şekilde paylaştırılmasıdır. Tek başınıza madencilik yaptığınızda çıkacak ödülünn tamamı sizin olacak. Ama bu çok fazla efor sarfetmeye ihtiyaç duyacaktır. Diğer yandan madencilik havuzlarıyla birlikte madencilik yaptığınızda daha az efor sarfeder ancak toplam ödülden bir pay kazanırsınız.

Bilgisayarınızın donanımları gücüyle madencilik yapmanız halinde bir havuza dahil olmanız sizin için daha mantıklı olabilir. Tabii yine de bir havuza karışıp katılmamanın kendi kararınız olacağını unutmayın.

CPU ile Litecoin Nasıl Üretilir?

CPU ile bilgisayarınızdan madencilik yapabileceğiniz en basit yazılım cpuminer isimli programdır. Ne var ki bu yazılımı kullanabilmek için komut istemi kodları ve satırlarına hakim olmanız gerekiyor. Cpuminer programını buraya tıklayarak indirebilirsiniz.

Cpuminer şu an için Windows (32-bit ve 64-bit), macOS ve Linux tarafından destekleniyor. Biz rehberimizde yalnızca Windows’a değineceğiz ancak diğer platformların kullanıcısı olan arkadaşlar ufak bi araştırmayla Cpuminer’ın kendi platformları için nasıl kullanılacağını keşfedebilirler. Cpuminer’ın bilgisayarınız işlemci mimarisine uygun sürümünü indirdikten sonra kolayca ulaşacağınız bir konumda dosyayı arşivden çıkartın.

Şimdi Cpuminer’ı ayarlamak için tek satırlık basit bir script oluşturmamız gerekecek. Bu script’i oluşturmak için bize lazım olanlar;

• Cpuminer’ın tam yol adresi (örneğin: C:\cpu-miner-pooler)
• Katılacağınız madencilik havuzunun stratum değeri (örneğin:stratum+tcp://pool.d2.cc)
• Kullandığınız mining sunucusunun port numarası (örneğin: “3333”)
• Katılacağınız havuzdaki kullanıcı adınız (örneğin: “kullanciadi”)
• Katkı sağlayan adınız veya numaranız (örneğin: “1”
• Katkı sağlayan şifreniz (örneğin: “x”)

Script’i oluşturmak için;

• Bir not defteri veya kod editörü açın. Word benzeri bir kelime işlemci kullanmayın ve metin editörü kullandığınızdan emin olun. Aşağıdaki satırı kendi bilgilerinize göre güncelleyin
• start "path" minerd.exe --url URL:PORT –a scrypt - - userpass USERNAME.WORKER:PASSWORD
• Örneğin düzenlenmiş kod satırı şu şekilde olacaktır: start "C:cpu-miner-pooler" minerd.exe --url stratum+tcp://pool.d2.cc:3333 -a scrypt -- kullanicisifresi kullaniciadi.1:x

Hazırladığınız dosyayı .BAT uzantısına sahip olacak şekilde farklı kaydedin. Dosyanın adına istediğiniz bir ismi verebilirsiniz. Mining’e başlamak istediğinizde artık hazırladığınız dosyaya çift tıklayabilirsiniz. Birkaç saniye içinde madencilik işlemi başlayacaktır. Katıldığınız havuzun web arayüzünü takip ederek madencilik işleminin başlayıp başlamadığının kontrolünü sağlayabilirsiniz.

GPU ile Litecoin Nasıl Üretilir?

GPU üzerinden Litecoin madenciliği yapmak için ”cgminer” adını verilen programı kullanabilirsiniz. Cgminer’ı kendi geliştiricisinin sitesi üzerinden indirebilirsiniz. Eğer Mac kullanıcısıysanız resmi olarak bu yazılımı kullanamayacak olsanız bile buradan bazı resmi olmayan binary’lerine erişebilirsiniz.

Cgminer’ın 3.72 sürümü artık scrypt temelli madenciliğe izin vermiyor ve GPU desteği 3.82 sürümünde kaldırıldı. Yine de madencilik yapmak için yazılımın daima son sürümünü kullanmanıza gerek yok. Önceki erken sürümlerinden (3.72’den önce yayınlananlardan) birini indirerek madencilik yapabilirsiniz.

Cgminer’ı kullanmak için biz yine Windows’u kullanacağız. Linux veya macOS kullanıcıları da CGminer’ı kullanabilirler ancak kullanım detayları için geliştiricinin internet sitesine ve diğer rehberlere bakmanız gerekecektir.

• CGminer’ı indirdikten sonra kolayca bulabileceğiniz bir dizine taşıyın ve klasöre çıkarın (örneğin: c:\cgminer \).
• Ekran kartınızın en güncel sürümüne sahip olduğundan emin olun ve donanım geliştiricinizin internet sitesini kontrol edin.
• Windows + R tuşuna basın ve boşluğa “cmd” yazıp Enter’ı tuşlayın.
• Karşınıza bir komut istemi ekranı açılacaktır. "cd" komutunu kullanarak cgminer’ı yerleştirdiğiniz dizine erişin.
• Dizine ulaştığınızda “cgminer.exe -n” komutunu çalıştırın. Bu komut bilgisayarınızdaki tüm tanınan cihazları listeleyecektir. Eğer ekran kartınızın burada listelendiğini görüyorsanız madencilik için hazırsınız demektir. Ekran kartınız buradaki listeleme sonucunda çıkmıyorsa sorunun çözümü için kullandığınız ekran kartı üzerinde araştırma yapmanız gerekebilir.

Bu aşamadan sonra madenciliğe başlamak için bir komut dosyası oluşturmamız gerekecek. Komut dosyasını oluşturmamız için bize gerekenler;

• Cgminer’ın tam yol adresi (örneğin: C:\cpu-miner-pooler)
• Katılacağınız madencilik havuzunun stratum değeri (örneğin:stratum+tcp://pool.d2.cc)
• Kullandığınız mining sunucusunun port numarası (örneğin: “3333”)
• Katılacağınız havuzdaki kullanıcı adınız (örneğin: “kullanciadi”)
• Katkı sağlayan adınız veya numaranız (örneğin: “1”
• Katkı sağlayan şifreniz (örneğin: “x”)

Tüm bu bilgileri kullanarak yeni bir not defteri veya kod editörünü kullanarak aşağıdaki dizgide bir kod satırı oluşturup düzenleyin;

Start "path" cgminer -- scrypt -o URL:PORT -u USERNAME.WORKER -p PASSWORD

Örnek kod satırı:

Start "C:\cgminer\" -- scrypt –o stratum+tcp://pool.d2.cc:3333 --userpass username.1:x

Oluşturduğunuz dosyayı .BAT uzantısıyla kaydedin ve madenciliği başlatmak için dosyayı çalıştırın.

Litecoin için Cüzdan Oluşturmak

Litecoin satın almak, ödeme göndermek, ödeme almak veya Litecoin madenciliği yapmak için hali hazırda bir Litecoin cüzdanınız ve Litecoin cüzdan kodunuzun olması gerekir. Litecoin’lerinizi saklamak için edinebileceğiniz farklı tipte cüzdanlar var. Litecoin’lerinizi bir donanım cüzdanında saklayabileceğiniz gibi, masaüstü cüzdanı, mobil cüzdan ve kağıt cüzdan (Paper Wallet) ile saklayabilirsiniz.

Litecoin için Donanım Cüzdanlar

Donanım cüzdanlar bir USB flash belleğe benzerler. Bu donanımların içine Litecoin bakiyesinizi aktarabilir ve daha sonra kullanmak istediğinizde stokladığınız Litecoin’lerinizi kullanabilirsiniz. Litecoin cüzdanı olarak en çok kullanılan donanımlar olarak Ledger Nano S ve Trezor isimli donanım cüzdanları tercih ediliyor.

Serbest piyasada 65 dolara satın alınan Ledger Nano S, satın alabileceğiniz en uygun fiyatlı ve Multi-currency (birden fazla Coin’i saklayabilen) donanım cüzdandır.

Litecoin için Masaüstü Cüzdanlar

Litecoin için masaüstünde kullanabileceğiniz en işlevsel cüzdanlardan biri Exodus isimli çok birim destekli bir cüzdan programıdır. Kolay kullanım odaklı olarak geliştirilen Exodus’u kullanarak; Litecoin, Bitcoin, Dash, Dogecoin, Ethereum, Factom ve Golem gibi farklı kriptopara birimlerinizi tek bir cüzdanda saklayabilirsiniz.

Exodus’un 12 kelimelik kurtarma özelliği sayesinde Exodus’u kullandığınız bilgisayarınızda bir sorun meydana gelmiş olsa bile kriptoparalarınızı farklı bir bilgisayara taşıyarak devam edebilirsiniz. Exodus’u Windows, Linux ve Mac platformunda kullanabilirsiniz.

Litecoin için Mobil Cüzdanlar

Litecoin ve birçok kriptopara birimi için mobil ortamda en çok kullanılan sanal cüzdan Jaxx’dir. Litecoin destekli bir mobil uygulama olan Jaxx’i kullanarak Litecoin bakiyenizi daima cebinizde saklayabilirsiniz.

Jaxx’in kurtarma modülü sayesinde akıllı cihazınızın başına bir iş gelmesi durumunda kurtarma anahtarınızı girerek tüm Litecoin bakiyenizi farklı bir akıllı cihaza yükleyip, bakiyenizi kullanmaya devam edebilirsiniz.

Geniş bir platform desteği sunan app from Google Play" rel="nofollow external" target="_blank">Jaxx’in Android sürümü, iPhone ve iPad sürümü, Chrome eklentisi, Firefox eklentisi, Mac ve Linux sürümü bulunmaktadır.

Kağıt Litecoin Cüzdanı (Paper Wallet)

Kriptoparalarınızı farklı bir yazılımın içinde saklamak yeterince güven vermiyorsa Paper Wallet yöntemi yardımıyla Litecoin bakiyenizi fiziksel cüzdanınızda taşıyabilirsiniz. Litecoin için Paper Wallet desteğini sunan şimdilik çok servis yok ancak liteadress.org adresi işinizi görecektir. Bu site üzerinden Litecoin’lerinizi saklamak için paper wallet oluşturabilirsiniz.